Wczesne objawy udaru to dolegliwości, które większość z nas może zwyczajnie zlekceważyć. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji lepiej dowiedzieć się czym jest udar, co może go wywołać i jak postępować, aby jego konsekwencje dla pacjenta były jak najmniejsze. Udar może wywołać zaburzone krążenie mózgowe. Przyczyną jest najczęściej zwężenie lub niedrożność tętnic mózgowych, najczęściej szyjnych lub wewnątrzmózgowych. Powodują je zmiany miażdżycowe lub skrzeplina powstała w sercu, podczas migotania przedsionków. Z kolei udar krwotoczny (podpajęczynówkowy i śródmózgowy) jest natomiast spowodowany pęknięciem ściany tętnicy wewnątrzmózgowej, wywołane przez powstały już wcześniej tętniak, wrodzoną wadę lub zmianę w naczyniu spowodowaną wieloletnim nadciśnieniem. Następstwem każdego rodzaju udaru może być nieodwracalna niepełnosprawność, może on także stać się przyczyną śmierci. Szybkie zdiagnozowanie i podjęcie leczenia neurologicznego może ocalić pacjentowi zdrowie i życie.
Niespodziewany udar mózgu: wykryjesz go w 3 krokach
Wczesne objawy udaru mózgu na pierwszy rzut oka można pomylić ze stanem, jak po upojeniu alkoholowym. Tu przede wszystkim mylące mogą być zaburzenia mowy i chwiejny, niepewny krok. Udar możemy zarówno wykryć u drugiej osoby, jak również sami u siebie. Wystarczą do tego 3 kroki
- Pacjent powinien spróbować się uśmiechnąć – jeśli uniesie się tylko jeden kącik ust, a drugi pozostanie nieruchomo, mamy do czynienia z pierwszym objawem, jakim jest paraliż połowy twarzy, a ten może łączyć się z paraliżem reszty połowy ciała.
- Pacjent powinien spróbować podnieść obie ręce do góry – jeśli jedna zacznie opadać lub w ogóle osoba nie będzie w stanie jej podnieść, będzie to dowód na wspomniany paraliż połowy ciała.
- Pacjent powinien wypowiedzieć proste zdanie, na przykład jak się nazywa – jeśli wypowie je niewyraźnie, mamy do czynienia z trzecim objawem, jakim są zaburzenia mowy.
Te symptomy w zupełności wystarczą, by zawiadomić pogotowie dzwoniąc pod numer alarmowy 112. Na skuteczną pomoc jest jedynie godzina, w której czasie chory powinien już pojawić się na szpitalnym oddziale. Pamiętaj, by nie czekać do ostatniej chwili – w Twoich rękach jest zdrowie i życie drugiej osoby.
Objawy udaru mózgu: co się dzieje z ludzkim ciałem?
Paraliż lub odrętwienie połowy ciała, chwiejny krok czy zaburzenia mowy to objawy, które łatwo dostrzeżemy u osoby dotkniętej udarem mózgu. Są jednak rzeczy mniej widoczne, które także wpływają na stan udarowy. Paraliż kończyn jest skrajnym przypadkiem, do którego nie zawsze musi dość. Poprzedza go osłabienie mięśni jednej połowy ciała i utrudniony ruch po tej stronie. Mogą wystąpić także krótkotrwałe zaburzenia widzenia objawiające się u chorego zmniejszeniem pola widzenia po jednej stronie lub chwilowym niewidzeniem prawym lub lewym okiem.
Jak rozpoznać udar? Czym jest "mikroudar"?
Może zdarzyć się sytuacja, że niedrożność tętnicy mózgowej jest jedynie tymczasowa, a po koło godzinie problem sam się rozwiąże i krew zacznie płynąć poprawnie. Taka sytuacja zwana jest "mikroudarem" i objawia się podobnymi zaburzeniami jak te wspomniane powyżej. Nie mamy więc pewności, z czym mamy do czynienia, więc nie powinno się lekceważyć wszelkich niepokojących zachowań. Dokładne wyniki badań poznamy po przeprowadzeniu rezonansu magnetycznego głowy.
Co jest przyczyną udaru mózgu – na co trzeba uważać?
Udar może się przydarzyć każdemu, a także w dowolnym miejscu i czasie. Oczywiście, że słuszną poradą będzie nakrywanie głowy w słoneczne i upalne dni, jednak przegrzanie głowy czy całego organizmu może prowadzić do udaru słonecznego. Tu objawy mogą wyglądać podobnie, jak przy udarze mózgu, do tego może dojść omdlenie, sucha lub poczerwieniona skóra, duszności czy mdłości. U osób chorujących na choroby układu krwionośnego istnieje zagrożenie przerodzenia się udaru słonecznego w udar mózgu.
Jednak lato i związany z nim upał czy choroby układu krwionośnego to tylko niektóre z wielu przyczyn, które mogą doprowadzić do wystąpienia udaru.
- Do najczęstszych powodów udaru należy m.in. wyżej wspomniana miażdżyca, czyli osadzanie się płytek lipidowych na ściankach naczyń krwionośnych.
- Kolejnym powodem może być nadciśnienie tętnicze, które latami wywiera nacisk na ściany naczyń krwionośnych i może przyczynić się do ich pęknięcia.
- Pęknięcie tętnicy mózgowej może wywołać obecność tętniaka, czyli poszerzenie naczynia tętniczego o ponad 50% w porównaniu do średnicy w niezmienionym odcinku.
- Do miażdżycy i stwardnienia tętnic, a następnie do udaru mózgu może prowadzić nadmiar cholesterolu. Dodatkowo choroba powodująca zaburzenia gospodarki lipidowej zwana dyslipidemią. Nie można również pominąć otyłości.
- Kolejną przyczyna udaru, ale także wielu innych chorób jest palenie papierosów. Nikotyna zwiększa ryzyko miażdżycy, a także wpływa na podniesienie ciśnienia krwi. Tlenek węgla zawarty w dymie papierosowym zmniejsza ilość dopływu tlenu do mózgu.
Dodatkowo czynnikami zwiększającymi ryzyko udaru będą także:
- ndużywanie alkoholu,
- zażywanie narkotyków i innych środków odurzających,
- antykoncepcja doustna,
- mała aktywność fizyczna,
- chroniczny stres.
Warto więc zadbać o swoje zdrowie, dietę i tryb życia, by uchronić się przed udarem mózgu. Regularne badania i przyjmowanie odpowiednich leków, czy skorzystanie z porady dietetyka z pewnością wspomogą prawidłowe funkcjonowanie Twojego organizmu.
Zobacz też: Cichy udar mózgu - czy można go przejść nie wiedząc o tym? Objawy, które łatwo przeoczyć
