Bakteryjne zapalenie pochwy: objawy, leczenie

Infekcje bakteryjne pochwy oraz okolic intymnych objawiają się zazwyczaj świądem i upławami. Są to dość powszechne dolegliwości. Bakteryjne zapalenie pochwy jest stanem, który pojawia się w chwili zaburzenia prawidłowej równowagi bakteryjnej okolic intymnych.

Pochwa jest miejscem, w którym znajduje się wiele baterii, stanowiących jej naturalne środowisko. Znajdują się w niej pałeczki kwasu mlekowego, które nadają kwaśny odczyn pH. Niebezpieczne jest kiedy tych bakterii jest za mało lub nie znajduje się ich wcale. W tej sytuacji system odpornościowy organizmu jest zaburzony. W wyniku tego niektóre bakterie beztlenowe, bakterie Coli lub paciorkowce zaczynają się namnażać podrażniają śluzówkę pochwy i powodując stan zapalny.

Infekcja bakteryjna pochwy inaczej waginoza bakteryjna lub bakteryjne zapalenie pochwy objawia się przede wszystkim zmianą wyglądu i zapachu wydzieliny pochodzącej z pochwy. Naturalnie wydzielina utrzymuje odpowiednie nawilżenie pochwy, powinna być bezwonna, przejrzysta lub biała (zależnie od fazy cyklu) śliska w dotyku, a po wyschnięciu kremowa.

Do bakteryjnego zapalenia pochwy może dojść podczas stosunku seksualnego, na skutek poronienia lub przy nieodpowiedniej higienie osobistej. Zakażenie wywołane jest przez jeden z kilku rodzajów bakterii występujących w pochwie w warunkach normalnych. Czynnikami które sprzyjają rozwijaniu się zapalenia jest używanie tych samych ręczników, gąbek, korzystanie z publicznych toalet, posiadanie wielu partnerów seksualnych, przebyte zabiegi ginekologiczne oraz wkładka antykoncepcyjna. Bakteryjne zapalenie pochwy dotyczy najczęściej kobiet młodych, kobiet z zaburzeniami miesiączkowania oraz stosujących tampony.

Zapalenie pochwy można podzielić ze względu na substancję która ją wywołuje. Wyróżniamy:

• Infekcje bakteryjne - wywoływane przez bakterie, nazywane często waginozą bakteryjną
• Infekcja drożdżakowa - wywoływana przez grzyby, wydzielina z pochwy ma serowatą konsystencję, jest gęsta, występuje świąd i pieczenie
• Rzęsistkowe zapalenie pochwy - wywoływane przez obecne w pochwie pierwotniaki - konkretnie przez rzęsistka pochwowego. Czasem może przebiegać bezobjawowo, ale w zaawansowanym stadium wydzielina jest wodnista, szaro-zielona i nieprzyjemnym zapachu 

Bakteryjne zapalenie pochwy - objawy

Najczęściej występującym objawem jest zmiana wyglądu, zapachu i konsystencji wydzieliny z pochwy. W warunkach naturalnych jest ona bezwonna, przejrzysta lub biała, śliska w dotyku. W przypadku zaburzeń fizjologicznych staje się ona białoszarawa lub żółta, a także może pojawić się nieprzyjemny, rybi zapach. Świadczy to o infekcji bakteryjnej. Czasem zapalenie może postępować i objąć również cewkę moczową, w wyniku czego pojawia się pieczenie i świąd oraz uczucie ciągłego parcia na pęcherz lub cewkę moczową.

Do typowych objawów bakteryjnego zapalenia pochwy należy:

• szara/żółta wydzielina z pochwy
• nieprzyjemny, rybi zapach
• zaczerwienie pochwy i warg sromowych
• ból i swędzenie w okolicach intymnych
• ból podczas stosunku
• pieczenie okolic intymnych szczególnie podczas oddawania moczu
• uczucie suchości pochwy 

Objawy zapalenia pochwy często nasilają się przed miesiączką. W celu diagnozy i leczenia należy udać się do lekarza ginekologa, ponieważ infekcja może zaatakować szyjkę macicy a także inne narządy, powodując wiele skutków ubocznych. Jeżeli zapalenie bakteryjne pojawi się u kobiety ciężarnej, może doprowadzić do poronienia lub przedwczesnego porodu. 

Bakteryjne zapalenie pochwy - diagnostyka

Diagnozowanie tego schorzenia może składać się z kliku etapów. Najważniejszy jest wywiad medyczny z pacjentem. Jest on niezbędną częścią, dzięki której lekarz dowie się o ewentualnych chorobach współistniejących lub o już przebytych schorzeniach związanych z okolicami intymnymi.

Niezbędną częścią rozpoznania choroby jest badanie ginekologiczne. Początkowo lekarz ocenia narządy płciowe wzrokowo. Kolejno niezbędne jest zbadanie wszystkich narządów wewnętrznych, znajdujących się w okolicy miednicy. W czasie badania lekarz może pobrać próbki wydzieliny z pochwy, aby przeprowadzić badanie laboratoryjne i ocenić stan flory bakteryjnej pochwy. Lekarz bada również pH pochwy, umieszczając w niej specjalny pasek. Wynik 4,5 lub więcej może wnioskować o bakteryjnym zapaleniu pochwy.

Bakteryjne zapalenie pochwy - leczenie

Leczenie tego schorzenia polega na zażywaniu leków w postaci doustnej, a także kremów, maści i globulek stosowanych dopochwowo. Bardzo ważne jest również wstrzymanie się od współżycia. Leki które najczęściej są przyjmowane w leczeniu to metronidazol oraz klindamycyna. Nie należy rozpoczynać leczenia bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

W przypadku wystąpienia waginozy bakteryjnej najczęstszą metodą leczenia jest przyjmowanie antybiotyków. W celu odbudowania prawidłowej flory bakteryjnej stosuje się także probiotyki zawierające pałeczki kwasu mlekowego.

Nie wolno lekceważyć bakteryjnego zapalenia pochwy, ponieważ jego zaawansowany stan może doprowadzić do powikłań takich jak zapalenie narządów miednicy mniejszej, zapalenie cewki moczowej, zwiększenie podatności na zakażenie wirusem HIV, a w skrajnych przypadkach nawet do bezpłodności.

W przypadku wystąpienia zakażenia, w celu złagodzenia objawów można zastosować preparaty przywracające naturalną florę bakteryjna pochwy takie jak Lactovaginal. Często pomocne okazuje się być podmywanie roztworem nadmanganianu potasu lub naparem z rumianku. Należy jednak unikać płukanek i irygacji pochwy bez wcześniejszej konsultacji lekarskiej. Należy często zmieniać podpaski lub wkładki, a w przypadku skłonności do podrażnień i zakażeń zrezygnować z tamponów. Istotne jest także dopuszczanie powietrza do miejsc intymnych. Stosowana bielizna powinna być przewiewna, oddychająca i nie powodować odparzeń. Korzystne jest chodzenie w spódnicach, ponieważ spodnie często powodują otarcia. Noszenie ich przez dłuższy czas może powodować pocenie się, skutkując stworzeniem idealnych warunków do namnażania się bakterii.

Zapobieganie bakteryjnemu zapaleniu pochwy

W celu uniknięcia schorzenia jakim jest bakteryjne zapalenie pochwy, należy unikać sytuacji w których może dojść do zarażenia. Często dobrym rozwiązaniem jest unikanie publicznych jacuzzi i toalet publicznych. W codziennej pielęgnacji ważne jest aby dokładnie spłukiwać żele i mydła do ciała, jak również do higieny intymnej. Nie powinno się stosować jednego ręcznika z inną osobą np. z partnerem. Mycie zawsze należy zaczynać od przodu, ku tyłowi, aby nie przenosić bakterii z odbytu w okolice pochwy. Ważne jest aby używane mydło było przeznaczone do pielęgnacji okolic intymnych, a podpaski, tampony i wkładki były bezzapachowe (bardzo często nasączane i zapachowe wkładki powodują podrażnienia i doprowadzają do uczuleń, które mogą się rozwinąć w zapalenie). Poza zwykłym codziennym myciem nie należy przesadnie dbać o higienę pochwy i waginy. Nadmierne płukanie i mycie skutkuje zaburzeniem równowagi flory bakteryjnej okolic intymnych.

Należy także pamiętać o używaniu prezerwatyw w trakcie stosunku seksualnego, szczególnie z nowo poznanymi osobami, ponieważ pozwalają one zmniejszyć ryzyko infekcji.

Infekcje bakteryjne pochwy często mają tendencję do nawracania. Nawet jeżeli schorzenie minie samoistnie, ważne jest aby udać się do lekarza w celu zastosowania prawidłowego leczenia zapobiegawczego.