Efedryna. Lek dla astmatyków, który może być wykorzystywny jako doping w sporcie

Efedryna jest organicznym związkiem chemicznym, zaliczanym do alkaloidów roślinnych. Jest to pochodna fenyloetyloaminy. Efedryna po raz pierwszy została pozyskana z rośliny Ephedra vulgaris przez japońskiego chemika i farmaceutę Nagayoshi Nagai w 1885 roku. Jakie ma zastosowanie obecnie?

Efedryna: działanie. Jaka to substancja?

Efedryna jest substancją, która działa na ludzki organizm na wiele sposobów. Znana jest w medycynie wschodniej od wielu lat. Wiadomo jednak, że działanie tej substancji może wpływać na organizm zarówno pozytywnie, jak i negatywnie. Dlatego należy pamiętać, aby pod żadnym pozorem nie przyjmować efedryny na własną rękę. Stosowanie jej powinno odbywać się pod nadzorem lekarza, tylko w sytuacji gdy zaistnieje taka konieczność. Efedryna znana jest z działań takich jak:

• redukcja apetytu,
• zwiększenie koncentracji,
• udrażnianie dróg oddechowych,
• łagodzenie stanu zapalnego błony śluzowej i zatok przynosowych,
• łagodzenie astmy,
• przyśpieszenie metabolizmu,
• zwiększenie zużycia energii,
• zwiększenie ciśnienia krwi,
• zabezpieczenie tkanki mięśniowej przed procesami katabolicznymi,
• podniesienie wydolności fizycznej.

Efedryna: lek. W jakiej postaci występuje?

Efedryna, lek sympatykomimetyczny, stosowany może być: doustnie, domięśniowo, dożylnie, donosowo i podskórnie. W lecznictwie jest wykorzystywana w walce z astmą, ale też przy zakażeniach dróg oddechowych, w leczeniu stanów zapalnych błon śluzowych. Ponadto substancja zwiększa pojemność minutową serca, przy czym zdecydowanie podwyższa tętno.

Efedryna: narkotyk. Co ma wspólnego?

Efedryna: narkotyk czy lekarstwo? Ta substancja uznana została za prekursor narkotykowy, gdyż posiada właściwości psychoaktywne. Jest to lek z podobnym działaniem do amfetaminy, dlatego może być wykorzystywana do tworzenia takich narkotyków jak metaamfetamina, lecz sama w sobie nie jest narkotykiem.

Efedryna a odchudzanie

Efedryna i odchudzanie - czy te dwie rzeczy się łączą? Tak. Wiadomo bowiem, że efedryna jest środkiem, który może i często przyczynia się do przyśpieszenia procesu odchudzania. Efedryna ma wysokie właściwości termogeniczne. Po zażyciu tej substancji w ludzkim ciele zwiększa się temperatura, co ma ogromne znaczenie w procesie rozpadu tkanki tłuszczowej. Mimo to w przypadku zdrowych osób nie zaleca się stosowania efedryny w celu redukcji masy ciała - zbyt duże jest bowiem ryzyko wystąpienia poważnych skutków ubocznych. Specjaliści ostrzegają przed stosowaniem na własną rękę suplementów diety z efedryną - można wyrządzić sobie więcej szkody niż pożytku w ten sposób. 

Efedryna, a pseudoefedryna. Różnica

Jak działa efedryna, a jak pseudoefedryna? Pseudoefedryna jest pochodną efedryny, którą pozyskuje się z rośliny o nazwie Ephedra. Efedryna działa silnie pobudzająco, a pseudoefedryną w porównaniu z nią jest znacznie łagodniejsza. Dodatkowo znacznie mniej pobudza ośrodkowy układ nerwowy, ma mniejszą zdolność przyśpieszenia rytmu serca, oraz znacznie mniej podwyższa ciśnienie skurczowe.

Efedryna: skutki uboczne stosowania

Efedryna nie bez powodu jest lekarstwem wypisywanym wyłącznie na receptę. Została także zabroniona ze względów zdrowotnych dla zawodników sportowych. Pomimo właściwości leczniczych, złe dawkowanie może sprawić, że substancja poważnie naszemu zdrowiu zaszkodzi. Skutki uboczne efedryny mogą pojawić się również w zależności od indywidualnej odporności organizmu. Najczęstsze z nich to: 

• podrażnienie żołądka,
• niepokój i depresja,
• zawroty i bóle głowy,
• zmiany stężenia glukozaminy i insuliny we krwi,
• podwyższenie ciśnienia krwi,
• drażliwość i zdenerwowanie,
• duszności,
• kołatanie serca,
• nudności i wymioty,
• tachykardia,
• osłabienie.

Stosowanie efedryny szczególnie odradza się cukrzykom, osobom z nadciśnieniem oraz tym z chorobami serca, przerostem prostaty i jaskrą. Ostrożne powinny być również osoby z nerwicą, ponieważ efedryna może negatywnie wpływać na samopoczucie i nasilać to zaburzenie.

Efedryna: legalność w Polsce

Efedryna w Polsce jest lekiem legalnym i dostępnym wyłącznie ze wskazań medycznych, na receptę. Sprzedaż i kupno tej substancji bez recepty jest surowo zabronione.  

Efedryna: legalność w sporcie

Lek czy substancja dopingująca? Co naprawdę kryje się za substancją, jaką jest efedryna? Legalność tej substancji w polskim sporcie została ustalona w rozporządzeniu Polskiej Agencji Antydopingowej. Efedryna określona została jasno jako doping, a jej stosowanie jest ściśle zabronione. Efedryna została również wpisana na listę zabronionych środków dopingujących przez światowe organizacje sportowe, m.in. Międzynarodowy Komitet Olimpijski (IOC), Światową Agencję Antydopingową (WADA), czy Zawodową Ligę Futbolu Amerykańskiego (NFL).

Zobacz też: Dieta z niskim indeksem glikemicznym. Zrezygnuj z kilku produktów