Wirusowe zapalenie w±troby typu B (WZW B): objawy, leczenie

Wirusowe zapalenie w±troby (WZW) typu B, nazywane równie¿ ¿ó³taczk± wszczepienn±, czy ¿ó³taczk± typu B, to jedna z najgro¼niejszych chorób zaka¼nych. Co gorsza, choroba d³ugie lata mo¿e pozostaæ w ukryciu i nie dawaæ ¿adnych objawów.

Za wirusowe zapalenie w±troby typu B odpowiada wirus HBV. Patogen trafia zazwyczaj do organizmu na trzy sposoby:

  • w czasie stosunku seksualnego (bez zabezpieczenia)
  • poprzez kontakt z krwi± zaka¿onej osoby
  • przy porodzie (zdarza siê w czasie porodu naturalnego wirus przechodzi z matki na dziecko.

Zdarza siê, ¿e wirusowe zapalenie w±troby typu B pojawia siê u osób, które przyjmuj± narkotyki i korzystaj± ze strzykawek, których ju¿ kto¶ przed nimi u¿ywa³ (szacuje siê nawet 1/5 chorych w wieku miêdzy 21 a 40 lat zarazi³a siê w³a¶nie w ten sposób). Do ponad 60 proc. wszystkich zaka¿eñ WZW typu B dochodzi w przychodniach czy szpitalach, i co ciekawe, wirus znacznie czê¶ciej pojawia siê na oddzia³ach, na których nie wykonuje siê ¿adnych wiêkszych zabiegów. ¬ród³em zaka¿enia jest zazwyczaj ¼le wysterylizowany sprzêt lub inne zaniedbania higieniczne personelu, np. niedok³adne mycie r±k lub niezmienienie rêkawiczek. Zdarza siê, ¿e wirus przenosi siê na kolejn± osobê w trakcie gastroskopii, dializy czy zak³adania cewnika.

Przyczyn± zaka¿enia ludzi m³odszych czê¶ciej s± kontakty seksualne, zabiegi w zak³adach fryzjerskich, kosmetycznych, stomatologicznych czy salonach tatua¿u. Do zaka¿enia mo¿e doj¶æ nawet w si³owni. Wirus zapalenia w±troby typu B jest od 50 do 100 razy bardziej zaka¼ny ni¿ wirus HIV.

Zobacz wideo

Wirusowe zapalenie w±troby typu B – objawy

Wirusowe zapalenie w±troby typu B prowadzi do uszkodzenia mi±¿szu w±troby i w pierwszej fazie rozwoju mo¿e dawaæ objawy podobne do grypy. U zaka¿onych wirusem HBV obserwuje siê:

Dopiero w zaawansowanej postaci choroby pojawiaj± siê dolegliwo¶ci, które sugeruj± uszkodzenie w±troby, do najbardziej charakterystycznych nale¿y ¿ó³taczka. Podwy¿szony poziom bilirubiny (barwnika wytwarzanego przez w±trobê) powoduje, ¿e  bia³ka oczne oraz skóra s± delikatnie za¿ó³cone. Dodatkowo stolec staje siê bardzo jasny, mocz ma barwê piwa, pojawia siê ból z prawej strony brzucha (tu¿ pod ¿ebrami), w±troba i ¶ledziona powiêkszaj± siê.

Wirusowe zapalenie w±troby typu B – diagnostyka

Ma³o specyficzne objawy sprawiaj±, ¿e postawienie diagnozy tylko w oparciu o symptomy jest niezwykle trudne. Co gorsza, u czê¶ci pacjentów z ostr± postaci± choroby, nie dzieje siê nic co mog³oby sk³oniæ do wizyty u lekarza.

W przypadku pacjentów, u których w oparciu o wywiad mo¿e istnieæ prawdopodobieñstwo, ¿e przyczyn± problemów mo¿e byæ wirusowe zapalenie w±troby typu B, w pierwszej kolejno¶ci wykonuje siê badania krwi. W pobranej od pacjenta próbki szuka siê zazwyczaj dwóch rzeczy:

  • Po pierwsze przeciwcia³ (antygenHBs), które uk³ad immunologiczny wytwarza w chwili gdy wirus przeniknie do organizmu i próbuje go zwalczyæ. Czasem to siê udaje, bo sama obecno¶æ tych specyficznych przeciwcia³ wcale nie oznacza, ¿e kto¶ jest chory. Bardzo czêsto rozpoznawane s± u osób, które przesz³y zaka¿enie i zazwyczaj nawet nie wiedzia³y, ¿e by³y zaka¿one.
  • Drugim parametrem jest DNA wirusa. Je¶li wynik bêdzie pozytywny, zazwyczaj nie ma ju¿ ¿adnych w±tpliwo¶ci, co dolega choremu. 

Wirusowe zapalenie w±troby typu B – leczenie

Blisko 90 proc. chorych dziêki nowoczesnym lekom udaje siê ca³kowicie wyleczyæ. Dotyczy to jednak tylko tych osób, u których choroba nie przesz³a w postaæ przewlek³±. W przypadku tej grupy pacjentów (stanowi± oni ok. 10 proc. wszystkich zaka¿onych) leczenie jest bardzo trudne i rozci±gniête w czasie. Najlepsze efekty daje terapia lamiwudyn±.

U osób z przewlek³ym wirusowym zapaleniem w±troby typu B choroba mo¿e doprowadziæ do rozwoju bardzo nieprzyjemnych powik³añ. Najczê¶ciej u zaka¿onych pojawia marsko¶æ w±troby, która mo¿e prowadziæ do wodobrzusza, zaburzeñ czynno¶ci mózgu (tzw. encefalopatii) czy krwawienia z ¿ylaków prze³yku. W konsekwencji dochodzi do rozwoju raka pierwotnego w±troby, a nawet zgonu. Czêsto jedyn± szans± na prze¿ycie jest przeszczepienie w±troby.

Mimo ¿e o zaka¿enie wirusem HBV, odpowiedzialnym za rozwój wirusowego zapalenia w±troby typu B nie trudno, to przed chorob± mo¿na siê bardzo skutecznie broniæ. Wystarczy wykonaæ stosowne szczepienie.

Aby uzyskaæ pe³n± odporno¶æ nale¿y przyj±æ trzy os³abione dawki wirusa. Po podaniu pierwszej szczepionki, drug± podaje siê po miesi±cu, trzeci± po up³ywie sze¶ciu miesiêcy.

Osoby m³ode, aktywne i lubi±ce egzotyczne podró¿e powinny rozwa¿yæ przyjêcie podwójnej szczepionki, czyli takiej, która chroni tak¿e przez WZW A, czyli wirusowym zapaleniem w±troby typu A (nazywanym ¿ó³taczk± pokarmow±). Wystarcz± 3 dawki podwójnej szczepionki, by zabezpieczyæ siê przed obydwoma chorobami.

To równie¿ mo¿e ciê zainteresowaæ: