Długotrwałe chrapanie prowadzi do pogorszenia jakości snu, może skutkować poważnymi problemami zdrowotnymi. Dlaczego mężczyźni chrapią częściej? Przyczyn może być kilka, wieczorne tłuste przekąski, alkohol, palenie papierosów, późna pora zasypiania. U kobiet chrapanie nasila się podczas menopauzy, kiedy zostaje zaburzona równowaga hormonalna. Be względu na płeć generalnie problem częściej dotyczy osób otyłych, chorujących na nadciśnienie tętnicze.
Natężenie dźwięku jakie wydobywa się z ust człowieka, który chrapie może wynosić aż 90 decybeli. Hałas ten można porównać z hałasem, który generuje uruchomiona kosiarka.
Chrapanie to jedna z podstawowych oznak nieprawidłowego przepływu powietrza przez gardło. Podczas snu wiotczeje mięśniówka, a tylna część gardzieli opada, przez co dotyka nasady języka. U osób zdrowych pomiędzy językiem a gardzielą pozostaje niewielka szczelina, dzięki której możliwe jest oddychanie, natomiast u osób chrapiących brakuje tej szczeliny, przez co drogi oddechowe są niedrożne. Wtedy pojawiają się problemy z pobraniem powietrza i wzrasta stężenie dwutlenku węgla we krwi. Jest to znak dla ośrodka oddechowego w mózgu, że należy uruchomić mięśnie oddechowe, czyli przeponę oraz mięśnie klatki piersiowej. Wtedy po krótkim bezdechu wykonujemy głęboki wdech, podczas którego zaczynamy chrapać. Krótkie (trwające około 10 – 60 sekund) przerwy w oddychaniu podczas snu zdarzają się nawet zdrowym osobom, jeżeli jednak przerwy te występują częściej można mówić o zespole bezdechu sennego.
Na szczęście w większości przypadków chrapanie jest fizjologiczne, co oznacza, że nie ma negatywnego wpływu na zdrowie. Niebezpieczne może być tak zwane chrapanie patologiczne. Zwykle towarzyszy mu bezdech senny, czyli ograniczenie przepływu powietrza w obszarze krtani. Chrapanie patologiczne występuje zazwyczaj u osób z nieprawidłowościami anatomicznymi w budowie dróg oddechowych, do których zaliczyć można takie problemy jak:
1. Powiększone migdałki,
2. Krzywa przegroda nosowa,
3. Przerośnięty języczek,
4. Wydłużone podniebienie miękkie.
O poważnym problemie zdrowotnym mówi się, gdy pacjent cierpi na zespół bezdechu sennego. Według ekspertów zajmujących się badaniem snu zaniepokoić powinna sytuacja, w której bezdech trwa dłużej niż 10 sekund i powtarza się częściej niż 10 razy w ciągu godziny. Czasami oprócz bezdechu u pacjentów obserwuje się nadmierne pocenie, a czasami nawet sinienie związane z niedotlenieniem. Niestety, osoby chrapiące zazwyczaj nie są nawet świadome tego, że chrapią, dlatego obserwować ich powinni szczególnie partnerzy chrapiących osób.
Leczenia chrapania nie należy zaniedbywać, ponieważ ma ono negatywny wpływ na jakość snu, co odbija się na codziennym funkcjonowaniu. Osoby, które często chrapią są stale niewyspane, cierpią na powtarzające się bóle głowy, mają problemy z zapamiętywaniem i trudniej im utrzymać skupienie. W przypadku długotrwałego chrapania dochodzi do obniżenia sprawności intelektualnej. Dodatkowo, u mężczyzn stwierdza się problemy z potencją. Co więcej, przypuszcza się, że u osób chrapiących podczas snu dochodzi do wzrostu ciśnienia krwi i przyspieszenia tętna, a to znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia schorzeń układu sercowo-naczyniowego oraz cukrzycy typu 2.
Leczenie uciążliwego chrapania zależy od tego, jaka jest przyczyna. Jeśli chrapanie jest spowodowane wadami w budowie układu oddechowego konieczne może się okazać przeprowadzenie zabiegu, podczas którego niweluje się anatomiczne wady. Najczęściej wykonywane zabiegi to korekta skrzywionej przegrody nosowej, usuwanie polipów, zmniejszenie podniebienia, wycięcie migdałków albo zmniejszenie języka. Podobne zabiegi wykonuje się u pacjentów cierpiących na bezdech senny.
Czasami poleca się zakładanie do snu specjalnych masek, które obejmują nos oraz usta i są podłączone do sprężarki, która wytwarza strumień powietrza. Powietrze jest wtłaczane do dróg oddechowych, dzięki czemu je usztywnia i zapobiega zwężaniu się ich. Stosowanie takiej maski skutecznie nie dopuszcza do chrapania, jednak nie rozwiązuje problemu na stałe. Innym rozwiązaniem jest zakładanie na noc wkładek stomatologicznych, które zapobiegają zapadaniu się języka. Osoby, które chrapią powinny zrzucić zbędne kilogramy, rzucić palenie, unikać alkoholu i leków nasenny.
Jest też kilka domowych sposobów, które mogą okazać się skuteczne w radzeniu sobie z chrapaniem. Oto kilka z nich:
O tym jak ważny jest sen dla naszego zdrowia, samopoczucia, przeczytaj w naszym artykule: Sen - jakie ma znaczenie dla zdrowia? Zaburzenia snu i ich leczenie