Co to jest laparoskopia?
Laparoskopia jest metodą pozwalającą na otworzenie brzucha pacjenta bez wykonywania głębokich i długich nacięć. To dość młoda technika, chociaż pierwsze próby kliniczne były podejmowane już 200 lat temu. Przez ostatnie dwie dekady laparoskopia stanowiła wyłącznie metodę badawczą. Dziś dzięki niej można przeprowadzać zabiegi operacyjne.
Laparoskopia jest wykonywana z użyciem tzw. laparoskopu. Jest to specjalna rurka, złożona z małej kamery, źródła światła oraz teleskopu – który zaopatrzono w soczewkę z włóknami światłowodu. Lekarz wprowadzając przez niewielki otwór laparoskop może cały czas obserwować jamę brzuszną. Obraz jest wyświetlany na ekranie monitora. Warto podkreślić, że nowoczesne laparoskopy pozwalają na naprawdę duże powiększenie obrazu. Kamera umożliwia określenie najlepszego miejsca dla kolejnych nacięć.
Poza laparoskopem do zabiegu potrzebne są insuflator i trokar. Pierwszy służy do regulowania utrzymywania stałego ciśnienia gazu w jamie otrzewnej. Trokar to rurka zakończona ostrym trzpieniem.
Jak wygląda laparoskopia?
Przeprowadzenie zabiegu w jamie brzusznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wcześniej uda się uzyskać odpowiednią przestrzeń do obserwacji. Do jamy brzusznej należy wprowadzić igłę odmową. To właśnie ona jest w stanie wpompować gaz, dzięki któremu ujawnia się lepszy obraz jamy brzusznej. Zwykle używa się do tego celu dwutlenku węgla. Podczas zabiegu wprowadza się od 3 do nawet 5 litrów gazu. Dopiero potem można jamę brzuszną naciąć za pomocą trokaru. Zwykle pierwsze nacięcie jest robione w okolicach pępka. Dzięki niemu możliwe jest wprowadzenie kaniuli, której zadaniem jest otworzenie połączenia między otoczeniem a jamą otrzewną. Kaniula jest narzędziem pozwalającym na użycie właściwego laparoskopu.
Po wprowadzeniu kamery możliwe jest dokładne obejrzenie różnych narządów, w tym np. narządów rodnych, śledziony, przepony, wątroby oraz pęcherzyków żółciowych. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że podczas zabiegu można wykonać biopsję, rozbić złogi oraz usunąć niektóre narządy (w tym np. macicę). Laparoskopia umożliwia wykonanie nawet skomplikowanych zabiegów na żołądku.
Laparoskopia – w porównaniu do klasycznej operacji – jest zabiegiem znacznie mniej inwazyjnym. Nacięcia są małe (do 1 cm), rana potrafi się szybko zagoić. Pacjent po laparoskopii nie musi długo przebywać w szpitalu. Wystarczy dosłownie kilka dni zwolnienia lekarskiego. Ryzyko ewentualnych powikłań po laparoskopii jest niewielkie.
Laparoskopia – przygotowanie do badania
Przed wykonaniem laparoskopii należy oznaczyć grupę krwi, wykonać EKG oraz sprawdzić krzepliwość. Na dzień przed konieczne jest przejście na lekkostrawną dietę. W dniu wykonania zabiegu pacjentowi zostanie założone dojście dożylnie. Gdy wszystko jest już gotowe, pacjent jest przewieziony na salę operacyjną. Tam anestezjolog musi podać znieczulenie. Pielęgniarka oczyszcza brzuch pacjenta środkiem antybakteryjnym i przykrywa go sterylnymi chustami.
Zastosowanie laparoskopii
Laparoskopia jest wykorzystywana przede wszystkim przy chorobach wątroby. Doskonale sprawdza się jako badanie stanów zapalnych rozwijających się w obrębie jamy brzusznej (tzw. laparoskopia diagnostyczna). Ponadto może być przydatna przy wodobrzuszu niejasnego pochodzenia, chorobach śledziony lub zrostach w jamie otrzewnej. Warto podkreślić, że istnieje laparoskopia ginekologiczna. Dzięki niej można m.in. sprawdzić drożność jajowodów, zdiagnozować i wyleczyć torbiele, endometriozę, polipy i zrosty oraz ocenić stan narządów płciowych kobiety. Laparoskopia ginekologiczna jest przydatna w terapii i badaniu ciąży pozamacicznej.
Laparoskopowo można usuwać: fragmenty jelita grubego, pęcherzyk żółciowy, przepuklinę rozworu przełykowego, mięśniaki podśluzówkowe (często stanowią one powód nadmiernych krwawień miesiączkowych). Laparoskopia jajników i jajowodów przydaje się w leczeniu niepłodności.
Warto podkreślić, że laparoskopia może być przydatna w onkologii i urologii. Laparoskopowo przeprowadza się np. operacje prostaty. Ortopedzi mogą za pomocą laparoskopu naprawiać stawy kolanowe lub łokciowe. W ostatnim czasie na popularności zyskuje laparoskopowe leczenie otyłości.
Laparoskopia – przeciwwskazania
Niestety, pomimo ogromu zalet i dużego poziomu bezpieczeństwa laparoskopia nie może być stosowana u każdego. Przeciwwskazaniem do wykonania zabiegu jest m.in. niewydolność krążeniowo-oddechowa, przewlekłe zapalenie oskrzeli, ciężka postać astmy lub niedawno przebyty zawał. Laparoskopii nie można wykonywać na kobietach w ciąży i osobach w podeszłym wieku.
Należy zdawać sobie sprawę z tego, że niekiedy laparoskopia przekształca się w normalny zabieg chirurgiczny. Dzieje się tak wtedy, gdy podczas badania problem zdrowotny okazuje się większy niż początkowo przypuszczano. Dostęp do niektórych narządów może być utrudniony i wówczas należy zrobić większe cięcia.
To również może cię zainteresować:
Niedrożność jajowodów - przyczyny, skutki i leczenie
Endoskopia - metoda diagnostyczna, która pozwala ocenić stan wielu narządów wewnętrznych
Biopsja - co to jest, jak wygląda przebieg?
Tętniak aorty brzusznej - przyczyny, objawy, leczenie i profilaktyka
