Substancje, które zakłócają pracę tarczycy

Leki i suplementy, w tym nadmierne spożywanie biotyny, niektóre substancje chemiczne, znajdujące się na przykład w zanieczyszczonej wodzie lub w żywności oraz terapie przeciwnowotworowe mogą zmieniać funkcje tarczycy lub wpływać na wyniki testów tarczycowych - ogłoszono na corocznym kongresie naukowo-klinicznym AACE (Amerykańskie Stowarzyszenie Endokrynologów Klinicznych) w Los Angeles.

Naukowcy podkreślali, że wszystkie te czynniki mogą spowodować także zmienione wchłanianie tyroksyny.Ten temat poruszył w swoim wystąpieniu prof. Gregory A. Brent z David Geffen School of Medicine w Los Angeles. Naukowiec stwierdził, że kilka powszechnie stosowanych leków i suplementów, dostępnych bez recepty, a także najnowsze leki przeciwnowotworowe mogą zakłócać wyniki testów czynności tarczycy, metabolizm hormonów tarczycy, a nawet wywoływać autoimmunologiczne choroby tarczycy. Ponadto niektóre substancje wchodzą w bezpośrednie reakcje z odczynnikami, które wykorzystuje się do oznaczania poziomu hormonów i zaburzają wyniki testów. A są to kluczowe informacje, na podstawie których podejmuje się decyzje o kierunku leczenia i ustala dawki leków.

Wśród takich związków znajduje się biotyna, (witamina B7), popularny suplement polecamy jako substancja wzmacniająca włosy i paznokcie. Nadmiar biotyny w organizmie powoduje, że dochodzi do interakcji ze streptawidyną - białkiem używanym w testach tarczycowych. Zażywanie dużych ilości biotyny może na tyle zmieniać wyniki badań hormonów tarczycy, że wskazują na istnienie choroby, której tak naprawdę nie ma - ostrzega prof. Brent. Aby się o tym przekonać, wystarczy powtórzyć test po paru dniach od zaprzestania przyjmowania suplementu z witaminą B7.

Inne substancje, które wpływają na działanie tarczycy, to glikokortykoidy, dopamina, beksaroten - pochodna witaminy A. Mogą blokować uwalnianie hormonu TSH (tyretropiny), stymulującego pracę tarczycy lub hamować produkcję TSH-beta w przysadce mózgowej.

Zobacz wideo

Związki zaburzające proces wchłaniania L-tyroksyny

Na proces absorbowania L-tyroksyny (substancja aktywna leków, np. Euthyroxu) mają wpływ zażywane aktualnie leki, zmieniające pH żołądka na zasadowe, takie jak inhibitory pompy protonowej (lek na nadkwasotę), preparaty żelaza zawierające siarczany żelazawe oraz sole wapnia. Ważny jest też czas zażywania leku. Jeżeli L-tyroksyna jest przyjmowana tuż przed lub bezpośrednio po posiłku, a nawet w towarzystwie kawy z mlekiem, jej wchłanianie jest zaburzone. Wystarczy tylko nieznacznie zmienić pH żołądka na bardziej zasadowe, aby lewotyroksyna nie zadziałała. Dlatego należy pamiętać - przypomina naukowiec - o trzygodzinnej przerwie między zażyciem leku a jedzeniem. Warto także wykonywać testy absorpcji lewotyroksyny u zażywających ten lek pacjentów.

Leki antynowotworowe a zaburzenia czynności tarczycy

Niektóre nowoczesne leki stosowane w leczeniu nowotworów powodują, zdaniem prof. Brenta, szereg zaburzeń endokrynologicznych, a tym najczęściej niedoczynność tarczycy. Są to takie substancje jak: interleukina-2 cytokiny, inhibitory kinazy tyrozynowej (TKI), przeciwciała monoklonalne przeciw PD-1. Powodują zaburzenia w pracy hormonów i działają bezpośrednio na tarczycę. W dodatku leki te są stosowane w wielu kombinacjach, co jeszcze bardziej zaburza pracę tarczycy.

Substancje chemiczne zanieczyszczające środowisko także zaburzają czynności tarczycy

W otaczającym nas środowisku, w żywności, wodzie i w produktach, których używamy, znajdują się substancje chemiczne, które zaburzają pracę tarczycy, biosyntezę, metabolizm i działanie hormonów. Te substancje określane są mianem EDC, czyli Endocrine-disrupting chemicals. Są wśród nich takie związki, jak polichlorowane bifenyle (PCB), nadal niszczące zdrowie ludzi, jeszcze długo po tym, jak zostały zakazane, ponieważ mają znaczny okres półtrwania, łatwo się rozprzestrzeniają w przyrodzie i akumulują w organizmach zwierząt. Pozostają w środowisku długie lata.

Wśród szkodliwych dla tarczycy związków znajduje się także nadchloran amonu. Stosowany jest m.in. jako utleniacz do rakiet i fajerwerków. Gdy dostaje się do organizmu zaburza pobieranie jodu przez tarczycę.

Kolejnym szkodliwym dla tarczycy związkiem jest tiocyjanian, wykorzystywany do ochrony roślin, który kumuluje się w żywności, np. w jarmużu. Dlatego spożywany w nadmiernych ilościach sok z jarmużu może zaburzać pobieranie jodu przez tarczycę. Zatem pacjenci, którzy myślą, że odżywiają się zdrowo, w rzeczywistości mogą szkodzić swojej tarczycy - twierdzi prof. Brent. Jest także zdania, że kobiety w ciąży i karmiące piersią powinny przyjmować suplementy jodu, jeżeli żyją w zanieczyszczonym azotanami środowisku.

Źródło: Healio. EndocrineToday

Więcej o: