Urografia: kiedy przeprowadza się badanie? Przebieg badania

Urografia jest badaniem radiologicznym, służącym do zobrazowania układu moczowego, w tym określenia wielkości, położenia i kształtu nerek. Dzięki urografii można ocenić prawidłowość układu kielichowo-miedniczkowego, stopień opróżniania pęcherza moczowego, a także ustalić obecność kamieni nerkowych, czy też guzów lub torbieli w nerkach.

Urografia nerek - cel badania

Urografia nerek to badanie, wykonywane przy pomocy promieni rentgenowskich, oceniające prawidłowość budowy układu moczowego. Badanie pomaga ustalić, czy u pacjenta nie rozwija się choroba nerek, a wskazaniem do urografii są nieprawidłowości w morfologii krwi i w badaniach moczu.

Poza zobrazowaniem położenia, kształtu, wielkości nerek i oraz przebiegu dróg moczowych, urografia wykazuje także istnienie kamienia lub kamieni w układzie kielichowo-miedniczkowym lub w drogach wyprowadzających mocz. Ponadto, pomaga zdiagnozować torbiele i guzy nerek. W przypadku znacznego przerostu gruczołu krokowego urografia ułatwia lekarzowi w ustaleniu stopnia zalegania moczu w pęcherzu moczowym.

Wskazania do urografii nerek:

  • nawracające zakażenia nerek i pęcherza moczowego
  • krew znaleziona w moczu
  • kłujące bóle brzucha
  • dysfunkce w działaniu nerek i pęcherza moczowego
  • urazy jamy brzusznej

Urografii nerek nie wykonuje się u osób z niewydolnością nerek, ani też u kobiet w ciąży. Do urografii z kontrastem stosuje się substancje zawierające jod.

Zobacz wideo

Urografia nerek - przygotowanie do badania

Gdy otrzymamy skierowanie od lekarza, powinniśmy odpowiednio przygotować się do badania. Zasady, do których trzeba się zastosować, aby wynik badania był miarodajny to:

  • Na dwa dni przed badaniem przechodzimy na półpłynną dietę. Nie wolno jeść: warzyw, owoców, słodyczy i ciemnego pieczywa.
  • Dzień przed badaniem trzeba wypić preparat Fortrans (do kupienia na receptę). Preparat rozpuszczamy w 4 litrach niegazowanej wody i wypijamy w ciągu 3-4 godzin.
  • Do badania przychodzimy na czczo. Nie wolno też palić papierosów.
  • Bezpośrednio przed badaniem trzeba opróżnić pęcherz.

Urografia z kontrastem - przebieg badania

  • Podczas badania pacjent leży nieruchomo na plecach.
  • Najpierw wykonuje się rentgenem kontrolne zdjęcie jamy brzusznej, jeszcze przed podaniem kontrastu.
  • Następnie podaje się dożylnie środek kontrastowy.
  • Zdjęcia rentgenowskie wykonuje się w pierwszej, piątej, dziesiątej i piętnastej minucie od podania kontrastu lub częściej. Dzięki temu można śledzić przejście środka kontrastującego przez drogi moczowe.
  • W razie potrzeby wykonuje się zdjęcia warstwowe nerek.
  • W celu zatrzymania ruchu kontrastu czasem zakłada się pacjentowi specjalny pas uciskowy na brzuch.
  • Do następnego etapu badania pacjent podchodzi po opróżnieniu pęcherza moczowego.
  • Ponownie wykonuje się zdjęcie rentgenowskie, aby ocenić stopień opróżnienia pęcherza.

Całe badanie trwa około 45-60 minut. Na koniec pacjent wypija dużą ilość płynu, aby wyczyścić organizm ze środka kontrastującego.

Urografia z kontrastem jest badaniem bezbolesnym, chociaż sam proces podawania kontrastu może się wiązać z uczuciem ciepła, rozchodzącego się od ramienia, a w ustach czuje się metaliczny lub słony posmak. Mogą zdarzyć się nudności, wymioty lub bóle głowy, albo inna niespecyficzna reakcja na środek cieniujący.

Urografia z kontrastem - ryzyko powikłań

U niektórych osób może wystąpić reakcja alergiczna na środek do kontrastu. Najczęściej jest to świąd i ewentualne mdłości. Niezwykle rzadko zdarza się tzw. wstrząs anafilaktyczny.

Urografia nerek - środki ostrożności

Przed badaniem należy zgłosić radiologowi, jeżeli jesteśmy uczuleni na środki cieniujące i mamy skłonność do alergii. Ponadto, czy nie zdiagnozowano u nas skazy krwotocznej. A także trzeba podać nazwy aktualnie przyjmowanych leków.

Ze względu na wrażliwość płodu na promieniowanie rentgenowskie nie wykonuje się urografii u kobiet w ciąży. Nie poleca się też tego badania osobom w podeszłym wielu oraz chorującym na cukrzycę.

Urografia u dzieci

Urografii nie wykonuje się u noworodków, ze względu na niedojrzały jeszcze system moczowy. Natomiast u dzieci starszych do urografii stosuje się nowocześniejsze środki kontrastowe, bez jodu, który mógłby spowodować uczulenie. Urografia u dzieci przebiega według podobnego schematu, jak u dorosłych, z tą różnicą, że do oczyszczenia organizmu stosuje się u dziecka lewatywę i łagodne środki do odgazowania jelit.

Więcej o: