Lucerna: właściwości lecznicze. Kiedy warto sięgnąć po lucernę?

Lucerna to doskonały przykład tego jak liczne tajemnice skrywa przed nami przyroda. Ta niepozorna roślina, po przestudiowaniu jej morfologii, okazuje się posiadać nieprzebrane pokłady składników odżywczych, właściwości leczniczych i innych walorów użytkowych.

Jak wygląda lucerna? Po czym ją rozpoznać?

Lucerna występuje na terenach południowo-zachodniej Azji, w Europie oraz Afryce. Jej największe zróżnicowanie odnotowane jest w rejonie Morza Śródziemnego. W Polsce można znaleźć trzy gatunki. Są to:

  • lucerna kolczastostrąkowa,
  • lucerna nerkowata,
  • lucerna sierpowata.

Lucerna jest rośliną dużych rozmiarów, może osiągnąć nawet 2 m wysokości. Liście złożone są z trzech pojedynczych listków zrośniętych z ogonkiem. Ich brzegi są ząbkowane, nerwy rozpostarte na całym liściu i dochodzą do ząbków. Kwiaty lucerny mają kształt wielokwiatowych główek, wyrastających w miejscu przyrośnięcia ogonka do łodygi. Płatki są najczęściej żółte, rzadko barwy purpurowej. Owoce w kształcie strąków kryją drobne, nerkowate nasiona o gładkiej lub szorstkiej powierzchni.

Lucerna - właściwości lecznicze

Roślina należy do gatunku pastewnego, najczęściej uprawiana jest i użytkowana jako pasza dla bydła. Jednak od zarania dziejów na Bliskim Wschodzie lucerna znajdowała zastosowanie jako środek leczniczy i wzmacniający witalność. W medycynie ajurwedyjskiej oraz w lecznictwie ludowym jest szeroko stosowana przez wiele społeczności. Lucerna z Bliskiego Wschodu rozprzestrzeniła się po całym świecie wiele wieków temu. Najpierw trafiła do Grecji, później do północnej Afryki, a następnie do Europy. Na nasz kontynent przywiózł ją  Aleksander Wielki, który docenił jej właściwości odżywcze i przeznaczył roślinę na karmę dla koni. Do obu Ameryk lucerna dotarła wraz z kolonizatorami.

Lucerna uprawiana jest głównie na paszę, ale również jako czynnik poprawiający jakość gleby. Właściwości lecznicze lucerny przyczyniły się do stosowania rośliny w medycynie ludowej. Znajduje zastosowanie jako środek wspomagający leczenie wielu schorzeń. Ze względu na nieprzyjemny, słony i gorzki smak, lucerna nigdy nie znalazła zastosowania w kuchni.

Roślina jest źródłem związków bioaktywnych, w jej składzie znajdziemy ponad trzysta substancji odżywczych – wiele fitozwiązków, 8 aminokwasów egzogennych i ogromną ilość chlorofilu.

Lucerna zawiera m.in.:

  • kumaryny,
  • alkaloidy,
  • flawonoidy,
  • steroidy,
  • saponiny,
  • kwasy organiczne,
  • puryny,
  • witaminy A, B1, B6, B12, kwas foliowy oraz witaminy C, D, E i K,
  • minerały (potas, żelazo, miedź, wapń, mangan),
  • chlorofil,
  • pektynę,
  • nonadienal, terpeny, butanol, heksanol, ketony i estry.

Cechą charakterystyczną lucerny jest zawartość antyoksydantów, co kwalifikuje ją jako specyfik leczniczy i profilaktyczny w leczeniu chorób o podłożu zapalnym.

Zobacz wideo Zioła w domowej kuchni - jak przedłużyć ich żywotność, hodować i mrozić

Lucerna – zastosowanie zioła

Cenne właściwości lecznicze lucerny wykorzystywane są w medycynie niekonwencjonalnej. Głównymi surowcami leczniczymi rośliny są:

  • korzenie,
  • liście,
  • nasiona,
  • kiełki.

Lucerna wykorzystywana jest nie tylko jako pasza w przypadku zwierząt, ale również jako ziele leczące wiele dolegliwości zwierzęcych. Najstarsza medyczna książka pochodząca z Persji wskazuje lucernę jako lekarstwo przeciwko ukąszeniu przez skorpiona, na ból pleców oraz prawdopodobnie jako środek łagodzący żylaki odbytu.

W medycynie ludowej lucerna zastosowanie znajduje przy łagodzeniu bólów pleców, mięśni i nerek, na dysfunkcję tarczycy, przy leczeniu cukrzycy, jako środek przeciwbakteryjny i przeciwgrzybiczy oraz na stany przeziębieniowe (do łagodzenia kaszlu). Roślina stosowana jest także przy problemach z pęcherzem moczowym i prostatą, wspomaga leczenie kamieni nerkowych. Używa się jej do zbijania gorączki, leczenia szkorbutu i likwidowania obrzęków wynikłych z zatrzymania w organizmie płynów. Jest także sprawdzonym środkiem na pobudzenie laktacji, wspomaga kości i stawy, poprawia mineralizację kości i zębów.

Badania naukowe dowiodły, że ekstrakt z nasion lucerny ma zdolność obniżenia poziomu złego cholesterolu, reguluje ciśnienie krwi i chroni przed nadciśnieniem, zmniejsza odkładanie się blaszki miażdżycowej oraz łagodzi objawy menopauzy u kobiet. 

W przypadku występowania któregokolwiek z powyższych schorzeń, należy jednak przede wszystkim skontaktować się z lekarzem i pod jego kontrolą przyjmować wszelkie preparaty lecznicze, nawet te ziołowe. 

Lucerna – przeciwwskazania do stosowania

Suplementy diety z lucerną należy zażywać zgodnie z informacjami zawartymi na ulotce. Nie istnieją przeciwwskazania do przyjmowania lucerny, ale połączenie rośliny z innymi lekami może być ryzykowne i skutkować niepożądanymi działaniami. Osoby przyjmujące leki powinny każdorazowo skonsultować możliwość suplementacji z lekarzem.

Zobacz też: Jest nazywany eliksirem młodości, chroni przed miażdżycą

Więcej o: