EKG - charakterystyka
EKG, którego nazwa jest skrótem od elektrokardiografii, to badanie serca polegające na rejestrowaniu sygnałów elektrycznych generowanych przez pracujący mięsień sercowy. Różnica potencjałów (napięć) pomiędzy dwiema elektrodami umieszczonymi na klatce piersiowej pacjenta pozwala na wykreślenie tzw. krzywej elektrokardiograficznej. Sygnały pochodzące z elektrod są przetwarzane przez elektrokardiograf i wyświetlone na ekranie monitora lub zapisywane na papierze milimetrowym. Oprócz EKG, do badania serca wykorzystuje się także echokardiografię, angiografię czy holter EKG (monitorowanie pracy serca przez 24 godziny).
Sama elektrokardiografia polega na umieszczeniu na kończynach pacjenta czterech elektrod oraz kolejnych sześciu na klatce piersiowej. Przed badaniem lekarz z pewnością zapyta o przyjmowane leki mogące wyraźnie wpływać na zapis EKG, co utrudni jego odczyt i prawidłową analizę. Elektrokardiografia pozwala wykryć wiele schorzeń serca - w tym przerostów komór lub przedsionków.
EKG - wskazania do badania
EKG, ze względu na swoją prostotę oraz szybkość badania, jest zalecane przez lekarzy bardzo często. Najczęstszymi powodami do wykonania elektrokardiografii są:
- bóle w okolicach klatki piersiowej,
- długotrwale utrzymujące się nadciśnienie tętnicze,
- kołatania serca,
- omdlenia lub zawroty głowy.
EKG wykonuje się również regularnie u osób, które mają wszczepiony rozrusznik serca lub przyjmują leki na arytmię.
Warto pamiętać, że EKG nie jest szkodliwe dla zdrowia i nie zaburza w żaden sposób pracy serca. Elektrokardiograf nie wysyła do ciała żadnych sygnałów elektrycznych, a jedynie zbiera te, które są naturalnie generowane przez pracę mięśnia sercowego. Mitem jest więc stwierdzenie, że często wykonywane EKG może zaszkodzić.
EKG - przebieg badania
Po wejściu do gabinetu zabiegowego, pacjent proszony jest o położenie się na kozetce i odsłonięcie klatki piersiowej oraz okolic kostek i nadgarstków. Osoba wykonująca zabieg dezynfekuje skórę w miejscu przyklejenia elektrod, a następnie nakłada żel. Po chwili do każdej z rąk oraz nóg doczepiane są elektrody. Na klatce piersiowej umieszcza się zazwyczaj 6 elektrod. Po przygotowaniu pacjenta zostaje on poproszony o zrelaksowanie się i spokojne leżenie. Zapis pracy serca trwa z reguły do 5 min.
EKG - jak przygotować się do badania?
Istnieje kilka istotnych zaleceń, do których należy się dostosować przed wykonaniem elektrokardiografii:
- tuż przed badaniem EKG nie zaleca się picia kawy lub zimnych napojów,
- na około 2 godziny przed badaniem EKG nie zaleca się palenia wyrobów tytoniowych,
- tuż przed badaniem nie zaleca się wykonywania żadnych wymagających czynności (np. wchodzenie po schodach),
- na 24 godziny przed planowanym EKG nie zaleca się spożywania alkoholu wysokoprocentowego, który może redukować siłę skurczu mięśnia sercowego,
- przed badaniem należy poinformować lekarza o zażywanych lekach oraz aktualnych chorobach.
EKG przez telefon
Ciekawym rozwiązaniem stosowanym przez kilka placówek medycznych w kilku miastach w Polsce jest tzw. EKG przez telefon. Osoba z chorobami serca otrzymuje do domu aparat EKG. W wypadku bólu w klatce piersiowej lub kołatania serca, chory dzwoni do placówki medycznej, w której przez całą dobę dyżurują specjaliści. W takich sytuacjach pacjent proszony jest o przyłożenie słuchawki do przystawki elektrokardiografu, która emituje falę akustyczną. Jest ona detekowana i zapisywania przez aparaturę znajdującą się w placówce medycznej. W ten sposób lekarz w bardzo krótkim czasie otrzymuje pełen zapis pracy serca i może podjąć dalsze kroki. EKG przez telefon pozwala co roku ratować życie wielu pacjentów.
EKG wysiłkowe (próba wysiłkowa)
Innym rodzajem elektrokardiografii jest tzw. EKG wysiłkowe. Jak sama nazwa wskazuje, zapis pracy serca odbywa się tutaj podczas obciążenia go wysiłkiem fizycznym. Badanie wykonuje się przy użyciu bieżni lub rowerka stacjonarnego. Próbę wysiłkową przeprowadza się zazwyczaj u osób z podejrzeniem choroby wieńcowej.
