Dołącz do Zdrowia na Facebooku
Cukinia należy do rodziny dyniowatych. Jej włoska nazwa „zucchini" oznacza po prostu małą dynię. Określenie „kabaczek" przyjęło się szczególnie w południowej Polsce. W oficjalnej klasyfikacji cukinia i kabaczek to dwie nazwy tego samego warzywa. W praktyce – gdy mówimy o cukinii, mamy na myśli zielone warzywo w kształcie przerośniętego ogórka, a gdy o kabaczku – roślinę okrąglejszą o kolorze seledynowym lub jasnożółtym. Trafiają się również okazy pasiaste.
Nieważne, jak mówisz na to warzywo – ważne, co ma w środku.
Posiada szereg witamin z grupy B (B1, B2, B5, B6, kwas foliowy). Zawiera także witaminę C, A i K. Oprócz tego ma karoteny, które działają antyoksydacyjnie. Obfituje w cynk, fosfor, mangan, magnez, potas i miedź.
Witaminy B, C i A są wrażliwe na obróbkę cieplną, dlatego młodą cukinię warto jeść ze skórką. Niestety, starsza cukinia może mieć tak zdrewniałą skórę, że nie da się jej zjeść nieobranej.
Cukinia ma niewiele kalorii, tylko 17 kcal/100 g. W 90 procentach składa się z wody, toteż osoby na diecie mogą ją jeść do woli. Jest lekkostrawna.
Kabaczek odkwasza organizm i podkręca przemianę materii (o innych "wspomagaczach" metabolizmu przeczytasz tutaj). Cukiniowy potas pomaga w odprowadzaniu nadmiaru wody z organizmu.
Cukinia nie gromadzi z gleby wielu metali ciężkich, jest odporna na schorzenia i pasożyty (szkodliwe substancje przyswaja bardzo łatwo na przykład kapusta, o której możesz poczytać tutaj).
Świeże pestki dyni mają w sobie kukurbitacynę, związek o charakterze przeciwnowotworowym i przeciwrobaczym. Więcej o ich właściwościach dowiesz się z artykułu "Zamiast suplementów postaw na pestki dyni!". Może cię także zainteresować tekst o oleju z pestek dyni.
Cukinia zawiera zeaksantynę i luteinę, karotenoidy, które ochraniają siatkówkę oka i obniżają ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej (choroby prowadzącej do ślepoty).
Osoby, które mają cukrzycę lub są obciążone ryzykiem zachorowania na nią, mogą jeść cukinię spokojnie, ponieważ ma niski indeks glikemiczny (tylko 15).
Cukinia pomaga na wrzody żołądka, nadkwasotę i zgagę. Poleca się ją osobom starszym, ponieważ jest lekkostrawna i usprawnia pracę układu pokarmowego.
Dobra wiadomość dla świeżo upieczonych rodziców – cukinię może jeść już dziecko półroczne; warzywo jest na tyle lekkostrawne, że żołądek dziecka na pewno sobie z nim poradzi.
Nie tylko sam owoc cukinii jest jadalny. W niektórych krajach – między innymi we Włoszech, ojczyźnie cukinii – spożywa się także jej kwiaty. W Polsce na razie trudno je dostać; pozostaje zwrócić się do zaprzyjaźnionego sprzedawcy warzyw lub uprawiać kabaczki samodzielnie. Kwiaty cukinii można zrywać bez obawy o kondycję rośliny, a potem smażyć, faszerować czy dodawać do ciasta.
Kwiaty cukinii są jadalne, a w dodatku bardzo smaczne CC BY 2.0 / Silkebaron / Flickr.com
Cukinii używa się już chyba do wszystkiego. Zupy, lecza, sałatki, ciasta, makarony... Popularne są kotlety i placuszki z cukinii. Można ją smażyć, piec, panierować, faszerować, marynować i tak dalej, i tak dalej. Pomysłów jest nieskończenie wiele. Cukinia spisze się także doskonale solo, na surowo.
W sklepach szukaj cukinii niezbyt dużych - najlepiej takich, które nie są dłuższe niż 30 centymetrów. Skórka dobrej cukinii nie ma plam, jest błyszcząca i jednolita. Ciężka cukinia to lepsza cukinia; waga wskazuje na mięsistość i jędrność środka.
Nie wciskaj cukinii na siłę do lodówki, ponieważ pozbawi warzywo smaku. Wystarczy, że położyć ją w chłodnym i suchym miejscu. Wtedy przetrzyma kilka tygodni.