Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B): objawy, leczenie

Wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu B, nazywane również żółtaczką wszczepienną, czy żółtaczką typu B, to jedna z najgroźniejszych chorób zakaźnych. Co gorsza, choroba długie lata może pozostać w ukryciu i nie dawać żadnych objawów.

Za wirusowe zapalenie wątroby typu B odpowiada wirus HBV. Patogen trafia zazwyczaj do organizmu na trzy sposoby:

  • w czasie stosunku seksualnego (bez zabezpieczenia)
  • poprzez kontakt z krwią zakażonej osoby
  • przy porodzie (zdarza się w czasie porodu naturalnego wirus przechodzi z matki na dziecko.

Zdarza się, że wirusowe zapalenie wątroby typu B pojawia się u osób, które przyjmują narkotyki i korzystają ze strzykawek, których już ktoś przed nimi używał (szacuje się nawet 1/5 chorych w wieku między 21 a 40 lat zaraziła się właśnie w ten sposób). Do ponad 60 proc. wszystkich zakażeń WZW typu B dochodzi w przychodniach czy szpitalach, i co ciekawe, wirus znacznie częściej pojawia się na oddziałach, na których nie wykonuje się żadnych większych zabiegów. Źródłem zakażenia jest zazwyczaj źle wysterylizowany sprzęt lub inne zaniedbania higieniczne personelu, np. niedokładne mycie rąk lub niezmienienie rękawiczek. Zdarza się, że wirus przenosi się na kolejną osobę w trakcie gastroskopii, dializy czy zakładania cewnika.

Przyczyną zakażenia ludzi młodszych częściej są kontakty seksualne, zabiegi w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych, stomatologicznych czy salonach tatuażu. Do zakażenia może dojść nawet w siłowni. Wirus zapalenia wątroby typu B jest od 50 do 100 razy bardziej zakaźny niż wirus HIV.

Zobacz wideo

Wirusowe zapalenie wątroby typu B – objawy

Wirusowe zapalenie wątroby typu B prowadzi do uszkodzenia miąższu wątroby i w pierwszej fazie rozwoju może dawać objawy podobne do grypy. U zakażonych wirusem HBV obserwuje się:

Dopiero w zaawansowanej postaci choroby pojawiają się dolegliwości, które sugerują uszkodzenie wątroby, do najbardziej charakterystycznych należy żółtaczka. Podwyższony poziom bilirubiny (barwnika wytwarzanego przez wątrobę) powoduje, że  białka oczne oraz skóra są delikatnie zażółcone. Dodatkowo stolec staje się bardzo jasny, mocz ma barwę piwa, pojawia się ból z prawej strony brzucha (tuż pod żebrami), wątroba i śledziona powiększają się.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B – diagnostyka

Mało specyficzne objawy sprawiają, że postawienie diagnozy tylko w oparciu o symptomy jest niezwykle trudne. Co gorsza, u części pacjentów z ostrą postacią choroby, nie dzieje się nic co mogłoby skłonić do wizyty u lekarza.

W przypadku pacjentów, u których w oparciu o wywiad może istnieć prawdopodobieństwo, że przyczyną problemów może być wirusowe zapalenie wątroby typu B, w pierwszej kolejności wykonuje się badania krwi. W pobranej od pacjenta próbki szuka się zazwyczaj dwóch rzeczy:

  • Po pierwsze przeciwciał (antygenHBs), które układ immunologiczny wytwarza w chwili gdy wirus przeniknie do organizmu i próbuje go zwalczyć. Czasem to się udaje, bo sama obecność tych specyficznych przeciwciał wcale nie oznacza, że ktoś jest chory. Bardzo często rozpoznawane są u osób, które przeszły zakażenie i zazwyczaj nawet nie wiedziały, że były zakażone.
  • Drugim parametrem jest DNA wirusa. Jeśli wynik będzie pozytywny, zazwyczaj nie ma już żadnych wątpliwości, co dolega choremu. 

Wirusowe zapalenie wątroby typu B – leczenie

Blisko 90 proc. chorych dzięki nowoczesnym lekom udaje się całkowicie wyleczyć. Dotyczy to jednak tylko tych osób, u których choroba nie przeszła w postać przewlekłą. W przypadku tej grupy pacjentów (stanowią oni ok. 10 proc. wszystkich zakażonych) leczenie jest bardzo trudne i rozciągnięte w czasie. Najlepsze efekty daje terapia lamiwudyną.

U osób z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B choroba może doprowadzić do rozwoju bardzo nieprzyjemnych powikłań. Najczęściej u zakażonych pojawia marskość wątroby, która może prowadzić do wodobrzusza, zaburzeń czynności mózgu (tzw. encefalopatii) czy krwawienia z żylaków przełyku. W konsekwencji dochodzi do rozwoju raka pierwotnego wątroby, a nawet zgonu. Często jedyną szansą na przeżycie jest przeszczepienie wątroby.

Mimo że o zakażenie wirusem HBV, odpowiedzialnym za rozwój wirusowego zapalenia wątroby typu B nie trudno, to przed chorobą można się bardzo skutecznie bronić. Wystarczy wykonać stosowne szczepienie.

Aby uzyskać pełną odporność należy przyjąć trzy osłabione dawki wirusa. Po podaniu pierwszej szczepionki, drugą podaje się po miesiącu, trzecią po upływie sześciu miesięcy.

Osoby młode, aktywne i lubiące egzotyczne podróże powinny rozważyć przyjęcie podwójnej szczepionki, czyli takiej, która chroni także przez WZW A, czyli wirusowym zapaleniem wątroby typu A (nazywanym żółtaczką pokarmową). Wystarczą 3 dawki podwójnej szczepionki, by zabezpieczyć się przed obydwoma chorobami.

To również może cię zainteresować:

Więcej o: