Pediatra jest lekarzem specjalistą, ale chcąc odwiedzić go z dzieckiem, nie potrzebujesz skierowania od lekarza pierwszego kontaktu, gdyż w przypadku osób do 18. roku życia to najczęściej właśnie on pełni tę funkcję.
Pediatra - unikalna odpowiedzialność
Myśląc o opiece pediatrycznej pierwszym skojarzeniem bywają typowe dolegliwości maluchów, jak kolka jelitowa, katar, ulewanie. Tymczasem pediatra rzeczywiście odpowiada za leczenie chorób typowych dla wieku dziecięcego i wszelkich innych, które zdarzają się dzieciom, ale przede wszystkim za profilaktykę zdrowotną (np. szczepienia) i nadzór nad prawidłowym rozwojem dziecka.Nie tylko musi zaobserwować ewentualne problemy (najmłodszy pacjent nie podpowie, co mu dolega), to jeszcze dotrzeć do rodziców, nawiązać z nimi relację pozwalającą na zapewnienie dziecku odpowiedniej opieki zdrowotnej.
Pacjent pediatry dynamicznie się zmienia, rozwija i ten rozwój trzeba starannie obserwować, kontrolować nie tylko to czy dziecko mieści się w normach rozwojowych, ale także zmienia właściwie dla siebie. Przykładowo: zdarza się, że dziecko mieści się w szeroko pojętej normie wagi, co można łatwo sprawdzić na tzw. siatkach centylowych. Nie wystarczy jednak go z nimi skonfrontować, by uznać, że wszystko jest dobrze. Gdy np. dziecko zawsze było wagowym średniakiem i osiągało 25 centyl (czyli nie mniej niż 25 na 100 rówieśników w tym wieku), a niespodziewanie osiąga centyl 50 czy 9 (ciągle norma), trzeba się temu uważniej przyjrzeć, bo niezbędne jest indywidualne podejście do pacjenta.
Pediatra, a leczenie specjalistyczne
Pediatria wymaga rozległej wiedzy i unikalnej empatii. W poradniach dzieci zdrowych pediatra kontroluje nie tylko wagę i wzrost, ale generalnie harmonijność rozwoju dzieci także w zakresie psychomotorycznym. Rodzicom często trudno jest samodzielnie wychwycić dyskretne problemy, które nieleczone mogą z czasem stać się przyczyną poważniejszych zaburzeń (np. kłopoty z układem kostno-stawowym, opóźnienie mowy), a także ocenić, czy obserwowane zjawisko nie jest normą dla wieku. Stąd niezwykle istotne jest zgłaszanie się do pediatry na wyznaczone badania bilansowe i inne.
Wraz z rozwojem pediatrii powstało wiele podspecjalności przy specjalizacjach dla dorosłych, gwarantujących najmłodszym pacjentom nowoczesną opiekę i leczenie. Przykładowo: problemami z układem krążenia zajmuje się więc kardiolog dziecięcy (czyli kardiolog pediatra) i analogicznie:
- z układem moczowym- urolog dziecięcy, bądź nefrolog dziecięcy,
- problemami hormonalnymi - endokrynolog dziecięcy,
- nowotworami u najmłodszych - onkolog dziecięcy, etc.
Niektóre choroby tych narządów u dzieci są specyficzne tylko dla ich wieku i nie dotykają osób dorosłych, inne charakteryzuje odmienny przebieg i ryzyko powikłań. Mały pacjent wymaga innego podejścia i leczenia (w tym farmakologicznego), uwzględniającego jego rozwój, wrażliwość, zwiększone zagrożenie powikłaniami. Nie jest więc rozwiązaniem optymalnym, a czasem wręcz możliwym, by te schorzenia leczyli "zwykli" specjaliści, bez przygotowania pediatrycznego. Do specjalistów dziecięcych najczęściej kieruje pediatra rejonowy lub lekarz opiekujący się pacjentem podczas hospitalizacji, ewentualnie inny specjalista dziecięcy, potrzebujący uzupełniających informacji. Przykładowo: alergolog dziecięcy, podejrzewając, że źródłem objawów uznawanych za alergię pokarmową, może być schorzenie układu pokarmowego lub problemy z układem odpornościowym, może dodatkowo skonsultować dziecko u gastroenterologa dziecięcego czy immunologa dziecięcego.
Pediatria - formalne ograniczenia
Niezwykle istotną rolą pediatry, zwłaszcza ostatnio trudną w realizacji, jest nadzór nad szczepieniami ochronnymi, nie tylko tymi zawartymi w obowiązkowym kalendarzu szczepień, ale także szczepieniami zalecanymi (np. przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu). Są poradnie dziecięce, które wyjątkowo angażują się w tym zakresie: dzwoniąc, tłumacząc, apelując do rodziców.
Pediatrzy, obserwując epidemię otyłości wśród polskich dzieci, starają się też (w ramach możliwości czasowych) wspierać rodziców edukacyjnie w zakresie żywienia dzieci. Warto przy tym wiedzieć, że w tym zakresie są ograniczeni formalnie w przypadku leczenia żywieniowego. Pediatra nie może przepisywać specjalnego preparatu mlekozastępczego bez specjalnego zaświadczenia od gastrologa lub alergologa, do którego musi pacjenta skierować. Podobnie nie może przepisać z odpowiednią zniżką leków dziecku z nawet rozpoznaną astmą czy alergią, jeśli lekarz specjalista nie wystawi odpowiedniego zaświadczenia.
Porady pediatryczne www.edziecko.pl
Foniatra, diabetolog, flebolog i inni, czyli ABC specjalności lekarskich
Dołącz do Zdrowia na Facebooku!
