Alergia może pojawić w każdym wieku. W zależności od jej rodzaju wywołuje zmiany skórne (przy atopowym zapaleniu skóry), przewlekły nieżyt nosa (czasem pojawia się tylko w sezonie pylenia trwa, a czasem utrzymuje się przez cały rok, np. u osób uczulonych na kurz), zapalenie spojówek (tzw. alergiczne zapalenie spojówek), problemy z oddychaniem (astma oskrzelowa). Może także aktywować silna reakcję organizmu po zjedzeniu jakiegoś konkretnego artykułu spożywczego - mówi się wtedy o alergii pokarmowej.
Leki przeciwhistaminowe - leczenie alergii
U osób chorych na alergię po zetknięciu z alergenem układ immunologiczny chcąc się bronić zaczyna produkować histaminę. To hormon tkankowy z grupy amin biogennych. Jest ona magazynowana w komórkach tucznych organizmu (komórkach tkanki łącznej oraz błon śluzowych) w formie nieczynnej. Uwalniana jest dopiero pod wpływem różnych czynników, np. zmiany temperatury, uszkodzenia tkanki czy kontaktu z alergenem. To właśnie za sprawą tego hormonu pojawiają się:
- obrzęk, świąd skóry oraz przekrwienie,
- w płucach wywołuje skurcz mięśni gładkich i zwiększone wydzielanie śluzu,
- pobudza obwodowe nerwy czuciowe, przez co pojawiają się napady kichania,
- rozszerza też naczynia krwionośne, co powoduje blokadę nosa,
- wywołuje też zaczerwienienie, łzawienie, swędzenie i pieczenie oczu, a także obrzęk powiek,
- u chorych z alergią pokarmową z doprowadza do skurczu mięśni gładkich i wzmożonej produkcji soków trawiennych oraz biegunki wskutek podrażnienia błony śluzowej jelita cienkiego.
Warto zaznaczyć, że związek ten znajduje się także w niektórych produktach spożywczych. Najwięcej znajduje się jej w rybach (tuńczyk, śledzie, makrela wędzona, sardynki), mięsie, serach, alkoholu (np. czerwonym winie).
Leki przeciwhistaminowe blokują wydzielanie tego hormonu, tym samym przykre i bardzo uciążliwe objawy alergii, mimo kontaktu z alergenem, nie pojawiają się. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że łagodzą one jedynie objawy choroby, ale jej nie zwalczają. Obecnie stosowane leki z tej grupy są nie tylko bardzo skuteczne, ale przede wszystkim także bezpieczne dla organizmu pacjenta.
Starsze leki, czyli leki przeciwhistaminowe I generacji blokowały nie tylko receptory histaminy - przede wszystkim H1, ale także receptory cholinergiczne, serotoninergiczne, dopaminergiczne i adrenergiczne. A to często wiązało się wystąpieniem groźnych dla zdrowia powikłań. Część starszych leków mogła wywoływać senność, problemy z koncentracją, a przy długim stosowaniu - wszystko zależało jednak od rodzaju leku i tego jak długo był przyjmowany - mogły przyczynić się do uszkodzenia układu nerwowego, wątroby lub serca.
Leki przeciwhistaminowe II generacji blokują wydzielanie jedynie obwodowych receptorów histaminy. Tym samym nie pokonują bariery krew-mózg (leki pierwszej generacji mogły w pewnym stopniu ją naruszać), dzięki temu są znacznie bezpieczniejsze i nie wywołują groźnych skutków ubocznych. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę, że pacjenci bardzo różnie reagują na tego rodzaju leki, dlatego terapia musi być dobierana indywidualnie dla każdego pacjenta.
Leki przeciwhistaminowe III generacji to najbezpieczniejsza forma leków przeciwalergicznych. Są wykorzystywane w leczeniu padaczki, narkolepsji i otyłością, terapii bezsenności, migreny i niepokoju. Nie wpływają na ośrodkowy układ nerwowy i nie mają działania toksycznego na mięsień sercowy. Środki te powinny być stosowane u osób od 12. roku życia.
Leki przeciwhistaminowe - jaki lek wybrać?
Przy wyborze leku na alergię, trzeba sobie zdawać sprawę, że w większości przypadków leki działają doraźnie. Łagodzą objawy alergii tu i teraz, ale nie rozwiązują problemu. Niektóre z nich działają krótko, ale szybko łagodzą objawy choroby. Jednak często powodują senność, powodują problemy z koncentracja oraz zaburzają koordynacje psychoruchową. Z tego powodu nie mogą z nich korzystać np. kierowcy czy osoby obsługujące maszyny.
Zatem, jak leczyć alergię? Jak dotąd najlepszym rozwiązaniem jest odczulanie. Terapia polega na podawaniu coraz większej dawki alergenu, co pozwala organizmowi uodpornić się na jego działanie. Dodatkowo należy unikać kontaktu z alergenem. Szczególne znaczenie ma to w przypadku osób z alergią pokarmową.
