W ciele człowieka znajduje się bardzo dużo więzadeł. Wbrew pozorom nie występują one tylko w obrębie układu kostnego. Terminem tym określa się także fałdy otrzewnej, które znajdują się w obrębie wątroby-dwunastnicy, żołądka-śledziony oraz żołądka przepony.
Podstawowym zadaniem więzadeł jest wzmocnienie i podtrzymanie struktur wokół których się znajdują. Więzadła, które przynależą do układu kostnego dzieli się na zewnątrzstawowe (zewnątrztorebkowe) oraz więzadła wewnątrzstawowe (wewnątrztorebkowe), przebiegające w jamie stawu, np. więzadła krzyżowe w jamie stawu kolanowego; mogą one wpływać na kierunek ruchu w stawie, ograniczać zbyt znaczne wychylenia oraz przeciwdziałać nadmiernemu oddalaniu się od siebie części kości tworzących staw.
Niektóre więzadła są bardzo mocne, jak np. więzadło biodrowo-udowe. Niekiedy występują więzadła z przewagą włókien elastycznych, jak np. więzadła żółte pomiędzy łukami kręgów.
Więzadła - jak dochodzi do ich uszkodzenia?
Więzadła, jak każda cześć układu kostnego może ulec uszkodzeniu. W ich przypadku najczęściej mówi się o zerwaniu lub naderwaniu.
Uszkodzeniu najczęściej ulega więzadło w kolanie tylne lub przednie. To zarazem największe więzadła w kolanie i to dzięki nim może się ono w ogóle wykonywać jakikolwiek ruchy (całym kolanie jest ich aż jedenaście). Najczęściej jednak dochodzi do zerwania więzadła przedniego. Przyczyną problemów z kolanem najczęściej jest osłabienie mięśni uda, które także zapewniają mu właściwą stabilizację. Do zerwania więzadła krzyżowego w kolanie dochodzi najczęściej podczas jazdy na nartach (także tych wodnych) i podczas gier zespołowych - zwłaszcza piłki nożnej.
Do najbardziej charakterystycznych objawów zerwanego więzadła w kolanie należą:
- wrażenie, że kolano ucieka połączone z ostrym bólem i charakterystycznym dźwiękiem (trzaskiem lub chrupnięciem);
- ból kolana, który uniemożliwia chodzenie sprawia, że nie można chodzić;
- opuchlizna, która później stopniowo ustępuje, jednak pozostaje uczucie niestabilności kolana, jego uciekanie i ból.
Jeśli chory nie zgłosi się w porę do lekarza, zmiany w stawie będą postępować.
Aby potwierdzić, że doszło do zerwania więzadła krzyżowego, wykonuje się tzw. test "Lachmana". Podczas badania pacjent układa się na plecach, a chore kolano ma ugięte pod kątem 20-30 stopni. Lekarz, który wykonuje badanie jedną rękę układa na udzie, drugą za podudziem, aby stabilizować nogę. Następnie badany proszony jest wykonywać ruchy kolana w przód i tył. Jeśli więzadło jest całe, to powinno ono uniemożliwić nadmierne wysuwanie podudzia względem uda, co można zaobserwować w przypadku urazu więzadła krzyżowego przedniego. W przypadku, gdy lekarz ma wątpliwości zleca się wykonanie badania obrazowego - najczęściej jest to rezonans magnetyczny.
Najskuteczniejszą metodą leczenia zerwanego więzadła krzyżowego w kolanie jest operacja. Zabieg odbywa się w pełnym znieczuleniu. Bardzo często przed operacją konieczne jest wykonanie artroskopii, czyli wprowadzenie do stawu urządzenia optycznego, dzięki czemu lekarz może bardzo dokładnie obejrzeć kolano i ocenić skalę uszkodzenia. Podczas samego zabiegu lekarz pobiera fragment ścięgna z innego miejsca na nodze i po odpowiednim przygotowaniu umieszcza jest w miejscu, w którym doszło do uszkodzenia, tak aby nowa tkanka mogła zastąpić zniszczone więzadło.
Podobne dolegliwości może dawać naderwanie więzadła. Tego schorzenia także nie można lekceważyć. W ogromnej większości przypadków wymaga leczenia operacyjnego.
Bez względu na rodzaj uszkodzenia chorzy muszą się liczyć z tym, że po zabiegu czeka ich rehabilitacja. Bez niej nie ma mowy o odzyskaniu dawnej ruchomości w stawie i powrocie do sportu.
Więzadła - uszkodzenie więzadeł w stawie skokowym
Warto pamiętać, że do uszkodzenia więzadeł może dojść nie tylko w stawie kolanowym. Równie często problemów przysparza to w stawie skokowym. Do jego naderwania może dojść np. podczas chodzenia, kiedy właściwie ustawimy stopę. Pojawia się ból, stopa szybko puchnie i zrobienie nawet najmniejszego kroku jest praktycznie niemożliwe.
Mimo że niektórzy próbują walczyć ze skręcona kostką domowymi sposobami, to trzeba sobie zdawać sprawę, że bez fachowej pomocy w przyszłości mogą pojawić się znacznie poważniejsze problemy ze stawem skokowym. Dlatego najlepiej jest udać się do lekarza, aby ten obejrzał nogę. Zazwyczaj najlepszym sposobem leczenia jest po prostu unieruchomienie stawu. Może się to wiązać z założeniem specjalnego stabilizatora lub gipsu.
