Czym jest udar mózgu
Udar mózgu jest to zaburzenie czynności mózgu spowodowane nagłym zatrzymaniem dopływu krwi lub na wylewie krwi do mózgu w wyniku pęknięcia naczynia krwionośnego. Mówimy wówczas albo o udarze niedokrwiennym, albo o udarze krwotocznym mózgu. Zdecydowanie częściej zdarza się udar niedokrwienny (szacuje się, że dotyczy niemal 90 proc. przypadków), do którego dochodzi w wyniku niedrożności tętnicy doprowadzającej krew do mózgu. Bez dostępu do tlenu, transportowanego przez krew, mózg zaczyna obumierać.
W zdecydowanej większości za niedrożność tętnicy odpowiadają miażdżyca lub zator (zakrzep krwi). Udar może też być następstwem uszkodzenia naczynia krwionośnego.
Skutki udaru zależą od tego, jak długo mózg był niedotleniony. Mini udar lub przejściowy atak niedokrwienny (TIA) ma miejsce, gdy naczynie krwionośne jest tylko tymczasowo zablokowane. Jeśli przepływ krwi powróci w ciągu kilku minut, istnieje szansa, że komórki mózgowe nie ulegną trwałemu uszkodzeniu. Jednak należy mieć na uwadze, że przejściowy atak niedokrwienny może być zapowiedzią zbliżającego się poważniejszego udaru mózgu.
Udar mózgu grozi nieodwracalnym uszkodzeniem komórek nerwowych, a nawet śmiercią. Dlatego tak ważna jest szybka pomoc medyczna.
Test F.A.S.T. - to sposób na rozpoznanie wczesnych objawów udaru mózgu
Nazwa pochodzi od angielskiego słowa fast czyli szybko. Od tego bowiem, w jakim czasie chory otrzyma pomoc medyczną zależy jego przyszłe zdrowie, a nawet życie. Im wcześniej zostanie przywrócony dopływ krwi do mózgu, tym mniejsze będą uszkodzenia i skuteczniejsza późniejsza rehabilitacja.
Test F.A.S.T. to prosty sposób na zapamiętanie najczęstszych objawów udaru mózgu:
- F czyli FACE (twarz) - oznaką udaru jest nienaturalnie opadająca jedna strona twarzy, ta po której doszło do niedotlenienia. Jeśli poprosisz chorego o uśmiech, będzie on krzywy lub jednostronny.
- A jak ARM (ramię) - osłabienie lub drętwienie rąk. Jeśli poprosisz o podniesienie i wyciągnięcie do przodu obu rąk i zamknięcie oczu, zobaczysz, że jedno ramię chorego opadnie niżej niż drugie.
- S jak SPEECH (mowa) - chory ma problemy z mową, mówi bełkotliwie, ma trudności z powtórzeniem zdania, przekręca końcówki wyrazów, z trudem wypowiada słowa.
- T jak TIME (czas) - jeśli widzimy u kogoś tego typu oznaki, jak najszybciej wezwijmy karetkę.
W wielu przypadkach udar pojawia się nagle, jednak sygnały ostrzegawcze można zauważyć stosunkowo wcześnie. Istnieją badania, z których wynika, że 43 proc. pacjentów z udarem doświadczyło objawów mini udaru do tygodnia przed poważnym udarem.
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Jakie są wczesne znaki ostrzegawcze udaru mózgu?
Niektóre osoby doświadczają objawów, takich jak nagły silny ból głowy, drętwienie lub mrowienie kończyn, już na kilka dni przed ciężkim atakiem. Zwróćmy zatem uwagę na takie symptomy jak:
- nagły, silny ból głowy
- nagłe zawroty głowy, utrata równowagi lub koordynacji
- nagła utrata wzroku lub zmiana ostrości widzenia w jednym lub obu oczach
- dezorientacja, problemy ze zrozumieniem rzeczy, które zwykle nie sprawiały trudności
- drętwienie lub osłabienie odczuwane po jednej stronie ciała (lub w jednej ręce czy nodze)
Źródła: WebMed.com, cardiasscreen.com
