Impedancja bioelektryczna: co to jest?
Impedancja bioelektryczna (czasem można natknąć się także na nazwę bioimpedancja elektryczna lub skrót BIA od angielskiego bioelectrical impedance analysis) to nieinwazyjna metoda pomiaru składu ciała. Stosuje się ją przede wszystkim w dietetyce i kardiologii. Można ją wykonywać u osób w różnym wieku, niezależnie od płci czy stanu zdrowia. Analiza wyników BIA powinna być przeprowadzona przez lekarza lub wyspecjalizowanego dietetyka.
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
Sama masa ciała lub obliczenie BMI nie pozwala na wyciągnięcie wielu informacji, które mogłyby służyć do efektywnego leczenia otyłości czy schorzeń kardiologicznych. Tymczasem bioimpedancja elektryczna umożliwia zdobycie dokładnych danych dotyczących ilości tkanki tłuszczowej, mięśni, hydratacji (uwodnienia) i kondycji organizmu. Dzięki BIA da się dokładnie określić proporcję mięśni do tłuszczu.
Impedancja bioelektryczna: na czym polega?
Analiza bioimpedancji elektrycznej opiera się na wykorzystaniu oporu elektrycznego tkanek. Opór elektryczny tkanek organizmu to właśnie impedancja. Tkanka mięśniowa, kości i inne struktury zawierające sporo wody przewodzą prąd szybciej niż tkanka tłuszczowa, która zawiera jedynie 5-10 procent wody. Dzięki zanalizowaniu tych różnic (obliczenia są wykonywane przez specjalny sprzęt) można określić, jakie są proporcje składowych masy ciała. Wartości, które da się wyciągnąć z BIA to:
- całkowita ilość wody w organizmie (TBW, total body water),
- woda wewnątrzkomórkowa (ICW, intra-cellular body water),
- woda zewnątrzkomórkowa (ECW, extra-cellular body water),
- masa tkanki tłuszczowej (FM, body fat mass),
- beztłuszczowa masa ciała (FFM, fat-free body mass),
- masa komórkowa ciała (BCM, body cell mass),
- masa kości.
Impedancja bioelektryczna: jak to wygląda?
Metoda analizy zależy od rodzaju sprzętu, na którym jest wykonywana. Badanie można robić w pozycji stojącej - klient (lub pacjent) stoi wtedy na wadze, stopami dotykając elektrod. Podczas pomiaru przez ciało przesyłany jest impuls o bardzo niskim natężeniu (naprawdę znikomym, to jedynie 1mA). Niekiedy urządzenia do BIA są wyposażone także w uchwyty do rąk, w których są umieszczone dodatkowe elektrody. Sygnał przepływający przez ciało napotyka opór przy próbie przejścia przez tkankę tłuszczową; na tej podstawie mierzona jest impedancja. Badanie można przeprowadzić również na osobie leżącej.
Sprawdź: Jesteś wodą, a co o niej wiesz?
Impedancja bioelektryczna: jak się przygotować?
Nie należy jeść bezpośrednio przed badaniem; najlepiej, by ostatni posiłek odbył się minimum 4 godziny przed. Niewskazane jest picie alkoholu przez 2 doby poprzedzające BIA. Przez minimum 12 godzin przed badaniem należy powstrzymywać się od intensywnego wysiłku fizycznego. Na pół godziny przed impedancją bioelektryczną trzeba opróżnić pęcherz.
Pacjent powinien założyć lekką, nieuciskającą bieliznę - na czas badania trzeba się do niej rozebrać. Jeśli badanie przebiega w pozycji stojącej, należy zadbać o to, by badany miał gołe, czyste i suche stopy.
Impedancja bioelektryczna: po co?
Otrzymany dzięki BIA skład ciała pomaga w opracowaniu odpowiedniej diety, która ma spowodować osiągnięcie właściwej wagi - albo wyższej, albo niższej. Stosowanie diety i aktywność fizyczna to podstawa do leczenia takich nieprawidłowości jak niedowaga, nadwaga, otyłość, nadciśnienie, cukrzyca i choroby układu krążenia. BIA jest użyteczna również dla kulturystów.
Zobacz także: ABC nadwagi i otyłości
Impedancja bioelektryczna: czy to bezpieczne?
Tak, bioimpedancja elektryczna nie stwarza zagrożeń. Natężenie prądu jest nieszkodliwe, a sam prąd używany do analizy - niemalże niewyczuwalny. Przeciwwskazaniem do badania jest jednak wszczepialny defibrylator serca - prąd stosowany przy BIA może zakłócić pracę urządzenia. Na wszelki wypadek badania nie zaleca się również kobietom w ciąży. Pomiar może być zafałszowany, jeśli badaniu podda się kobieta na w tygodniu poprzedzającym miesiączkę. Wynik nie jest miarodajny również w przypadku osób z metalowymi implantami.
