Jak wygląda lucerna? Po czym ją rozpoznać?
Lucerna występuje na terenach południowo-zachodniej Azji, w Europie oraz Afryce. Jej największe zróżnicowanie odnotowane jest w rejonie Morza Śródziemnego. W Polsce można znaleźć trzy gatunki. Są to:
- lucerna kolczastostrąkowa,
- lucerna nerkowata,
- lucerna sierpowata.
Lucerna jest rośliną dużych rozmiarów, może osiągnąć nawet 2 m wysokości. Liście złożone są z trzech pojedynczych listków zrośniętych z ogonkiem. Ich brzegi są ząbkowane, nerwy rozpostarte na całym liściu i dochodzą do ząbków. Kwiaty lucerny mają kształt wielokwiatowych główek, wyrastających w miejscu przyrośnięcia ogonka do łodygi. Płatki są najczęściej żółte, rzadko barwy purpurowej. Owoce w kształcie strąków kryją drobne, nerkowate nasiona o gładkiej lub szorstkiej powierzchni.
Lucerna - właściwości lecznicze
Roślina należy do gatunku pastewnego, najczęściej uprawiana jest i użytkowana jako pasza dla bydła. Jednak od zarania dziejów na Bliskim Wschodzie lucerna znajdowała zastosowanie jako środek leczniczy i wzmacniający witalność. W medycynie ajurwedyjskiej oraz w lecznictwie ludowym jest szeroko stosowana przez wiele społeczności. Lucerna z Bliskiego Wschodu rozprzestrzeniła się po całym świecie wiele wieków temu. Najpierw trafiła do Grecji, później do północnej Afryki, a następnie do Europy. Na nasz kontynent przywiózł ją Aleksander Wielki, który docenił jej właściwości odżywcze i przeznaczył roślinę na karmę dla koni. Do obu Ameryk lucerna dotarła wraz z kolonizatorami.
Lucerna uprawiana jest głównie na paszę, ale również jako czynnik poprawiający jakość gleby. Właściwości lecznicze lucerny przyczyniły się do stosowania rośliny w medycynie ludowej. Znajduje zastosowanie jako środek wspomagający leczenie wielu schorzeń. Ze względu na nieprzyjemny, słony i gorzki smak, lucerna nigdy nie znalazła zastosowania w kuchni.
Roślina jest źródłem związków bioaktywnych, w jej składzie znajdziemy ponad trzysta substancji odżywczych – wiele fitozwiązków, 8 aminokwasów egzogennych i ogromną ilość chlorofilu.
Lucerna zawiera m.in.:
- kumaryny,
- alkaloidy,
- flawonoidy,
- steroidy,
- saponiny,
- kwasy organiczne,
- puryny,
- witaminy A, B1, B6, B12, kwas foliowy oraz witaminy C, D, E i K,
- minerały (potas, żelazo, miedź, wapń, mangan),
- chlorofil,
- pektynę,
- nonadienal, terpeny, butanol, heksanol, ketony i estry.
Cechą charakterystyczną lucerny jest zawartość antyoksydantów, co kwalifikuje ją jako specyfik leczniczy i profilaktyczny w leczeniu chorób o podłożu zapalnym.
Lucerna – zastosowanie zioła
Cenne właściwości lecznicze lucerny wykorzystywane są w medycynie niekonwencjonalnej. Głównymi surowcami leczniczymi rośliny są:
- korzenie,
- liście,
- nasiona,
- kiełki.
Lucerna wykorzystywana jest nie tylko jako pasza w przypadku zwierząt, ale również jako ziele leczące wiele dolegliwości zwierzęcych. Najstarsza medyczna książka pochodząca z Persji wskazuje lucernę jako lekarstwo przeciwko ukąszeniu przez skorpiona, na ból pleców oraz prawdopodobnie jako środek łagodzący żylaki odbytu.
W medycynie ludowej lucerna zastosowanie znajduje przy łagodzeniu bólów pleców, mięśni i nerek, na dysfunkcję tarczycy, przy leczeniu cukrzycy, jako środek przeciwbakteryjny i przeciwgrzybiczy oraz na stany przeziębieniowe (do łagodzenia kaszlu). Roślina stosowana jest także przy problemach z pęcherzem moczowym i prostatą, wspomaga leczenie kamieni nerkowych. Używa się jej do zbijania gorączki, leczenia szkorbutu i likwidowania obrzęków wynikłych z zatrzymania w organizmie płynów. Jest także sprawdzonym środkiem na pobudzenie laktacji, wspomaga kości i stawy, poprawia mineralizację kości i zębów.
Badania naukowe dowiodły, że ekstrakt z nasion lucerny ma zdolność obniżenia poziomu złego cholesterolu, reguluje ciśnienie krwi i chroni przed nadciśnieniem, zmniejsza odkładanie się blaszki miażdżycowej oraz łagodzi objawy menopauzy u kobiet.
W przypadku występowania któregokolwiek z powyższych schorzeń, należy jednak przede wszystkim skontaktować się z lekarzem i pod jego kontrolą przyjmować wszelkie preparaty lecznicze, nawet te ziołowe.
Lucerna – przeciwwskazania do stosowania
Suplementy diety z lucerną należy zażywać zgodnie z informacjami zawartymi na ulotce. Nie istnieją przeciwwskazania do przyjmowania lucerny, ale połączenie rośliny z innymi lekami może być ryzykowne i skutkować niepożądanymi działaniami. Osoby przyjmujące leki powinny każdorazowo skonsultować możliwość suplementacji z lekarzem.
Zobacz też: Jest nazywany eliksirem młodości, chroni przed miażdżycą
