Eksperci od lat podkre¶laj±, ¿e warto siê szczepiæ przez ca³y sezon grypowy (od wrze¶nia do kwietnia), bo to zawsze jako¶ zmniejsza ryzyko zachorowania i powik³añ pogrypowych. Je¶li jednak zale¿y ci na optymalnej ochronie i maksymalnym wykorzystaniu mo¿liwo¶ci szczepionki przeciw grypie, wybieraj±c termin, trzeba braæ pod uwagê, ¿e:
- co sezon potrzebne jest nowe szczepienie, chocia¿ s± badania, które mówi±, ¿e je¶li szczepisz siê systematycznie przez kilka lat i raz tego nie zrobisz, grypê zapewne przejdziesz ³agodniej ni¿ ci, którzy nie szczepi± siê nigdy,
- szczepionka dzia³a 6-12 miesiêcy od podania,
- zaczyna nas chroniæ w pe³ni 2-3 tygodnie po szczepieniu,
- na maksymalnym poziomie ochrona utrzymuje siê do 30-60 dni po podaniu, a potem systematycznie siê obni¿a,
- skuteczno¶æ zapobiegania zachorowaniu mo¿e spadaæ o kilka procent w skali miesi±ca, jednak ryzyko wyst±pienia ciê¿kich powik³añ pogrypowych zawsze pozostaje wyra¼nie obni¿one.
Kiedy zatem najlepiej siê szczepiæ? Zale¿y, kogo pos³uchasz.
Wiceminister swoje
Gdyby potraktowaæ powa¿nie s³owa wiceministra zdrowia Waldemara Kraski, w Polsce w temacie szczepionek przeciw grypie jest dobrze, a nawet bardzo dobrze. Szczepionki nie zabraknie i wcale nie trzeba siê spieszyæ ze szczepieniem.
Kto bêdzie chcia³ siê w tym roku zaszczepiæ siê przeciw grypie, bêdzie mia³ tak± okazjê. MZ namawia wszystkich do szczepieñ, a zw³aszcza osoby z grup ryzyka
- przekonywa³ minister na konferencji w ubieg³ym tygodniu i doda³:
W tej chwili na rynku jest dostêpna szczepionka czterowalentna, czyli zawieraj±ca cztery szczepy wirusa. To tak, jakby¶my dostali cztery ró¿ne szczepionki. To skumulowane jest w jednej. U m³odych ludzi po takim szczepieniu odpowied¼ immunologiczna jest natychmiast, prawie w stu procentach. Gorzej jest z osobami starszymi, którzy zyskuj± 60 do 70 proc. odpowiedzi immunologicznej po szczepieniu.
Trudno tê dostêpno¶æ dla wszystkich pogodziæ z faktem, ¿e szczepionki po prostu nie ma, a Ministerstwo Zdrowia, dok³adnie w czasie, gdy Waldemar Kraska zapewnia³ o mo¿liwo¶ci zaspokojenia potrzeb rynku, wyda³o rozporz±dzenie o reglamentacji szczepionek.
Zgodnie z zapisami w obwieszczeniu, pacjenci powy¿ej 9. roku ¿ycia bêd± mogli wykupiæ jedno opakowanie szczepionki Fluarix Tetra, Influvac tetra lub Vaxigrip Tetra (nie wiêcej ni¿ jedna ampu³ko-strzykawka) na 180 dni. Dla pacjentów poni¿ej 9. roku ¿ycia istnieje mo¿liwo¶æ wykupienia nie wiêcej ni¿ dwóch ampu³ko-strzykawek szczepionki Fluarix Tetra, Influvac Tetra lub Vaxigrip Tetra na 180 dni.
Co wiêcej: Waldemar Kraska, wymieniaj±c terminy dostaw i zarezerwowane ilo¶ci szczepionek, potwierdzi³, ¿e pula to nadal dwa miliony dawek, chocia¿ nie wykluczy³, ¿e siê jeszcze zwiêkszy. Konkretów nie poda³.
Skoro minister zdrowia zak³ada, ¿e zapewniaj±c szczepionkê przeciw grypie dla kilku procent populacji, mo¿na w pe³ni zaspokoiæ potrzeby rynku, chyba nie my¶li zbyt dobrze o ¶wiadomo¶ci zdrowotnej rodaków. Owszem, w poprzednich latach szczepi³o siê 3-5 proc. rodaków, ale w tym sezonie zainteresowanie szczepionk± przeciw grypie jest ogromne, na ca³ym ¶wiecie. Szkoda, ¿e nie wykorzystano okazji do propagowania szczepieñ.
A wracaj±c do kwestii wa¿nej (chocia¿ nie a¿ tak, skoro szczepionki kupiæ nie mo¿na), czyli kiedy siê szczepiæ, wiceminister przekonywa³, ¿e: "wed³ug ekspertów najlepiej zrobiæ to miêdzy listopadem a grudniem". Na jakiej podstawie? Tych czynników, które podali¶my na pocz±tku. Szkopu³ w tym, ¿e Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Pañstwowy Zak³ad Higieny, czyli niew±tpliwie eksperci, podaj± inny termin i wcale nie zalecaj± wstrzymywania siê ze szczepieniami przez kolejne miesi±ce.
Eksperci co innego
Grypa w Polsce, Za: https://szczepienia.pzh.gov.pl
Eksperci PZH stale, na podstawie wieloletnich analiz, aktualizuj± dane dotycz±ce optymalnego terminu szczepienia przeciw grypie. Podkre¶laj±, ¿e nie da siê go precyzyjnie przewidzieæ, bo nie wiemy dok³adnie, kiedy nast±pi szczyt zachorowañ - to mo¿e byæ marzec, ale równie dobrze styczeñ czy ju¿ koniec grudnia. W ubieg³ym roku grypa przysz³a szybciej ni¿ zwykle. Nie ma ¿adnej pewno¶ci, ¿e tym razem bêdzie inaczej.
¯eby dosz³o do szczytu zachorowañ, wcze¶niej grypa musi dopa¶æ wiele osób. Aktualnie Polacy ju¿ choruj± na grypê. W Ma³opolsce ilo¶æ przypadków wyra¼nie ro¶nie w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego (patrz: raport za okres 8-15 wrze¶nia). Z pewno¶ci± szczepienie za dwa miesi±ce, jak rekomenduje wiceminister, ma wci±¿ sens, je¶li do tego czasu nie zachorujesz. Czy warto zaszczepiæ siê dzisiaj? Tak. Wed³ug PZH dobrze jest zrobiæ to do po³owy grudnia, ale optymalny czas na szczepienia przeciw grypie zaczyna siê ju¿ we wrze¶niu.
Zapisy, kolejki
Optymalny czas, który wybieramy na szczepienie przeciw grypie powinien wyprzedzaæ szczyt zachorowañ, dotyczy to szczególnie osób z grup podwy¿szonego ryzyka zachorowania na grypê - przypominaj± eksperci PZH. Nie wystarczy czekaæ, a¿ media o tym szczycie ju¿ poinformuj±, bo szczepionka nie zacznie w pe³ni dzia³aæ natychmiast, a jej zdobycie mo¿e graniczyæ z cudem, wbrew zapewnieniom ministra. Zw³aszcza, ¿e Ministerstwo Zdrowia umywa rêce i nie czuje siê odpowiedzialne za kryzys na rynku szczepionek, bo ich "nie kupuje i nie zamawia" (wiêcej na ten temat).
Przewidziana pula dla Polski to wci±¿ dwa miliony szczepionek, czyli dla kilku procent obywateli. W puli zawiera siê tak¿e 100 tysiêcy szczepionek donosowych przy sze¶ciu milionach nieletnich w naszym kraju, wiêc z tej formy profilaktyki mo¿e skorzystaæ ok. jednego procenta dzieci (wiêcej na ten temat).
Grypa to wysoce zaka¼na, powa¿na choroba wirusowa, prowadz±ca do wielu powa¿nych powik³añ, w tym ze strony uk³adu kr±¿enia. W obecnym sezonie mo¿e okazaæ siê szczególnie niebezpieczna, bo obni¿aj±c odporno¶æ, sprzyja kolejnym zaka¿eniom bakteryjnym i wirusowym, które trudno odró¿niæ od COVID-19. Co gorsza - uszkadzaj±c nab³onek uk³adu oddechowego stanowi wrota dla SARS-CoV-2 (wiêcej na ten temat).
Czytaj tak¿e:
