Perforacja żołądka - przyczyny, objawy i leczenie

Perforacja żołądka, czyli przedziurawienie ścian żołądka, zdarza się najczęściej w wyniku choroby wrzodowej. Do przebicia ściany żołądka może dojść ponadto przy urazach oraz w przypadku choroby nowotworowej. Perforacja żołądka stanowi bezpośrednie zagrożenie życia, dlatego konieczna jest natychmiastowa interwencja chirurgiczna.

Perforacja żołądka - przyczyny i objawy

Do perforacji żołądka może dojść nagle, nawet u pozornie zdrowej osoby. Ocenia się, że w 70 proc. przypadków do przedziurawienia ścian żołądka dochodzi w wyniku rozwoju choroby wrzodowej.

Zobacz wideo

Wrzody żołądka to uszkodzenia błony śluzowej wewnątrz narządu, mające wielkość od kilku do kilkunastu milimetrów. Chory odczuwa ból tuż po jedzeniu, a ponadto zgagę, nudności, mdłości i tzw. odbijanie się. Przyczyny wrzodów żołądka bywają różne. Najczęściej jest to zakażenie bakterią Helicobacter Pylori oraz zła dieta i długotrwały stres.

Uszkodzenia błony śluzowej żołądka pogłębiają się w miarę rozwoju choroby i coraz bardziej wżerają w ścianki, poszerzając się i tworząc nadżerki. Narastające owrzodzenie oraz nieregularne lub zbyt obfite posiłki powodują wzrost napięcia w żołądku i osłabiona błona śluzowa oraz nadwerężony fragment mięśnia, mogą wtedy po prostu pęknąć. 

Wśród pozostałych przyczyn perforacji żołądka wymienia się: nowotwór oraz uraz mechaniczny (np. połknięcie ostrego przedmiotu) lub inny czynnik, taki jak wypicie żrącej substancji.

Perforacja żołądka oznacza, że ściany narządu zostają przedziurawione na wylot, a kwaśna zawartość zaczyna przeciekać do jamy brzusznej. Niekiedy dochodzi do tego także uszkodzenie naczyń krwionośnych. Przebiciu ścian żołądka towarzyszy nagły, dźgający, niezwykle silny ból, początkowo tylko w okolicy narządu, później rozlewający się na cały brzuch, a nawet plecy, w miarę jak treści żołądkowe przeciekają do wolnych przestrzeni jamy brzusznej.

Dołączają się charakterystyczne fusowate wymioty oraz smoliste stolce, co jest efektem krwawienia z przewodu pokarmowego. Brzuch staje się twardy i napięty (lekarze określają go jako deskowaty), potem następuje zatrzymanie perystaltyki jelit oraz gromadzenie się gazów wewnątrz brzucha.

Tętno chorego przyspiesza, oblany jest potem, a jego oddech staje się szybki i spłycony. Układa się w charakterystycznej pozycji bocznej z podkurczonymi kolanami, ma trudności z poruszeniem się. W efekcie rozlewającego się po organizmie płynu żołądkowego dochodzi do wstrząsu i do postępującego zapalenia otrzewnej.

Przebicie ścian żołądka rozpoznaje się po zbadaniu fizykalnym chorego. Wykonuje się ponadto RTG jamy brzusznej. Na zdjęciu rentgenowskim zauważa się wtedy wolny gaz pod przeponą. Badanie tomograficzne z kolei pozwala znaleźć miejsce, w którym doszło do perforacji żołądka.

Perforacja żołądka - leczenie

Na początku leczenia chory nie może nic jeść, ani pić. Z żołądka, poprzez specjalną sondę, odprowadzana jest pozostała zawartość, aby pozostawić pusty narząd do czasu zamknięcia się jego ścian. Stosuje się leki przeciwbólowe oraz antybiotyki i najczęściej wykonuje operację zszywania żołądka.

Stosuje się dwie metody chirurgiczne:

  • operacja laparoskopowa - możliwa jest, gdy od przebicia ścian żołądka minęło niewiele czasu (kilka godzin) oraz ogólny stan chorego jest w miarę stabilny. Operacja laparoskopowa polega na wprowadzeniu do wnętrza ciała niewielkiego narzędzia wraz z kamerą i wykonaniu zabiegu zdalnie. Po operacji pozostaje tylko niewielki otwór w powłokach ciała.
  • operacja chirurgiczna poprzez cięcie i bezpośrednie zszycie ścian żołądka. Jama brzuszna jest przepłukiwana, aby usunąć treść żołądkową z otrzewnej. Dodatkowo zakładany jest dren w brzuchu chorego.

Aby zapobiegać perforacji żołądka należy podjąć leczenie wrzodów oraz stosować odpowiednią dietę. Nie wolno pić alkoholu. Należy także pamiętać, że niektóre leki mogą wyjątkowo mocno podrażniać chory żołądek i uszkadzać śluzówkę, co prowadzi do nadżerki, która - nieleczona - może skutkować perforacją ścian żołądka.

To również może cię zainteresować:

Wrzody żołądka lub dwunastnicy a dieta. Co jeść?

Powodują wrzody, zwiększają ryzyko cukrzycy - tych produktów nie jedz na pusty żołądek

Więcej o: