Pseudoefedryna i jej ciemne strony. Wciąż wykorzystywana do produkcji narkotyków

Pseudoefedryna to bardzo popularna substancja, dodawana do leków przeciwko przeziębieniu. Łagodzi dolegliwości bólowe, ułatwia oddychanie, hamuje katar. Dostęp do niej jest ograniczony, bo nadaje się też do produkcji narkotyków. Zdaniem wielu specjalistów - kontrolowany zakup to za mało.

Niewinne tabletki na katar, nadmanganian potasu, igła, strzykawka i przepis na metylokatynon gotowy. Ten niebezpieczny narkotyk, nazywany też metkatem, kotem, jeffem czy marcepanem, jest substancją pochodną amfetaminy. Coraz częściej produkowany w warunkach domowych, z powszechnie dostępnych składników, okazuje się wyjątkowo szkodliwy i wyniszczający układ nerwowy.

Pseudoefedryna jest też wykorzystywana do produkcji nielegalnej metamfetaminy, narkotyku generalnie niezbyt popularnego w Polsce i wielu osobom znanego głównie z serii Jo Nesbo o śledczym z Oslo - Harrym Hole'u. Niestety, z informacji uzyskanych w SIN (Społeczna Inicjatywa Narkopolityki) i od Piotra Jabłońskiego, dyrektora Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, wynika, że są takie miejsca w Polsce (np. Bogatynia, Zgorzelec), gdzie używanie metamfetaminy jest częste i odbywa się tam również nielegalna produkcja, bądź pośrednictwo w niej. Przyczyna? Strefa przygraniczna i łatwy rynek zbytu, a także ułatwiony dostęp do potrzebnych składników. Wprawdzie w aptekach nie można już kupić sporych ilości leków z pseudoefedryną, jednak podejrzewa się, że mafia narkotykowa zaopatruje się bezpośrednio w hurtowniach, bądź fabrykach.

Zgodnie z przepisami, od 2016 roku jednorazowo w aptece możesz kupić leki zawierające łącznie nie więcej niż 720 mg pseudoefedryny. Przepisy miały zapobiegać zjawisku zaopatrywania się w pseudoefedrynę w ilościach hurtowych.

Takie same limity zastosowano m.in. w Wielkiej Brytanii, Francji, Czechach czy w Niemczech. Raporty z Wielkiej Brytanii dotyczące stosowania pseudoefedryny, które miały na celu monitorowanie wprowadzonych ograniczeń, wykazały ich wysoką skuteczność. Niestety, wg. osób zajmujących się problemem uzależnień i czarnym rynkiem, w perspektywie czasowej okazały się nieskuteczne.

Zdecydowanie więcej na temat narkotyków w Polsce:

Zobacz wideo

Czym jest pseudoefedryna? 

Oczywiście są powody, dla których legalny rynek farmaceutyczny tak chętnie wykorzystuje pseudoefedrynę. Dodawana do leków przeciwko przeziębieniu pseudoefedryna to pochodna efedryny występującej w naturze - jest ona pozyskiwana z zioła Ephedra. Pseudoefedryna jest powszechnie stosowanym i cenionym składnikiem, ponieważ oddziałuje bezpośrednio na receptory znajdujące się w błonach śluzowych dróg oddechowych. To właśnie dlatego tak szybko i skutecznie przynosi ulgę w stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, ale także zatok, nieżytach nosa czy zapaleniu oskrzeli. Znajduje się zarówno w lekach dostępnych bez recepty, jak i tych przepisywanych przez lekarzy. W lekach bez recepty znajduje się w postaci chlorowodorku bądź siarczanu. Co istotne, pseudoefedryna może stanowić także samodzielny, niezależny lek. Dodawana jest również do leków o działaniu przeciwbólowym i przeciwhistaminowym

Pseudoefedryna - działanie 

Główną zaletą tej substancji jest działanie rozszerzające oskrzela i w efekcie ułatwiające oddychanie. Znacznie zmniejsza również przekrwienie błony śluzowej nosa, a także wykazuje działanie zmniejszające obrzęk śluzówki. Korzystne działanie dostrzegalne jest już po 15 minutach od zażycia pseudoefedryny bądź leku z jej zawartością. Efekt, choć zaskakujący i jak najbardziej pożądany, utrzymuje się jednak przez zaledwie 3-4 godziny. Jeśli zależy nam na dłuższym działaniu - warto wówczas sięgnąć po leki o przedłużonym działaniu, zawierające pseudoefedrynę w składzie. Dają one efekt nawet do 12 godzin. Na tym jednak nie koniec działania tej substancji. Pseudoefedryna może mieć również korzystny wpływ na aspekty niezwiązane z przeziębieniem - przede wszystkim może wspomagać wyrównywanie ciśnienia w uchu środkowym, co jest niezwykle pomocne przy nagłych zmianach ciśnienia (lot samolotem, nurkowanie, jazda na nartach w górach itp.). Co ważne - pseudoefedryna nie powoduje senności.

Pseudoefedryna - skutki uboczne

Wydawać się może, że w zasadzie na przeziębienie nie ma skuteczniejszej substancji niż właśnie pseudoefedryna. Działa szybko i skutecznie, przynosi ulgę, a przy tym nie powoduje senności. Okazuje się, że nawet stosowana właściwie, zgodnie z zaleceniami producenta, pseudoefedryna także bywa szkodliwa.

Pseudoefedryna ma co prawda działanie nieco słabsze niż efedryna, jednak mimo to może: powodować wzrost ciśnienia tętniczego krwi, a także wpływać na przyspieszenie akcji serca, czy też zaburzać rytm jego pracy - to właśnie dlatego nie powoduje uczucia senności, charakterystycznego dla wielu leków przeciwko przeziębieniu. Oddziałuje na ośrodkowy układ nerwowy, co przyczynia się do:

  • częstszych bólów głowy,
  • nudności,
  • drżenia mięśni,
  • pobudzenia.

Poprzez działanie pobudzające, może również rozszerzać źrenice, co jest bezpośrednią przyczyną nadwrażliwości na światło. Możliwy jest również jej wpływ na opóźnienie reakcji i zaburzenie koncentracji. W przypadku znacznego przedawkowania, czy też stosowania tej substancji przez długi czas, może pojawić się blednięcie i sinienie palców rąk w sytuacjach stresowych bądź pod wpływem zimna. Co najważniejsze - pseudoefedryna jedynie łagodzi objawy infekcji, jednak nie uderza w ich przyczynę. W żadnym stopniu nie wpływa również na proces wyzdrowienia: ona tylko maskuje objawy.

Pseudoefedryna - w jakich lekach możesz ją znaleźć? 

Lista leków o działaniu łagodzącym przebieg przeziębienia jest długa. Najpopularniejsze leki zawierające tę substancję to: 

  • Acatar i Acatar Zatoki
  • Aspirin Complex
  • Claritine Active
  • Grypostop i Grypostop Mix
  • Grypolek
  • Gripex i Gripex Noc
  • Ibum Extra
  • Ibuprom i Ibuprom Zatoki
  • Max Flu
  • Modafen
  • Nurofen Antigrip
  • Sudafed
  • Zyrtec D.

Jeśli cierpisz z powodu nadciśnienia, bądź masz problemy z układem krwionośnym - leki zawierające pseudoefedrynę stosuj bardzo rozważnie.

Przeczytaj także:

Więcej o: