Przedawkowanie witaminy D. Jak do niego dochodzi i jakie są tego konsekwencje?

Przedawkowanie witaminy D nie jest łatwe ale nie niemożliwe. Witamina D uaktywnia się w momencie eksponowania ciała na działanie promieni słonecznych. Unikanie słońca może doprowadzić do bardzo poważnych niedoborów, co wiąże się z reakcją łańcuchową i niekorzystnym wpływem na zdrowie człowieka (szczególnie na układ kostny). Groźne jest jednak także przedawkowanie witaminy D.

Jaką rolę odgrywa w organizmie witamina D?

Przedawkowanie witaminy D to stan, do którego lepiej nie doprowadzać, gdyż nie jest on korzystny dla organizmu. Witamina D występuje pod dwoma postaciami. Jest to cholekalcyferol, czyli witamina D3 tworząca się w skórze i obecna w żywności oraz ergokalcyferol (witamina D2) znajdująca się wyłącznie w roślinach.

Witamina D ogrywa bardzo ważną funkcję w organizmie człowieka. Jest niezbędna do tworzenia się i utrzymania właściwej struktury kośćca (w tym zębów). Jej obecność w organizmie pobudza mineralizację kości oraz zębów, co zapobiega krzywicy. Witamina D przede wszystkim wspomaga pracę trzustki, regulując produkcję i wydzielanie insuliny. Pomaga też:

  • utrzymać odpowiedni poziom glukozy we krwi,
  • wpływa na prawidłowy stan skóry,
  • zmniejsza stany zapalne
  • umożliwia prawidłowe działanie układu mięśniowego i nerwowego.

Czy witaminę D można przedawkować?

W normalnych warunkach przedawkowanie witaminy D jest praktycznie niemożliwe. Podczas spożywania normalnych posiłków bogatych w składniki odżywcze i przebywania na słońcu organizm doskonale reguluje produkcję witaminy D, nie dopuszczając do jej nadprodukcji. Jednak w przypadku przyjmowania dużych dawek suplementów diety, jedzenia zdrowej i pełnej witamin żywności oraz przebywania w tym czasie w miejscu silnie nasłonecznionym istnieje groźba przedawkowania witaminy D. Dzieje się tak wtedy, gdy dana osoba ma wysoką nadwrażliwość na duże dawki tej witaminy.

Zdarza się, że przedawkowanie witaminy D nastąpi zupełnie nieświadomie. Dochodzi do tego przypadkach, gdy nie zdając sobie z tego sprawy, przyjmujemy duże dawki witaminy w postaci suplementu, a mamy mniejszą tolerancję na metabolizowanie jej. W niektórych stanach chorobowych (m.in. przy sarkoidozie, gruźlicy czy hiperkalcemii) już niewielkie dawki witaminy D mogą wywołać objawy przedawkowania. Osoby, które mają problemy z kamicą nerkową albo przyjmują leki moczopędne, również powinny mocno ograniczyć suplementy witaminowe.

Zobacz wideo Witamina D prawie jak hormon

Objawy przedawkowania witaminy D

Każda z witamin pełni w organizmie określoną funkcję, dlatego bardzo ważne jest, by nasza dieta była optymalna, zawierała składniki odżywcze oraz minerały niezbędne do prawidłowego funkcjonowania wszystkich organów i układów wewnętrznych. Gdy dostarczymy organizmowi odpowiednia ilość wszystkich składników odżywczych, unikniemy poważnych konsekwencji w postaci deficytu witamin lub jego nadmiaru. Obydwa te stany są tak samo groźne dla zdrowia i prawidłowej pracy organów wewnętrznych.

Nadmiar witamin w każdym przypadku objawia się inaczej. Przy zbyt dużym poziomie witaminy D, w organizmie zaczyna odkładać się nadmiar wapnia, który najczęściej osadza się w naczyniach krwionośnych i organach wewnętrznych. Początkowo, hiperwitaminoza może być nierozpoznana. Objawy przedawkowania witaminy D nie są zbyt wyraźne i mogą być brane za symptomy zupełnie innych chorób. Pierwszym sygnałem jest:

  • brak apetytu,
  • nadmierne pragnienie,
  • nadpobudliwość,
  • obniżone napięcie mięśniowe 
  • rozdrażnienie. 

W stanach bardziej zaawansowanych dochodzi do wielomoczu, powiększenia śledziony oraz wątroby. Może pojawić się także nadciśnienie oraz niewydolność nerek. Nadmiar witaminy D szczególnie groźny jest dla kobiet w ciąży, ponieważ może być bezpośrednią przyczyną deformacji układu kostnego płodu.

Witamina D: przedawkowanie u dziecka

Noworodki zaraz po urodzeniu otrzymują witaminę D3 w kroplach. Takie działanie ma na celu uzupełnienie poziomu tej witaminy w młodziutkim organizmie. Z biegiem czasu, gdy dieta malucha ulegnie znacznemu rozszerzeniu, przyjmowanie witaminy D3 w kroplach staje się niekonieczne, ponieważ organizm sam potrafi ją wyprodukować. Przedawkowanie witaminy D u dzieci może skutkować:

  • nudnościami,
  • bólami głowy,
  • biegunką,
  • osłabieniem,
  • świądem skóry,
  • rozdrażnieniem,
  • brakiem apetytu i silnym pragnieniem.

Skutki przedawkowania witaminy D

Najbardziej niepożądanym objawem przedawkowania witaminy D jest niewydolność nerek oraz problemy z sercem. W skrajnych przypadkach u dzieci może pojawić się również opóźnienie rozwoju psychofizycznego. Do groźnych powikłań nie prowadzi jednak jednorazowe przedawkowanie witaminy D, ale jej nadmierna substancja i odkładanie się w organizmie przez dłuższy czas.

Zobacz też: Co witamina D ma wspólnego z sercem i układem krążenia?

Więcej o: