Sok noni - skąd go mamy?
Noni to inaczej morwa indyjska (Morinda citrifolia L.) - gatunek rośliny z rodziny marzanowatych. Na Wyspach Polinezji uznawana jest za roślinę leczniczą. Noni jest krzewem rozpowszechnionym w południowo-wschodniej Azji, na wyspach Pacyfiku i w Australii, ale spotkać go można w wielu innych rejonach świata, w tym w Afryce i obu Amerykach. Jednak to Polinezyjczycy cenią sobie ten owoc najbardziej, uznają go bowiem za lek. Na Hawajach morwa indyjska nosi nazwę noni.
Krzew noni jest wysoki na około 9 metrów, ma duże błyszczące liście oraz owoce, które po dojrzeniu niezbyt pięknie pachną (trochę jak zepsuty ser) i mają gorzki smak. Roślina kwitnie i owocuje cały rok. Nasiona noni są jadalne po uprażeniu.
Korzeń, liście, kora, owoce i olej wyciskany z nasion używane są w celach leczniczych w medycynie tradycyjnej na wyspach Pacyfiku. Stosuje się je do okładów, a także spożywa w formie naparu z kwiatów lub liści albo soku wyciskanego z owoców.
Sok noni - składniki
Z noni wyodrębniono około 200 składników aktywnych. Są wśród nich glikozydy antrachinonowe i antrachinowe, kwasy tłuszczowe i ich pochodne, irydoidy, glikozydy irydoidowe, lignany, neolignany, glikozydy awonolowe, fenylopropanoidy, sacharydy, triterpoidy. Owoce zawierają umiarkowane ilości węglowodanów oraz błonnika pokarmowego. Ponadto znajdziemy tam witaminę C, niacynę (witamina B3), żelazo oraz sporo potasu.
Owocom noni przypisuje się obecność alkaloidu znanego kseronina, ale nie zostało to do tej pory potwierdzone w żadnych badaniach naukowych.
Sok noni - zastosowanie
Od wieków noni stosuje się jako naturalny lek w całej Azji Południowo-Wschodniej, Polinezji oraz na Karaibach. Zewnętrzne używa się go w przypadku skaleczeń oraz na owrzodzenia i użądlenia. Zielone owoce, liście oraz korzenie piją kobiety przy skurczach menstruacyjnych. Zażywa się je także przy problemach jelitowych i w infekcjach dróg moczowych.
Noni zaczęto ponadto promować jako lek, który ma działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, ma przeciwdziałać gruźlicy, obniżać ciśnienie, a nawet leczyć raka.
Nie ma jednak naukowych dowodów na skuteczność soku z noni w tak szerokim zakresie. Jako naturalny lek powinien być stosowany ostrożnie, szczególnie że poszczególne wyroby różnią się od siebie pod względem zawartości składników czynnych, jak w przypadku każdego produktu ziołowego.
Sok noni - skutki niepożądane
Codzienne stosowanie soku z noni może doprowadzić do hiperkaliemii. Hiperkaliemia to zbyt duże stężenie potasu we krwi. Wczesne objawy to ogólne osłabienie, osłabienie mięśni, porażenie mięśni, duszności, wolne tętno, szybkie męczenie się. Noni może również zwiększyć aktywność enzymów wątrobowych.
Są dowody, że wchodzi w interakcję z warfaryną (organiczny związek chemiczny, pochodna kumaryny, będąca antagonistą witaminy K, jest to doustny środek przeciwzakrzepowy), a także hamuje aktywność enzymu konwertującego angiotensynę I (ACE).
Son z noni nie powinien być spożywany przez kobiety w ciąży oraz karmiące piersią, a także przez dzieci. Istnieją dane pokazujące, że niekorzystnie działa w przypadku chorób wątroby. Ze względu na wysoki poziom potasu nie powinny go spożywać także osoby z chorobami nerek, hiperkaliemią oraz zaburzeniami pracy serca.
Źródła: pubmed.gov, europepcm.org
