Karaczany w domu - skąd się biorą, czy są szkodliwe, jak je zwalczać?

Karaczany to jedne z wielu szkodników, które pojawiają się w naszych domach i są w nich niechcianymi gośćmi. Owady żywią się resztkami jedzenia, mogą przenosić groźne zarazki i wywoływać choroby. Jakie są najlepsze metody na pozbycie się owadów z domu? Czy zwalczanie szkodników jest w pełni bezpieczne dla człowieka?

Skąd karaczany w bloku?

Karaczany, nazywane inaczej hełmcami, to rząd owadów, do którego zalicza się ponad 4500 gatunków. Większość z tych owadów żyje w ukryciu i prowadzi nocny tryb życia. Samice owadów osiągają długość od około 18 do 30 milimetrów, natomiast samce od 20 do 25 milimetrów. Przyjmują barwę brązową, od jasnego do bardzo ciemnego brązu, a ich ciało jest spłaszczone grzbietowo-brzusznie.

Ciało karaczanów jest elastyczne i dość miękkie, ale z zewnątrz pokrywa je chitynowy oskórek, który pełni funkcję ochronną i wykazuje zdolność do regenerowania ubytków. Mają one dość długie czułki złożone z wielu członów oraz dwie pary skrzydeł. Para przednia jest ciemniejsza i składa się w dużej mierze z chityny, natomiast para tylna jest błoniasta. Gdy owad nie porusza się, tylna para skrzydeł schowana jest pod przednią. Hełmce mają smukłe, długie odnóża, na których znajdują się kolce ułatwiające szybkie bieganie. Ich głowy ukryte są po szerokim przedpleczem, a szeroki odwłok zakończony jest wyrostkami.

Zdecydowana większość gatunków karaczanów to owady ciepłolubne, w związku z czym występują głównie na terenach tropikalnych. W Polsce żyje jedynie 16 gatunków tych owadów, z czego tylko 7 z nich występuje w swoim naturalnym środowisku, a reszta żyje w cieplarniach, na przykład w ogrodach zoologicznych. W domach i blokach mieszkalnych najczęściej spotykanym gatunkiem karaczana jest karaczan wschodni. Pochodzi z Azji i najlepiej czuje się w miejscach o wysokiej temperaturze i wilgotności, ale obecnie występuje w całej Europie. W pobliżu człowieka owad ten poszukuje ciepłego schronienia oraz resztek jedzenia. Owady te jedzą praktycznie wszystko, co znajdą w domu, czyli między innymi resztki warzyw i owoców, okruszki chleba, resztki mięsa, okruszki ciastek.

Czy karaczany mają wpływ na nasze zdrowie?

Karaczany, a także inne szkodniki pojawiają się zwykle w miejscach, w których jest brudno i niehigienicznie. Owady te bardzo często żyją w kanalizacji, na przykład pod zlewem, umywalką, wanną czy prysznicem, gdzie żywią się resztkami organicznymi.  Z kanalizacji szkodniki czasami wychodzą do domu, przez co roznoszą bakterie i inne drobnoustroje. Karaczany do domu często wnosimy sami, na przykład w plecaku czy na odzieży. Szkodniki stanowią dla nas zagrożenie, ponieważ mogą przenosić grzyby, zarazki oraz choroby takie jak tyfus, tężec, czerwonka, gruźlica, cholera. Owady mogą wywoływać alergię, zwłaszcza u dzieci, ponieważ przenoszą one alergeny.

Karaczany – jak je zwalczać?

Najprostszym i najbardziej popularnym sposobem zwalczania karaczanów jest przygotowanie specjalnej mieszanki, którą rozkłada się w całym domu. Taką mieszankę można zrobić z cukru, który zwabi owady oraz kwasu bornego, który jest dla nich trujący. Kwas należy połączyć z cukrem w równych proporcjach, a następnie rozłożyć w domu w małych pojemnikach (na przykład zakrętkach od słoików), w miejscach, w których najczęściej spotyka się szkodniki. Rozpoczynając walkę z karaluchami w domu należy przeprowadzić gruntowne porządki. Ważne jest dokładne odkurzenie i umycie wszelkich zakamarków, w szczególności przestrzeni za szafkami kuchennymi. Wyczyścić należy także wnętrza szafek. Wszystkie produkty spożywcze, takie jak mąka, ryż czy makaron, należy z kolei umieścić w szczelnie zamykanych pojemnikach. W ten sposób ogranicza się dostęp owadów do pożywienia, co może sprawić, że szkodniki przeniosą się w inne miejsce, w którym będą miały łatwiejszy dostęp do resztek jedzenia.

Jeżeli domowe metody walki ze szkodnikami nie przynoszą oczekiwanych efektów, należy zdecydować się na skorzystanie z usług specjalistów, którzy zajmują się zwalczaniem owadów. Szkodniki są zwalczane najczęściej za pomocą środków biobójczych, a metodę dobiera się indywidualnie do ilości oraz rodzaju owadów. Stosuje się między innymi metodę opryskiwania miejsc, w których występują karaczany. W tym przypadku na czas zwalczania szkodników domownicy muszą opuścić mieszkanie, ponieważ używane substancje są szkodliwe nie tylko dla owadów, ale również dla człowieka. Ważne jest również odpowiednie zabezpieczenie wszystkich produktów spożywczych. Obecnie najbezpieczniejszą metodą zwalczania szkodników, która nie przynosi szkód ludziom i nie wymaga tymczasowego wyprowadzenia się z domu, jest stosowanie specjalnego żelu zawierającego feromony wabiące owady.

Płyn odstraszający owady możesz zrobić sam