Rukiew wodna to roślina zaliczana do kapustowanych. Rośnie w Europie i Azji, ale występuje jako gatunek zawleczony na wszystkich kontynentach. W Polsce należy do rzadkości. Rośnie głównie w zachodniej części kraju, a jej zupełny brak odnotowano w rejonie północno-wschodnim i południowo-wschodnim. W zamierzchłych czasach rukiew wodna była uprawiana.
Co to jest rukiew wodna i jak dokładnie wygląda? Łodyga rośliny jest wewnątrz pusta, płożąca się lub wzniesiona. Jest dość rozgałęziająca się, o kanciastych krawędziach. Osiąga grubość do 10 mm, a jej długość może mierzyć nawet 3 m. Warto jednak zaznaczyć, że wznosi się na wysokość jedynie 90 cm. Liście rukwi wodnej są nieparzysto-pierzastozłożone wielolistkowe, dochodzące do 15 cm długości. Najdłuższym listkiem jest liść szczytowy z wyraźnym ogonkiem, pozostałe wyrastają tuż przy łodydze. Są piłkowane na brzegach, mają lancetowaty lub eliptyczny kształt i zwężają się ku nasadzie.
Kwiaty rukwi wodnej są drobne, białe, zebrane w grona na wierzchołku łodyg. Owocem jest obła łuszczyna z wypukłymi klapkami, ma wielkość około 18 mm i szerokość do 2,5 mm. Siedliskiem rośliny są wolno płynące i płytkie wody, brzegi rzek, starorzecza, rowy oraz brzegi potoków. W Polsce objęta jest częściową ochroną gatunkową.
Rzeżucha wodna jest jadalna i zawiera wiele cennych składników odżywczych. Jest rośliną uprawną, traktowaną jako warzywo, szczególnie popularną w Normandii. Ciekawostką jest, że ta rukiew wodna była ulubionym warzywem Napoleona, a także stanowiła jeden ze składników menu weselnego angielskiego księcia Williama z księżną Kate Midleton.
Stosowana w kuchni rukiew wodna doskonale komponuje się z różnymi warzywami oraz wieloma innymi produktami spożywczymi. To pozwala na przyrządzanie niezwykle smacznych i wyszukanych dań. W warunkach domowych rukiew wodną można hodować w doniczkach przez cały rok. Dostępna jest także w sklepach ze zdrową żywnością (świeża suszoną, wyciąg z rukwi oraz tabletki).
Rukiew wodna ma bogate właściwości. Jest rośliną leczniczą, zawiera glikozyd który nadaje jej ostro-gorzki smak. W jej składzie znajduje się również:
W medycynie ludowej stosowana była jako skuteczny środek na zaparcia, zaburzenia pracy wątroby oraz kaszel. Obecnie zalecana jest również jako naturalny preparat lekko uspokajający i kojący stany nerwowe.
Wyciąg z rukwi wodnej jest prawdziwą bombą składników odżywczych, witamin i mikro- oraz makroelementów, dlatego coraz więcej osób sięga po niego. Dodawanie świeżej rukwi do kanapek oraz dań obiadowych (zup i sosów) nie tylko podnosi smak tych potraw, ale również wzbogaca je o dodatkowe składniki odżywcze.
Roślina znana jest również jako środek antynowotworowy i odmładzający. Skutecznie neutralizuje związki chemiczne, które odpowiadają za tworzenie się raka. Rukiew wodna spożywana regularnie:
Oprócz tego może być stosowana na infekcje bakteryjne i wirusowe, wspomaga pracę wątroby, tarczycy i układu krwionośnego, pomaga w leczeniu reumatyzmu. Posiada działanie moczopędne, pobudza trawienie, poprawia samopoczucie i działa leczniczo na wiele innych dolegliwości.
Roślina stosowana w celach leczniczych może mieć postać naturalną (świeżą), dostępna jest także jako wyciąg lub susz. Przy leczeniu wspomagającym zaleca się spożywanie 80 gram rukwi wodnej dziennie przez przynajmniej 2 miesiące. Nie należy przekraczać zalecanej dawki, ponieważ jej spożywanie w nadmiernej ilości prowadzi do podrażnienia dróg moczowych. Nie zaleca się przyjmowania rukwi przez osoby z chorobą wrzodową żołądka oraz jelit ze względu na możliwość zaostrzenia objawów choroby. Te zalecenia dotyczą również pacjentów cierpiących na stany zapalne nerek.
Zobacz też: Sok z żurawiny: właściwości, dawkowanie. Czy dzieci i kobiety w ciąży powinny mieć go w swojej diecie?