Drożdżyca (kandydoza): przyczyny, objawy, leczenie

Drożdżyca, inaczej kandydoza, jest grzybiczą infekcją skóry i błon śluzowych, a także paznokci. Rzadko można ją spotkać w postaci uogólnionej. Chorobę powodują drożdżaki i drożdżopodobne grzyby z rodzaju Candida - stąd druga nazwa schorzenia. Zdarza się, że drożdżyca nie powoduje większych objawów, a grzyby z rodzaju Candida wchodzą w skład naturalnej flory bakteryjnej organizmu człowieka i znajdują się w przewodzie pokarmowym.

Drożdżyca - przyczyny

Rozwój grzybów jest spowodowany sprzyjającymi warunkami takimi jak:

  • Niedobory witaminowe - najczęściej witamin grupy B
  • Złuszczanie się naskórka, związane z nadmiernym poceniem (maceracja)
  • Mikrourazy skórne
  • Zaburzenia hormonalne
  • Ciąża i poród
  • Cukrzyca
  • Otyłość
  • Uzależnienie od alkoholu
  • Zabiegi inwazyjne
  • Długotrwała antybiotykoterapia
  • Sterydoterapia

Zdarza się, że przyczyną wystąpienia drożdżycy są przeprowadzone zabiegi i operacje (np. operacja zastawek) lub dożylne przyjmowanie narkotyków. Choroba może objąć również układ moczowy, wskutek zakładania cewnika po zabiegach operacyjnych.
Drożdżyca może dotykać różne obszary i w zależności od tego pojawiają się inne objawy.

Zobacz wideo

Drożdżyca: rodzaje, objawy

  1. Drożdżyca fałdów skórnych - inaczej wyprzedzenie drożdżakowate, objawia się zaczerwienieniem, złuszczaniem naskórka i rumieniem, wilgotnymi i wysiękowymi ogniskami. Najczęściej rozwija się na dłoniach, w trzeciej i czwartej przestrzeni międzypalcowej. Może pojawić się także na fałdach podsutkowych (u kobiet otyłych), w pachwinach i między pośladkami - najczęściej u noworodków. Często towarzyszy temu świąd w różnych stopniach nasilenia.
  2. Drożdżyca paznokci i wałów paznokciowych - początkowo objawia się obrzękiem i zaczerwienieniem. Wały paznokciowe są bolesne i zgrubiałe, a podczas ucisku może sączyć się z nich ropna wydzielina. Drożdżyca wałów często może się rozprzestrzenić na płytkę paznokciową, która przyjmuje brunatne zabawienie, staje się matowa, często ulega rozwarstwieniu i oddzieleniu od łożyska.
  3. Drożdżyca błon śluzowych - najczęściej dotyczy błon śluzowych jamy ustnej, sromu, pochwy, gardła i żołędzi. W przypadku pojawienia się grzybicy w okolicach ust, objawy to głównie nadżerki w kącikach, bolesne pęknięcia i zajady. Drożdżyca pochwy i przewodu pokarmowego najczęściej jest skutkiem długotrwałego przyjmowania antybiotyków lub ogólnym osłabieniem organizmu związanym z białaczką lub AIDS.
  4. Drożdżyca pochwy - jest najczęściej pojawiającą się chorobą dotykającą kobiety. Objawia się pieczeniem, podrażnieniem i świądem pochwy oraz okolic sromu. Charakterystyczne są także pojawiające się upławy, o serowej konsystencji i żółtawym zabarwieniu, z nieprzyjemnym zapachem. Ten typ drożdżycy często dotyka kobiety w ciąży. Ma związek z nieprawidłową higieną osobistą, korzystaniem z publicznych toalet, a także z długotrwałą terapią antybiotykową lub hormonalną. Podczas stosunków płciowych drożdżyca może przenieść się na mężczyznę. Objawy kandydozy u mężczyzn to zazwyczaj podrażnienie i stan zapalny żołędzi, z towarzyszącym świądem i pieczeniem.

Drożdżyca może także dotknąć jelit, w szczególności jelita grubego. W tej odmianie schorzenia, grzyby bytujące w jelicie przeprowadzają fermentację uwalniając toksyny. Objawami tej choroby są wzdęcia i częstsze oddawanie gazów, bóle brzucha, biegunki na przemian z zaparciami. Podczas długotrwałego działania grzybów, może dojść do uszkodzenia śluzówki jelita, nadżerek i owrzodzeń, które mogą skutkować krwawieniami. Badaniem, które jest wskazane w celu diagnozy tego typu drożdżycy jest kolonoskopia, podczas której ocenia się stan błony śluzowej jelit.

Objawy pojawiające się w przypadku drożdżycy są różne i uzależnione od jej występowania. Często mogą być one mylone z innymi chorobami, np. w przypadku drożdżycy układu pokarmowego, symptomy mogą być podobne jak w zapaleniu płuc.

Leczenie drożdżycy

Leczenie choroby jaką jest drożdżyca polega przede wszystkim na przyjmowaniu odpowiednich leków, najczęściej z dużą dawką witamin z grupy B oraz stosowaniu preparatów łagodzących i niwelujących objawy, takich jak zieleń brylantowa, jodyna czy eozyna. Należy pamiętać, że leczenie drożdżycy jest procesem długotrwałym i opiera się na właściwie dobranym leczeniu farmakologicznym. Bardzo istotne jest przestrzeganie higieny osobistej oraz zaleceń lekarza. W przypadku drożdżycy pochwy często stosuje się leki w postaci maści oraz tamponów lub globulek dopochwowych. Choroba ma skłonności do nawrotów i rozszerzania się. Zdarza się, że w przypadku wystąpienia drożdżycy niezbędny może okazać się zabieg chirurgiczny, który usunie powstałe ropnie lub przedmioty np. cewnik - będące źródłem zakażenia i przyczyną rozwoju choroby.

Nieprawidłowe i zbyt późne leczenie drożdżycy może mieć wiele skutków ubocznych, a w przypadku drożdżycy układu pokarmowego może dojść do zapalenia otrzewnej,  które może prowadzić do zgonu.

Jak wygląda profilaktyka przeciwgrzybiczna?

Istotna jest profilaktyka przeciwgrzybiczna, która opiera się na unikaniu chodzenia boso na basenach czy publicznych prysznicach, unikaniu korzystania z publicznych toalet, używanie własnych przyborów toaletowych (jak gąbka czy ręcznik), unikaniu kontaktów seksualnych z nowo poznanymi osobami.

W przypadku leczenia długotrwałej grzybicy ważna jest również odpowiednia dieta. Zbyt duża ilość cukru (ciasta, ciastka, słodzone napoje, napoje gazowane, czekolada) sprzyja rozwojowi grzybicy, dlatego należy ograniczać, a najlepiej wyeliminować te produkty ze swojego codziennego jadłospisu. Niewskazane jest także spożywanie produktów z białej mąki oraz serów pleśniowych. Istotny jest również sposób i technologia przygotowywania potraw. Zalecane jest gotowanie w wodzie lub na parze, należy unikać smażenia i pieczenia, szczególnie z dodatkiem tłuszczu. Powinno się unikać ostrych przypraw i dodatków takich jak majonez, ketchup, marynaty. Korzystne jest stosowanie świeżych ziół np. pietruszki, kopru, bazylii. Dieta jest szczególnie istotna w trakcie leczenia grzybicy jamy ustnej, przewodu pokarmowego lub jelit.

Aby uniknąć rozwoju grzybicy należy pamiętać, że w przypadku leczenia antybiotykowego powinno się przyjmować probiotyki, w celu odbudowania flory bakteryjnej jelit. Nadmierne namnażanie się drożdżaków, wpływa bardzo negatywnie na równowagę flory bakteryjnej organizmu. Może dochodzić do wyjałowienia jelit i zniszczenia naturalnej bariery ochronnej. Skutkiem tego mogą być różne choroby alergiczne, częste i nawracające infekcje oraz choroby jelit.

To także może cię zainteresować:

Więcej o: