Nefropatia IgA (choroba Bergera) - co to jest za schorzenie?
Nefropatia IgA, choroba Bergera (łac. nephropathia IgA, morbus Bergeri, ang. IgA nephropathy) - to rodzaj kłębuszkowego zapalenia nerek. Druga nazwa choroby pochodzi od nazwiska badacza, który w 1968 roku, jako pierwszy, opisał jej objawy. Nefropatia IgA należy do najczęściej występujących typów kłębuszkowego zapalenia nerek. W Polsce jest to około 15-20 proc. przypadków glomerulopatii, czyli chorób kłębuszków nerkowych. Charakterystyczne dla tej choroby jest odkładanie się w immunoglobiny IgA (jest to przeciwciało, biorące udział w reakcjach immunologicznych i odpornościowych) w mezangium, czyli w jednym z elementów budujących ciałko nerkowe.
Choroba dotyka najczęściej młodzież w wieku od 15 lat oraz osoby do 30 roku życia, częściej dotyczy chłopców oraz młodych mężczyzn.
Nefropatia IgA (choroba Bergera) - objawy
Nefropatia IgA (choroba Bergera) objawia się przewlekłym kłębuszkowym zapaleniem nerek, któremu towarzyszą krwinkomocz lub krwiomocz. Przez wiele lat uważano nefropatię IgA za niezbyt groźną chorobę, jednakże okazało się, że w wielu przypadkach prowadzi do przewlekłej niewydolności nerek. Charakterystyczne dla tej choroby objawy, czyli krwiomocz, pojawiają się w trakcie infekcji górnych dróg oddechowych i mają tendencję do nawracania przy kolejnych. Krwiomocz noże także pojawić się przy infekcjach bakteryjnych lub wirusowych przewodu pokarmowego, przy zapaleniu płuc, grypie, mononukleozie zakaźnej i brucelozie, a nawet po wyrwaniu zęba czy dużym wysiłku.
Łagodniejsza postać choroby występuje częściej u dzieci, objawia się nagle obecnością krwi w moczu, która barwi go na ciemnobrązowo. Objawom może towarzyszyć nadciśnienie i niewielka niewydolność nerek. Krwiomocz często ustępuje samoistnie, ale lubi wracać przy kolejnej infekcji.
Druga postać nefropatii IgA zaczyna się niepostrzeżenie. Choroba może powodować długoletni, prawie niezauważalny krwinkomocz oraz protenurię (białkomocz), a potem przerodzić się w ostry zespół nefrytyczny, ostrą niewydolność nerek albo w zespół nerczycowy. Jest to przewlekła postać choroby, trwająca od 5 do 20 lub więcej lat.
Nefropatia IgA (choroba Bergera) - przyczyny
Istnieją dwie postacie choroby Bergera: idiopatyczna oraz wtórna. Postać idiopatyczna nefropatii IgA powodowana jest nieprawidłowościami w wytwarzaniu immunoglobiny A w błonach śluzowych układu pokarmowego i oddechowego. Immunoglobina A, jako przeciwciało - broń systemu immunologicznego - powstaje w momencie pojawienia się antygenów, które organizm uznaje za zagrożenie. Wśród czynników odpowiadających za zwiększoną produkcję immunoglobiny IgA, znajdują się bakteria Escherichia coli, paciorkowce oraz wirus grypy. Nadprodukcja przeciwciała IgA odkłada się w nerkach, powodując ich destrukcję.
Nefropatia wtórna towarzyszy innym chorobom, takim jak celiakia, reumadoidalne zapalenie stawów, sarkoidoza, AIDS, zapalenia wątroby typu B, nieswoiste zapalenia jelit.
Nefropatia IgA (choroba Bergera) - diagnoza i leczenia
Pierwszym sygnałem choroby jest obecność krwi w moczu, wykrywana w trakcie badań ogólnych moczu. Do zdiagnozowania choroby konieczne jest wykonanie biopsji nerki. W trakcie badania immunofluorescencyjnego wykrywa się w kłębuszkach nerkowych złogi immunoglobiny IgA. To na razie jedyny pewny sposób na zdiagnozowanie tego typu kłębuszkowego zapalenia nerek.
Leczenie przyczynowe jest właściwie niemożliwe. W chorobie Bergera stosuje się leczenie objawowe. W przypadku niewydolności nerek stosuje się glikortykosteroidy. Podaje się leki immunosupresyjne, czyli hamujące wytwarzanie przeciwciał, a także leki na nadciśnienie. Rozwój nefropatii jest dość powolny. U około 20 proc. chorych rozwija się jednak w niewydolność nerek, która - w stanie zaawansowanym - wymaga hemoializy lub przeszczepu nerki.
