Kręgosłup anatomia - z jakich elementów jest zbudowany i jakie funkcje pełnią jego poszczególne części?

Kręgosłup anatomia? Kręgosłup to element szkieletu człowieka, który zapewnia przede wszystkim stabilizację. To dzięki niemu możemy zachować i utrzymać wyprostowaną pozycję ciała i poruszać się. Jakie elementy go tworzą i jak działają?

Kręgosłup anatomia - jak jest zbudowany?

Kręgosłup człowieka składa się z pięciu odcinków i 33-34 kręgów. Razem z mostkiem i żebrami tworzy tak zwany kościec osiowy. Najważniejszych zadaniem kręgosłupa jest podpieranie całej górnej części ciała człowieka i dzieli się go na pięć odcinków:

  • szyjny,
  • piersiowy,
  • lędźwiowy,
  • krzyżowy,
  • guziczny.

Kręgosłup - odcinek szyjny

Szyjny odcinek kręgosłupa to siedem kręgów, które tworzą tzw. szyjną krzywiznę przednią. Wyrostki kolczyste kręgów szyjnych (w medycynie te kręgi określane są mianem C2-C6), czyli najbardziej charakterystyczne elementy tej części kręgosłupa są praktycznie niewyczuwalne. Natomiast mięśnie karku oraz więzadła karkowego, ciągnące się od grzebienia potylicznego zewnętrznego do wyrostków kolczystych wszystkich kręgów szyjnych, można wyczuć podczas pochylania głowy do przodu.

Wyrostek kolczysty ostatniego z siedmiu kręgów na tyle długi i i nie jest rozdwojony, że bardzo łatwo dostrzec go w linii karku.

Co robi ta część kręgosłupa? Przede wszystkim ma wpływ na funkcjonowanie niektórych zmysłów, przede wszystkim równowagi, wzroku. Pierwszy z kręgów odcinka szyjnego kręgosłupa podtrzymuje czaszkę, drugi (tzw. obrotowy) pozwala na poruszanie głową w dół, w górę oraz na boki. To właśnie ten odcinek kręgosłupa, zaraz po części lędźwiowej, ulega zwyrodnieniu.

Co drugi Polak cierpi z powodu bólu kręgosłupa. Jak mu zapobiegać?

Kręgosłup anatomia - odcinek piersiowy

Odcinek piersiowy kręgosłupa to 12 kręgów. Wspólnie składają się one na piersiową krzywiznę tylną. Choć jego ruchomość jest bardzo ograniczona, to pełni bardzo ważną funkcję. Zapewnia stabilność oraz podtrzymuje klatkę piersiową. Urazy czy dolegliwości w jej obrębie zdarzają się bardzo rzadko. Jeśli boli to zazwyczaj z powodu przeciążenia i zmian zwyrodnieniowych spowodowanych np. siedzącym trybem życia.

Kręgosłup - odcinek lędźwiowy

Część lędźwiowa kręgosłupa zbudowana jest z pięciu kręgów tworzących lędźwiową krzywiznę przednią. Wygięty jest delikatnie do przodu i wspólnie z odcinkiem szyjnym kręgosłupa składają się na tzw. lordozę. Ta część kręgosłupa zazwyczaj znosi najwięcej. Nie służy jej długie przebywanie w jednej pozycji, zwłaszcza siedzenie. Styl życia i brak ruchu sprawia, że ból kręgosłupa zlokalizowany w tej części kręgosłupa zgłaszamy się do lekarza najczęściej. Warto jednak pamiętać, że ból nie zawsze jest skutkiem przeciążenia czy zwyrodnienia. Może się zdarzyć, że ból dolnego odcinka kręgosłupa to objaw choroby nerek lub zapowiedź rozwoju zmian nowotworowych.

Kręgosłup - odcinek krzyżowy

Kość krzyżowa składa się z pięciu kręgów krzyżowych. One wszystkie tworzą krzywiznę dolnej części kręgosłupa. Na powierzchni grzbietowej kości krzyżowej można odnaleźć grzebień krzyżowy pośrodkowy. Znacznie niżej, tj. na wysokości dołu grzebienia krzyżowego pośrodkowego, znajduje się rozwór krzyżowy, który prowadzi do kanału krzyżowego, czyli dolnej części kanału kręgowego. Co robi? Przede wszystkim chroni - wraz z kością miednicy zabezpiecza pęcherz moczowy oraz narządy rodne.

Kość guziczna

Kość guziczną znajduje się na przedłużeniu kości krzyżowej i tam też można ją z łatwością wyczuć. Znajduje się w przedłużeniu kości krzyżowej. Lekarz może ją wyczuć podczas badania per rectum, czyli przez odbyt.

Oznaczenia poszczególnych kręgówOznaczenia poszczególnych kręgów CC0 / Pearson Scott Foresman / Wikimedia Commons / redakcja

Budowa kręgów kręgosłupa

Każdy kręg składa się trzonu, łuku i 3 wyrostków (2 poprzecznych oraz 1 kolczystego). Wyrostki poprzeczne tworzą stawy. Pokrywa je chrząstka, a w ich wnętrzu mieści się płyn maziowy, który umożliwia poruszanie się stawów (zginanie, prostowanie) oraz zmniejsza ich wzajemne tarcie. Kręgi – ułożone jeden na drugim – tworzą tzw. kanał kostny dla rdzenia kręgowego. To od niego odchodzą korzenie nerwowe, rozgałęziają się i tworzą sieć, którą impulsy elektryczne biegną między mózgiem a resztą ciała.

Nerwy zlokalizowane w odcinku szyjnym odpowiadają za ręce, w piersiowym za tułów, w lędźwiowym za nogi. Poszczególne kręgi rozdzielone są krążkami międzykręgowymi, nazywanymi także dyskami. Zbudowane są z pierścienia włóknistego, które pokrywa jądro miażdżyste. Znajdujący się w ich wnętrzu płyn ułatwia im wzajemne poruszanie. Dodatkowo krążki utrzymują kręgi pewnej odległości, co pozwala zamortyzować wstrząsy oraz ułatwia równomierne rozłożenie nacisku.

To również może cię zainteresować:

Więcej o: