Test na koronawirusa: jakie są rodzaje testów? Kiedy należy go wykonać?
Jeśli musimy bądź chcemy wykonać test na koronawirusa, powinniśmy zdawać sobie sprawę z tego, jakie rodzaje testów mamy do wyboru i czym one różnią się od siebie. Większość laboratoriów diagnostycznych, zajmujących się wykonywaniem testów na koronawirusa, ma w swojej ofercie trzy rodzaje testów:
- serologiczny, do którego pobierana jest krew żylna;
- immunochromatograficzny, czyli tzw. test kasetkowy, do którego pobiera się krew włośniczkową (z palca) lub żylną;
- test metodą RT-PCR, czyli wymaz z gardła lub nosogardzieli.
Badania serologiczne mają na celu wykrycie obecności przeciwciał anty-SARS-CoV-2, powstałych po kontakcie z wirusem, test immunochromatograficzny natomiast służy jakościowemu oznaczeniu przeciwciał obecnych we krwi. Dodatni wynik tych testów pozwala jedynie określić, że przebyliśmy zakażenie w przeszłości bądź ewentualnie właśnie je przechodzimy. Co ciekawe, wynik ujemny nie wyklucza zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Jedynym badaniem, które może potwierdzić aktywną infekcję koronawirusem, jest badanie genetyczne, czyli metodą Real-Time PCR, przeprowadzone na materiale pobranym poprzez wymaz z dróg oddechowych.
Na test na koronawirusa kierowane są przede wszystkim osoby, które miały kontakt z osobą zakażoną, ale zwykle dopiero wówczas, gdy wystąpią u nich objawy COVID-19. Osoby takie zwykle przebywają na kwarantannie domowej. Skierowanie na test może wydać im lekarz POZ, o ile są w stanie własnym transportem dostać się do mobilnego punktu Drive&Go-Thru. W przeciwnym razie Sanepid powinien wysłać do chorego karetkę wymazową.
Lekarz POZ może zlecić wykonanie testu również choremu, który nie wie o tym, że miał kontakt z osobą zakażoną, ale występują u niego objawy COVID-19:
- wysoka gorączka (powyżej 38 stopni Celsjusza),
- duszność,
- kaszel,
- opcjonalnie utrata węchu lub smaku.
Test na koronawirusa – jak się przygotować?
Przyjmijmy, że lekarz (lub Sanepid) zlecił nam test na koronawirusa. Jak się przygotować do wykonania badania, by nie zafałszować jego wyniku? O czym trzeba wiedzieć przed pobraniem wymazu? Otóż warto pamiętać, że wymaz do testu na koronawirusa powinien być wykonany w pierwszej połowie dnia. Najlepiej wykonać go na czczo, bądź co najmniej trzy godziny po ostatnim posiłku. Na trzy godziny przed pobraniem wymazu nie należy również:
- myć zębów ani używać płynu do płukania jamy ustnej,
- żuć gumy do żucia,
- ssać tabletek na ból gardła,
- pić syropów przeciwkaszlowych, nawet tych ziołowych,
- stosować maści, aerozolu bądź kropli do nosa,
- wykonywać inhalacji,
- płukać zatok,
- palić papierosów.
Przed samym wymazem nie należy też wydmuchiwać nosa. Osoby posiadające ruchomą protezę zębową powinny ją bezwzględnie wyjąć przed pobraniem próbki.
Jeśli pobranie wymazu będzie odbywało się w naszym domu, przed przybyciem specjalisty należy dokładnie przewietrzyć pomieszczenie, w którym będzie przeprowadzane pobranie. By ułatwić specjaliście jego pracę, trzeba zostawić otwarte drzwi oraz udrożnić wszystkie przejścia do miejsca pobrania. Konieczne jest założenie maseczki na nos i usta – ściągnąć ją można jedynie na czas pobierania materiału wymazowego.
Jeśli natomiast badanie przeprowadzane będzie w punkcie drive thru, należy udać się do punktu pobrań własnym samochodem (nie wolno korzystać ze środków transportu publicznego). Konieczne będzie przygotowanie odpowiednich dokumentów: dowodu osobistego bądź innego dokumentu potwierdzającego naszą tożsamość i numeru PESEL, a w przypadku, gdy do badania podchodzimy prywatnie, niezbędny będzie również formularz zlecenia badania (pobrany ze strony internetowej) oraz dowód wpłaty. Przygotowane dokumenty należy okazać po podjechaniu na stanowisko, bez otwierania szyby. Po weryfikacji zostaniemy skierowani do miejsca pobrania materiału. Tam należy wyłączyć silnik pojazdu i pozostać w aucie. Do badania trzeba otworzyć okno samochodu – specjalista pobierze wymaz z nosa i gardła.
W przypadku badań na obecność przeciwciał koronawirusa, konieczne jest pobranie krwi z żyły pacjenta. Do takiego pobrania należy przygotować się podobnie, jak do standardowego pobrania krwi. Nie ma konieczności, by pacjent był na czczo, natomiast na pół godziny przed pobraniem krwi powinien on wypić szklankę wody.
