ASD - czym jest, jak się je diagnozuje i leczy?

ASD, czyli spektrum zaburzeń autystycznych to pojęcie, które obejmuje różnego rodzaju zaburzenia autystyczne. Do zaburzeń tych zalicza się między innymi autyzm oraz zespół Aspergera. Czym charakteryzuje się ASD? Z jakimi objawami się wiąże i czy można je leczyć?

Przyczyny ASD

Przyczyny występowania zaburzeń autystycznych nie są do końca wyjaśnione. Przypuszcza się, że zaburzenia tego typu mogą być spowodowane przez neurologiczne defekty, a przyczynami ich powstawania mogą być:

  • Skłonności genetyczne: odkryto geny, które są odpowiedzialne za pojawianie się autyzmu
  • Uszkodzenie centralnego układu nerwowego
  • Urazy podczas porodu lub bezpośrednio po nim
  • Mózgowe porażenie dziecięce
  • Zaburzenia flory bakteryjnej jelit
  • Zaburzenia metaboliczne takie jak nietolerancja glutenu oraz kazeiny
  • Wiek ojca powyżej 40 lat
  • Przebyte w okresie niemowlęcym poważne infekcje albo intensywne leczenie antybiotykami.

Istnieje również teoria, że do powstania zaburzeń autystycznych prowadzą szczepienia. Takie przypuszczenie wzięło się z faktu, iż pierwsze objawy autyzmu są zauważane u dzieci zazwyczaj po pierwszych szczepieniach ochronnych. Mimo, iż z tego powodu wiele osób rezygnuje z poddawania dzieci szczepieniom ochronnym, nie wykazano żadnego związku między stosowaniem szczepionek przeciwko różyczce, odrze oraz śwince, a autyzmem.

Zobacz wideo Jak rozpoznać, że dziecko ma autyzm? "Układanie samochodzików w rzędzie, machanie rączkami"

ASD – objawy

Do zaburzeń należących do spektrum autyzmu zalicza się między innymi:

  • Autyzm dziecięcy
  • Autyzm atypowy
  • Autyzm wysokofunkcjonujący
  • Zespół Aspergera
  • Całościowe zaburzenia rozwoju
  • Zespół wielu złożonych zaburzeń rozwojowych
  • Upośledzenie zdolności niewerbalnego uczenia się.

Oprócz tych zaburzeń, wyróżnia się choroby, które mogą dawać objawy przypominające zaburzenia ze spektrum autyzmu. Do takich chorób zalicza się między innymi dziecięce zaburzenie dezintegracyjne, zespół Retta, schizofrenię dziecięcą, reaktywne zaburzenia przywiązania w dzieciństwie oraz zespół łamliwego chromosomu X.

Zazwyczaj osoby cierpiące na zaburzenia autystyczne są słabiej rozwinięte od swoich rówieśników w kwestii komunikacji niewerbalnej oraz werbalnej. Takie osoby często mają problemy z porozumiewaniem się z osobami w ich otoczeniu, nie wchodzą w interakcje społeczne oraz nie mają zdolności interpretowania zachowań społecznych. Inną cechą charakterystyczną osób z ASD jest brak umiejętności elastycznego myślenia i zachowania w taki sposób, żeby dostosować się do aktualnie panujących warunków otoczenia i tego, czego wymaga dana sytuacja. U niektórych osób może wystąpić nawet agresja i złość w stosunku do otoczenia. Oprócz tych cech, które są spotykane u większości osób z zaburzeniami autystycznymi, w zależności od rodzaju zaburzenia mogą wystąpić również inne zaburzenia, takie jak dysleksja, dyspraksja, epilepsja, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne oraz ADHD. Często występują również zaburzenia snu oraz problemy z jedzeniem.

Poza tym, pacjenci z zaburzeniami autystycznymi nie lubią zmian w swoim otoczeniu, najlepiej czują się, gdy wszystko jest ciągle takie samo, a na zmiany reagują strachem lub złością. Przyzwyczajenie dotyczy również wykonywanych czynności - takie osoby wykonują polecenia i czynności, które się powtarzają, jednak nie wykazują inicjatywy, aby coś zrobić i mają problemy z wykonywaniem czynności, które są dla nich nowe, nieznane.

Zaburzenia autystyczne u dzieci – jak je rozpoznać?

Należy pamiętać, że im wcześniej zostaną rozpoznane zaburzenia autystyczne, tym większa szansa, że objawy autystyczne będą bardziej łagodne. Wprawdzie zaburzenia ASD są nieuleczalne, jednak są metody na zmniejszenie skutków spektrum autyzmu. Najczęstsze objawy zaburzeń u dzieci są następujące:

  • Dziecko nie gaworzy
  • Dziecko w wieku około 1 roku nie wykonuje świadomych gestów, na przykład nie wskazuje przedmiotów
  • Dziecko nie reaguje na swoje imię
  • Dziecko w wieku około 2 lat nie potrafi składać słów w pary
  • Zdolności społeczne oraz językowe dziecka pogarszają się.

O zaburzeniach autystycznych może świadczyć również słaby kontakt wzrokowy z dzieckiem, brak uśmiechu czy też to, że czasami wydaje się jakby maluch był upośledzony słuchowo lub miał ponadprzeciętnie wyostrzony słuch. Niektóre dzieci z zaburzeniami są bardzo przywiązane do jednej lub kilku zabawek i nie wykazują zainteresowania innymi przedmiotami albo nadmiernie porządkują swoje zabawki albo inne przedmioty w swoim otoczeniu. Niektóre dzieci z kolei w ogóle nie potrafią się bawić zabawkami.

Więcej o: