Jak powinna być ułożona macica?
Macica to narząd mięśniowy, który jest ułożony w miednicy (dokładnie pomiędzy pęcherzem moczowym a odbytnicą) i umocowany w jamie macicy więzadłami – fałdami otrzewnej. Dobrze zbudowana macica ma gruszkowaty kształt; przy braku ciąży, ale w okresie rozrodczym przyjmuje dość standardowe wymiary (blisko 7,5 cm długości, a w najszerszym miejscu – ok. 5 cm szerokości). Naturalna pozycja macicy może się zmieniać – wszystko zależy od ułożenia ciała czy nawet od stopnia wypełnienia pęcherza.
Problem zaczyna się wtedy, gdy uszkodzone czy zwiotczałe więzadła i mięśnie przestają skutecznie podtrzymywać macicę. Właśnie wtedy zaczyna się ona obniżać i przesuwać do kanału pochwy. Innymi słowy: osłabienie mięśni miednicy powoduje wypadanie macicy; przy daleko posuniętym schorzeniu macica może nawet wysunąć się na zewnątrz. W najbardziej skrajnych przypadkach może dojść do wywinięcia się pochwy „na lewą stronę”, czyli do tak zwanego wynicowania pochwy.
Wypadanie macicy – przyczyny
- wypadanie macicy po porodzie – może to być kilka porodów albo jeden bardzo ciężki poród (nawet tyle wystarczy, aby doszło do rozciągnięcia i osłabienia kluczowych mięśni podtrzymujących narząd),
- urodzenie dużego dziecka, czyli takiego, które waży ponad 4 kilogramy,
- niedobór estrogenów w okresie menopauzy – ich brak sprawia, że tkanki stają się mniej jędrne i elastyczne,
- to samo dotyczy kobiet, które mają ciężką pracę fizyczną (np. praca w polu) albo uprawiają „męskie” sporty (np. dźwiganie ciężarów),
- przyczyny genetyczne, w tym wrodzone zaburzenia metabolizmu kolagenu.
Wypadanie macicy – objawy
Objawy wypadania macicy, na które najczęściej skarżą się dotknięte tą przypadłością kobiety:
- uczucie parcia i/lub ból w pochwie,
- wyraźny dyskomfort w trakcie współżycia seksualnego,
- trudności z oddawaniem stolca lub moczu,
- z czasem mogą pojawiać się zaparcia i hemoroidy,
- wraz z rozwojem choroby rośnie ryzyko nietrzymania moczu (dotyczy aż 20% kobiet) oraz zakażeń dróg moczowych ze skłonnością do nawrotów.
Jeśli chodzi o symptomy wskazujące na wypadanie macicy po porodzie, objawy (zwłaszcza te wymienione jako ostatnie) wynikają często z uchyłków pęcherza oraz jelita grubego. Owe uchyłki to po prostu wpuklenia do światła pochwy części tamtych narządów – tylnej ściany pęcherza i/albo przedniej ściany odbytnicy. Pierwszy rodzaj uchyłku jest o tyle niebezpieczny, że może w nim zalegać mocz (co prowadzi do zakażeń dróg moczowych, częstego parcia na mocz i pieczenia podczas jego oddawania). Z kolei uchyłek odbytu może skutkować parciem na stolec i utrudnionym wypróżnianiem się.
Jak wygląda wypadanie macicy? Zdjęcia i szkice dostępne w sieci powinny rozwiać Twoje wątpliwości. Kiedy tylko nabierzesz podejrzeń, że z Twoją macicą czy kroczem może dziać się coś złego – nie zwlekaj i od razu udaj się do specjalisty. Niestety wiele kobiet czeka z wizytą u ginekologa do ostatniej chwili. Gdy w grę wchodzi wypadająca macica, objawy powinny zostać jak najszybciej zdiagnozowane – jeśli podejmie się odpowiednie kroki wystarczająco szybko, będzie można obejść się bez operacji.
Wypadanie macicy – ćwiczenia Kegla
Nieinwazyjną metodą leczenia wypadającej macicy są ćwiczenia mięśni Kegla. Zajmują one bardzo niewiele czasu, a co ważniejsze – można je wykonywać dosłownie w każdym miejscu i o każdej porze. Ćwiczyć mięśnie można siedząc przy biurku, stojąc w korkach bądź czekając w kolejce do kasy.
Zanim rozpoczniesz trening, musisz poprawnie zlokalizować owe mięśnie. Zaleca się, żeby robić to w toalecie podczas oddawania moczu. Spróbuj zatrzymać strumień, a jednocześnie wyczuć, przy pomocy których mięśni okazało się to możliwe. Skup się na tym zadaniu i postaraj się zdobyć tę informację za pierwszym razem – przerywanie oddawania moczu jest nienaturalne i szkodliwe dla zdrowia (może powodować zastój moczu i infekcje).
Ćwiczenia mięśni Kegla można także wykonywać przy użyciu stożków dopochwowych o rozmiarze dobranym przez ginekologa. Uwaga: najważniejsza jest regularność! Żeby doczekać się efektów, trzeba codziennie wykonywać od 50 do 100 powtórzeń. Należy też uzbroić się w cierpliwość - pierwsze rezultaty są dostrzegalne dopiero po trzech miesiącach ćwiczeń.
Dlaczego jeszcze warto trenować mięśnie Kegla? Sprężyste mięśnie krocza oraz dna miednicy przydają się nie tylko pod względem zdrowotnym, ale też seksualnym (doznania stają się jeszcze przyjemniejsze). Oprócz tego zapobiegają problemom z trzymaniem moczu, obniżaniu się pochwy oraz pojawianiu się uchyłków.
Wypadanie macicy – leczenie nieoperacyjne z wykorzystaniem estrogenów
Jeśli za wypadanie macicy odpowiada spadek estrogenów – a tak bywa, zwłaszcza u dojrzałych kobiet w trakcie menopauzy – lekarz przepisze najprawdopodobniej preparaty z zawartością tych hormonów. Mogą to być tabletki, ale też specjalne żele czy kremy, które pomagają ujędrnić ściany pochwy. Warto także rozważyć przyjmowanie kompleksowo działających tabletek hormonalnych, które pomogą przeciwdziałać także innym nieprzyjemnym symptomom menopauzy, w tym nocnym potom, uderzeniom gorąca czy zaburzeniom nastroju. Można także wówczas liczyć na bonus, jakim jest zahamowanie procesu starzenia, co sprawi, że skóra będzie dłużej wyglądać na młodszą.
Wypadanie macicy – leczenie operacyjne
Istnieją jednak sytuacje, kiedy na wypadanie macicy może pomóc wyłącznie operacja. O jej przeprowadzeniu decyduje lekarz, gdy dolegliwości są zbytnio nasilone, a obniżenie narządów idzie w parze z nietrzymaniem moczu czy powstawaniem uchyłków. Rodzaj zabiegu zależy od stanu pacjentki. Jeszcze niedawno na wypadanie macicy stosowano histerektomię, czyli po prostu usunięcie obniżonego narządu. Niestety skutkiem ubocznym takiej operacji jest obniżanie się pochwy. Dziś stosuje się m.in.:
- operacje unoszące – z użyciem specjalnej siatki z polipropylenu, która wrasta w tkanki i tym samym zastępuje zniszczone przyczepy mięśni i więzadła w miednicy mniejszej. Siatka jest wykonana z obojętnego dla organizmu biomateriału, a implanty – podczepiane przez pochwę do okolic szyjki macicy, dolnych brzegów pochwy oraz kostno-więzadłowych struktur. Ten sposób jest skuteczny nawet wtedy, gdy macica już wypadła. Do wykonania zabiegu konieczne jest przewodowe bądź ogólne znieczulenie. Niestety czasem zdarza się, że organizm odrzuca implant i warto mieć świadomość takiego ryzyka,
- operację podwieszenia szczytu pochwy do kości krzyżowej (dokładniej do jej brzusznej powierzchni),
- zastosowanie polipropylenowej taśmy w formie odwróconej litery „U”, którą wprowadza się w miejsce uchyłku tylnej ściany pochwy, aby odtworzyć funkcję bezużytecznych więzadeł.
Oczywiście każda z metod leczenia przypadłości, jaką jest wypadanie macicy – operacja czy terapia estrogenami – mogą wywołać pewne skutki uboczne. Po operacji istnieje ryzyko powikłań: odrzucenia siatki, utworzenia się krwiaka czy uszkodzenia układu moczowego. Dlatego też nie przeprowadza się zabiegu u kobiet, które są w ciężkim stanie. Jeśli rozważasz operację, wiedz, że jest ona refundowana przez NFZ, a gojenie rany może trwać od 6 do 8 tygodni.
To również może cię zainteresować:
Macica - budowa, funkcjonowanie i choroby
