Arytmia serca – przyczyny
Prawidłowo funkcjonujące serce kurczy się rytmicznie, w równych odstępach czasu. Częstotliwość jego skurczów zmienia się wraz z wiekiem. W okresie płodowym oraz niemowlęcym serce bije szybciej, w wieku dziecięcym wolniej, a w wieku dorosłym ponownie przyspiesza. Akcja serca zależy również od indywidualnych skłonności oraz predyspozycji. Poza tym, organ ten bije szybciej podczas wysiłku oraz w sytuacjach stresowych, a wolniej na przykład w czasie snu.
Gdy praca serca zostaje zaburzona pojawiają się nieprawidłowości, takie jak:
- Bradykardia – zwolnienie akcji serca
- Tachykardia – przyspieszenie akcji serca
- Arytmia – zaburzenia rytmiczności pracy serca
- Migotanie komór
- Migotanie przedsionków
- Dodatkowe skurcze nadkomorowe
- Dodatkowe skurcze komorowe
O tachykardii (częstoskurczu) mówimy, gdy liczba skurczów na minutę jest wyższa niż 90. Podwyższenie pulsu często towarzyszy sytuacjom stresowym albo wzmożonemu wysiłkowi, jednak wówczas po ustąpieniu bodźców częstość skurczów serca wraca do normy. Jeżeli jednak podwyższone tętno utrzymuje się przez dłuższy czas i nie ma wyraźnej przyczyny, konieczna jest konsultacja lekarska.
Bradykardię (rzadkoskurcz) diagnozuje się, gdy liczba skurczów jest mniejsza niż 60 na minutę. Naturalnie taki puls występuje na przykład podczas snu. Jeżeli z rzadkoskurczem nie wiążą się żadne dodatkowe dolegliwości, taki stan nie wymaga leczenia, gdy jednak pojawią się dodatkowe objawy, takie jak na przykład omdlenia czy zasłabnięcia, należy zgłosić się do lekarza.
Zaburzenia rytmu serca są najczęściej spowodowane nieprawidłowym systemem pracy układu przewodzącego lub zachwianiem rytmiczności tworzenia bodźców w węźle zatokowym serca. Inną przyczyną arytmii może być zbyt wysoka pobudliwość serca, która powoduje, że wytwarzane są dodatkowe skurcze.
Arytmia serca – objawy
U niektórych pacjentów zaburzenia rytmu serca nie dają żadnych objawów, co jest groźne ze względu na to, że trudniej wtedy zdiagnozować chorobę i wdrożyć leczenie. Jeżeli choroba daje objawy, najczęstszym z nich jest uczucie kołatania serca. Może się to objawiać jako chwilowe zwolnienie lub przyspieszenie pracy serca albo odczuwanie dodatkowych skurczów serca. Czasami odczuwane jest szarpanie w jego okolicach. Niektórzy pacjenci czują wówczas dławienie lub mają silną potrzebę kaszlu. Inne objawy, które mogą towarzyszyć arytmii, to:
- Zawroty głowy
- Ogólne osłabienie
- Ból w obszarze klatki piersiowej
- Utraty przytomności
- Duszności
Szczególnie zaniepokoić powinny nagle występujące objawy, takie jak:
- Uczucie kłucia w okolicach mostka, ból może promieniować ku górze
- Nagłe pogorszenie ogólnego samopoczucia
- Nudności,
- Zaburzenia widzenia, mroczki przed oczami
- Szum w uszach.
W przypadku wystąpienia tego typu objawów, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, a najlepiej wezwać pogotowie.
Arytmia serca – leczenie
Do podjęcia prawidłowego leczenia, konieczne jest przeprowadzenie dokładnej diagnostyki i stwierdzenie przyczyny zaburzeń rytmu serca. W przypadku podejrzenia arytmii, podstawowym wykonywanym badaniem jest badanie elektrokardiograficzne (EKG). Czasami wykonuje się także badanie EKG metodą Holtera, co oznacza, że pomiary trwają przez 24 godziny. Inne przeprowadzane badania to ECHO serca, badanie RTG klatki piersiowej, testy wysiłkowe oraz koronarografia. Dodatkowo wykonywane są podstawowe badania krwi (zwłaszcza pomiar parametrów krzepnięcia i badanie poziomu kreatyniny w surowicy), a także badanie moczu.
Metoda leczenie arytmii serca zależy przede wszystkim od tego, jak zaawansowana jest choroba, jakie daje objawy i czy pacjent cierpi na inne schorzenia. Arytmia często wiąże się z takimi problemami zdrowotnymi, jak nadciśnienie tętnicze, podwyższony poziom cholesterolu oraz cukrzyca. W takich przypadkach, oprócz leczenia samej arytmii, konieczna jest terapia towarzyszących jej chorób.
Gdy przyczyną arytmii są nieprawidłowości w budowie serca, przeprowadza się operacyjne leczenie, które daje najlepsze, zazwyczaj trwałe efekty. W przypadku arytmii niedającej leczyć się zabiegowo stosuje się leczenie farmakologiczne. Najczęściej stosowane leki to glikozydy, beta-blokery, amidaron oraz propafenon.
Poza tym istotne jest przestrzeganie zaleceń lekarza dotyczących sposobu odżywiania oraz stylu życia. Niewskazane jest w szczególności palenie tytoniu oraz nadużywanie alkoholu.
