Czy dieta wegańska i wegetariańska mają wady? Badania naukowe wskazują na kilka zagrożeń

Korzyści z diet roślinnych, w tym wegetariańskiej i wegańskiej, znacznie przekraczają ewentualne ryzyko niedoborów - uważają badacze. Ale kluczem jest żywność dobrej jakości. Nie chodzi tutaj o "wegetariański fast food", tylko o spożywanie warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, orzechów i oleju roślinnego oraz kawy i herbaty.

Zarówno wegetarianizm, jak i bardziej rygorystyczny weganizm, mają bardzo dobrą opinię. Uważa się powszechnie, że są korzystne dla zdrowia, a już na pewno nie szkodzą. Czy tak jest rzeczywiście? Krótki przegląd najnowszych badań na temat wpływu na zdrowie obu diet opublikował portal WebMD. Badania koncentrowały się wokół zagrożeń dla serca, mózgu, ryzyka depresji, a także utraty włosów i innych objawów niedoboru składników odżywczych.

Niektóre badania wykonywała i komentowała dr Qi Sun z Harvard T.H. Chan School of Public Health. Uważa, że dla zdrowych ludzi dieta wegetariańska jest dobrym wyborem, pod warunkiem, że spożywane są produkty dobrej jakości. Wtedy dopiero ludzie odczują korzyści zdrowotne.

Co grozi naszemu zdrowiu, gdy odrzucimy produkty pochodzenia zwierzęcego?

Wegetarianie odrzucają mięso białe i czerwone oraz ryby, a weganie dodatkowo wszelkie produkty pochodzące od zwierząt, w tym jajka, mleko, sery, żelatynę. W skrajnym przypadku nie używają niczego, co pochodzi od zwierząt, a zatem nie jedzą również miodu, wystrzegają się ubrań z wełny i jedwabiu oraz skóry.

Badania prowadzone przez brytyjskich naukowców przez 18 lat w grupie 48 tysięcy osób pokazały, że u wegetarian ryzyko rozwoju chorób serca jest o 13 procent mniejsze niż u osób, które jedzą mięso. Z drugiej strony z analiz wynika, że ryzyko wystąpienia udaru mózgu było wyższe u wegetarian o 20 procent.

Jednak eksperci z Ohio State University uspokajają: nie należy ślepo wierzyć tym analizom, ponieważ były to tylko badania obserwacyjne, a zatem nie pokazują przyczyny i skutku. Prawdopodobnie też - uważa dietetyk Linda Weinandy - jedzenie wegetariańskie w Wielkiej Brytanii różni się od tego, które jest popularne choćby w Stanach Zjednoczonych. Co by oznaczało, że ważne jest pochodzenie i skład wegetariańskiej żywności. A cała sprawa wymaga dalszych badań.

Są także głosy naukowców, którzy przestrzegają przed niedoborem choliny u wegetarian. Cholina to związek nieco podobny do witaminy, chociaż sam witaminą nie jest. Współuczestniczy w wielu fundamentalnych procesach biochemicznych w organizmie, jest niezbędna dla pracy mózgu i wątroby. Jej najlepszym źródłem jest mleko, a także jajka i mięso. Sam organizm nie jest w stanie wyprodukować choliny w dostatecznych ilościach, stąd konieczność dostarczania jej wraz z pożywieniem. Eksperci radzą zatem weganom suplementowanie choliny, pod warunkiem, że pochodzi z wiarygodnego, certyfikowanego źródła.

Zobacz wideo

A co z wypadającymi włosami? - zastanawiają się badacze. Wegetarian mogą nękać niedobory żelaza, witaminy B oraz cynku, które prowadzą m.in. do problemów z włosami. W tym wypadku trzeba pamiętać o innych źródłach tych związków, w tym o roślinach strączkowych i warzywach liściastych. Ale trudniej jest dostarczyć odpowiednie ilości tych związków, stosując dietę wegetariańską, stąd dr Sun zaleca szczególną staranność w doborze produktów.

Badania nad stanem psychicznym wegetarian i wpływem diety roślinnej na psychikę oraz ryzyko depresji nie przyniosły, jak dotąd, jednoznacznych wniosków.

Udokumentowane badaniami korzyści dla zdrowia

Naukowcy z Harvardu pod kierunkiem dr Sun obserwowali grupę około 200 tys. osób przez 20 lat. Doszli do wniosku, że zarówno dieta wegetariańska, jak i wegańska dobrze wpływają na stan serca. Rozróżnili jednak tzw. zdrową żywność pochodzenia roślinnego od niezdrowej. Zdrowa żywność to produkty pełnoziarniste, owoce, warzywa, rośliny strączkowe, oleje roślinne, orzechy, herbata, kawa. Niezdrowa żywność roślinna to na przykład frytki, biały ryż, oczyszczone ziarna (białe pieczywo), makaron, słodzone napoje, desery, słodycze.

W badaniach dr Sun osoby, które jadły zdrową żywność wegetariańską, miały o jedną czwartą mniejsze ryzyko rozwoju chorób serca. Istnieją także badania, które pokazują, że wegetarianie są dwa razy mniej podatni na cukrzycę typu 2, mają korzystniejszy dla zdrowia poziom cukru we krwi oraz lepiej kontrolują masę ciała. Wyniki uzyskane w badaniach na Harvardzie pokazały także, że zdrowa dieta bezmięsna zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy aż o 35 procent, w porównaniu z osobami, które jedzą mięso.

Źródło: WebMD

Więcej o: