Jak wygląda jasnota purpurowa? Zdjęcia
Jak wygląda jasnota purpurowa? Zdjęcia ukazują chwast, który do złudzenia przypomina pokrzywę. Do Europy i Islandii roślina ta przybyła z północno-wschodniej strefy Morza Śródziemnego. Obecnie rośnie także w zachodniej Azji, na Syberii i Kaukazie, w Turcji, Syrii, Arabii Saudyjskiej, północno-zachodniej Afryce i na Wyspach Kanaryjskich. Ponadto można ją spotkać w obu Amerykach, Korei i Nowej Zelandii, a także w Japonii. W Polsce rośnie na terenie całego kraju, a jej występowanie notowane jest już od średniowiecza.
Jasnota purpurowa jest rośliną zielną wyrastającą do wysokości od 10 do 25 cm. Ma rozgałęziony pęd zielony w części dolnej, a w górnej fioletowy. Łodyga jest czterokanciasta, gładka lub pokryta na krawędziach drobnymi włoskami. Liście jasnoty purpurowej ułożone są nakrzyżlegle, posiadają ogonki – dolne mają ogonki osiągające długość do 3,5 cm, górne są króciutkie, a ich długość to zaledwie do 5 mm. Blaszka liścia jest kształtu sercowato-jajowatego lub okrągłego, z wypukłym wzorem, ząbkowana na krawędziach. Liść bez ogonka ma długość od 0,5 do 3 cm i prawie taką samą szerokość. Liście są po obu stronach pokryte delikatnymi włoskami. Kwiaty jasnoty purpurowej tworzą malutkie kielichy, mają barwę od jasnoróżowej po ciemnopurpurową. Owocami są 4 szare rozłupki o trójgraniastym kształcie, maleńkie, ich długość to około 2,5 mm, najczęściej są gładkie, ale mogą być także pomarszczone.
Jasnota purpurowa to roślina jednoroczna, kwitnie w okresie od marca do października, zapylana jest przez błonkoskrzydłe. Najczęściej rośnie na trawnikach, w okolicach lasów, łąk, pól uprawnych i w ogrodach przydomowych. Preferuje glebę próchniczną, wilgotną i przepuszczalną. Do wzrostu wybiera stanowiska nasłonecznione, nie lubi cienia.
Jasnota purpurowa – substancje czynne
Roślina bywa nazywana jasnotą szkarłatną lub pokrzywą kwitnącą (z powodu jej uderzającego podobieństwa do tego ziela). Jednak najczęściej, pomimo cennych właściwości leczniczych, traktowana jest jako chwast i usuwana z terenów uprawnych.
Jasnota purpurowa zawiera liczne substancje czynne. Ma bogate pokłady witaminy C, przeciwutleniaczy, żelaza i innych składników leczniczych. W jej składzie znajdziemy m.in.:
- kwas chinowy,
- związki irydoidowe,
- flawonoidy,
- kwas kawowy,
- kwas hydroksycynamonowy,
- kwas chlorogenowy,
- olejek eteryczny,
- sole mineralne,
- śluzy,
- błonnik
- kwas chlorogenowy.
Jasnota purpurowa – właściwości lecznicze
Jasnota purpurowa wykazuje liczne właściwości lecznicze. Jej dobroczynne działanie objawia się przede wszystkim w leczeniu dolegliwości trawiennych. Zapobiega niestrawności, podnosi kwasowość w żołądku, ogranicza rozwój grzybów i bakterii (działając bakteriostatycznie i bakteriobójczo). Dodatkowo sprawdza się w dolegliwościach kobiecych – hamuje nadmierne krwawienie podczas miesiączki i łagodzi związane z tą sytuacją dolegliwości. Jasnota purpurowa rozluźnia mięśnie ciała, usuwa drżenie mięśni oraz pomaga przy bólu pleców. Roślina sprawdza się również jako środek łagodzący bóle głowy, obniża ciśnienie krwi i działa uspokajająco.
Pamiętajmy jednak, że stosowanie ziół na własną rękę może być niebezpieczne. Zawsze stosujmy się do zaleceń producenta znajdujących się na opakowaniu. Warto także zawsze przed rozpoczęciem stosowania ziół skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć ewentualne przeciwwskazania.
Jasnota purpurowa – zastosowanie
Jasnota purpurowa zastosowanie znajduje w kuchni oraz medycynie ludowej. Jest to roślina o charakterystycznym smaku, który dobrze komponuje się z innymi ziołami:
- pokrzywą,
- czosnkiem niedźwiedzim,
- mniszkiem lekarskim,
- zielem kurdybanka,
- listkami gwiazdnicy.
Stanowi znakomity dodatek do sałatek, kasz, zup i sosów. Można ją spożywać zarówno na surowo, jak i po ugotowaniu. Może też być składnikiem koktajli, a także dodatkiem smakowym w occie, oleju lub maśle.
Jasnota purpurowa – jak suszyć?
Roślina w całości jest jadalna i może być dowolnie wykorzystywana. Można po zerwaniu ususzyć jasnotę i w razie potrzeby przyrządzić z niej napar lub herbatkę albo dodać do gotowych potraw. Taki wywar znakomicie wspomoże trawienie białek, ponieważ jego spożywanie podnosi kwasowość soku żołądkowego.
Jak suszyć jasnotę purpurową? Do suszenia wybieramy nieuszkodzone części rośliny bez łodyżki, suszymy bez dzielenia na drobniejsze części. Po wysuszeniu jasnotę purpurową wsypujemy do szklanego słoika.
Jasnota purpurowa a kurdybanek
Jasnota purpurowa i kurdybanek często bywają ze sobą mylone, ponieważ mają podobne kwiaty. Są to jednak dwie różne rośliny.
Zobacz też: Lucerna: właściwości lecznicze. Kiedy warto sięgnąć po lucernę?
