Biopsja - na czym polega?
Biopsja to jeden z rodzajów zabiegów stosowanych przy diagnostyce. Za jej pomocą pozyskuje się do badania materiał biologiczny z tkanek, co do których istnieje podejrzenie zmian chorobowych. Pozyskany w ten sposób materiał poddawany jest badaniu histopatologicznemu - pod mikroskopem oceniana jest jego struktura, budowa i zmiany. To doskonały sposób na zweryfikowanie tego, czy podejrzenia co do zmian są słuszne. Badanie pozwala na upewnienie się co do słuszności podejrzeń także w sytuacji, gdy inne badania nie dały stuprocentowej odpowiedzi. Pomaga również lekarzowi w zdobyciu namacalnego dowodu na istnienie zmian, co ułatwia podjęcie decyzji związanej z włączeniem odpowiednich leków i metod leczenia. Jest też niezastąpioną metodą przy diagnozowaniu zmian nowotworowych.
Rodzaje biopsji
Sam termin biopsja jest szeroki - najogólniej rozumie się przez niego wycięcie fragmentu tkanki lub guza, który można następnie po odpowiednim przygotowaniu poddać badaniom pod mikroskopem. Należy jednak uściślić, iż metod pobierania materiału jest kilka. Ze względu na średnicę igły, wyróżnia się biopsję grubo - i cienkoigłową. Biopsja gruboigłowa przeprowadzana jest przy użyciu igły o średnicy 2-8 mm. Ma ona zasięg do tkanki podskórnej. Co ważne, metoda ta uważana jest za jedną z bezpieczniejszych i nie przynoszących dużego ryzyka powikłań. Należą tu:
- biopsja wątroby
- biopsja prostaty
- biopsja piersi
- biopsja płuc
- biopsja trzustki
- biopsja kości
- biopsja węzłów chłonnych.
Biopsja cienkoigłowa pozwala na określenie rodzaju komórek i tkanek - nie dostarcza dużej ilości materiału do badań. Do tego rodzaju badania należą:
- biopsja tarczycy
- biopsja piersi
- biopsja gruczołu krokowego
- biopsja płuc.
Ten rodzaj pozyskiwania materiału do analizy odradza się jednak w przypadku płaskich zmian i dużych, obłych guzów. Metoda najbardziej przydatna jest w przypadku guzów już wyczuwalnych.
Inne rodzaje biopsji to:
- wiertarkowa - najczęściej stosowana jest w diagnostyce zmian w strukturze kości: wałeczek takiej kości pobiera się za pomocą małego, specjalnego wiertełka
- rysowa - w tym przypadku do pobrania fragmentu tkanki używa się specjalnej łyżeczki. Wykorzystuje się ją przede wszystkim w ginekologii, do diagnozowania zmian w błonie śluzowej macicy.
Rodzaje biopsji można również wyodrębnić na podstawie tego, jak duża jest ingerencja narzędzia w ciało. Na tej podstawie mówi się o biopsji:
- otwartej (materiał pobierany jest podczas operacji)
- laparoskopowej (fragment tkanki pozyskuje się podczas laseroskopii diagnostycznej)
- endoskopowej (materiał pobiera się podczas badania gastroskopowego lub kolonoskopowego)
- przezskórnej.
Kawałek tkanki potrzebnej do zbadania można pozyskać bez dodatkowych pomocy (jeśli zmiana usytuowana w miejscu widocznym gołym okiem) lub przy pomocy USG (jeśli zmiana położona jest głęboko, dostęp do niej jest utrudniony, lub sąsiaduje z ważnymi narządami). Badanie nie niesie za sobą powikłań ani nie wymaga rekonwalescencji - dokładne wytyczne co do czasu regeneracji, typu opatrunku i zaleceń dla pacjenta, ustala się indywidualnie, w zależności od rodzaju zastosowanej biopsji, miejsca i wielkości obszaru, z którego materiał został pobrany.
Przebieg badania
Zabieg pobrania tkanek do badania przeprowadza się przeważnie w warunkach szpitalnych. Nie trzeba się do niego specjalnie przygotowywać ani odstawiać leków zażywanych na stałe. Pacjent powinien znajdować się w pozycji leżącej lub półleżącej i być zrelaksowany. W miejscu ingerencji skórę odkaża się i przystępuje do pobrania materiału. W większości wypadków zastosowanie znieczulenia nie jest potrzebne, bowiem biopsja nie jest bolesna. Znieczulenie miejscowe podaje się zwykle w przypadku biopsji szpiku kostnego lub wątroby. Po kilku minutach materiał zostaje pobrany, a następnie umieszczony na specjalnym szkiełku i przekazany do pracowni. Przez kilka najbliższych godzin pacjentowi zaleca się pozostanie w pozycji leżącej, obserwując jego parametry.
To również może cię zainteresować:
Biopsja tarczycy - co należy o niej wiedzieć
