Dyfteryt to choroba zakaźna, wywoływana przez bakterię maczugowca błonicy. Zarazić się nią można drogą kropelkową. Występuje niemal wyłącznie u dzieci, które obecnie obejmuje się obowiązkowym szczepieniem na tę chorobę. Dzięki temu została niemal całkowicie wyeliminowana.
Dyfteryt jest chorobą, która może mieć różne objawy oraz nasilenie. Jednakże, w każdym wypadku jest leczona w szpitalu. Leczenie polega na wdrożeniu surowicy, aby zminimalizować ryzyko powikłań, a następnie antybiotykoterapii (głównie na bazie penicyliny - osoby uczulone na penicylinę otrzymują erytmocynę). O stopniu powikłań decyduje czas, w jakim wdrożono leczenie od momentu zarażenia. Czasami konieczna jest intubacja, szczególnie w przypadku wystąpienia błonicy krtani.
Powikłania przy zachorowaniu na dyfteryt polegają na przedostaniu się bakterii maczugowca do krwioobiegu. Zaatakować on może różne narządy wewnętrzne, w tym wątrobę, nerki, serce.
Objawy dyfterytu pojawiają się zazwyczaj od 24 godzin do tygodnia od momentu zakażenia. Konieczna jest jak najszybsza, ścisła izolacja chorego, ponieważ może on zarażać przez około 3 tygodnie. Wyróżnia się kilka typów błonicy:
Dyfteryt u dorosłych może się pojawić po podróży do krajów, w których wciąż istnieje ryzyko występowania przypadków zarażenia dyfterytem, np. Indie, Kenia, Irak, Iran, Mongolia, Kazachstan. Dyfteryt wiąże się z powikłaniami z obszaru układu oddechowego oraz serca. Nasilenie tej choroby zmusza pacjenta do ograniczenia jakiegokolwiek wysiłku fizycznego. Często osoby chore długo dochodzą do siebie, a szybki powrót do normalnych aktywności jest odradzany przez lekarzy. Spowodowane jest to ryzykiem wystąpienia nagłej śmierci sercowej.
Na dyfteryt jest szczepienie, które zostało wprowadzone w Polsce w latach 60. ubiegłego wieku i jest obowiązkowe dla dzieci. Kalendarz szczepień prezentuje się w tym wypadku następująco:
Szczepienie przypominające u dzieci powinno być przeprowadzone w 6. oraz w 14. roku życia. Szczepienie przypominające przeciwko błonicy jest zalecane także dorosłym osobom w odstępach co 10 lat.
Szczepienie jest szczególnie zalecane osobom, które mają kontakt z bydłem i końmi, ogrodnikom oraz rolnikom. Szczepić się na dyfteryt powinny również osoby, które planują podróż do krajów, w których występuje zagrożenie zarażeniem błonicą. Biura podróży, organizujące wycieczki do krajów ryzyka, informują podróżnych o możliwych zagrożeniach, również o tym, co to jest dyfteryt i na co zwracać szczególną uwagę przed i podczas podróży, aby uchronić się przed chorobą.
Zobacz też: PAHO: W Ameryce odradza się odra i błonica. Bo przez COVID-19 dzieci nie przechodzą szczepień