Arytmia serca może nie dawać żadnych objawów, co jest groźne ze względu na to, że trudniej wtedy zdiagnozować chorobę i wdrożyć leczenie. Często do wykrycia tego zaburzenia dochodzi podczas rutynowego badania EKG lub diagnostyki innych dolegliwości. Jeżeli choroba daje objawy, najczęstszym z nich jest uczucie kołatania serca. Arytmia może się też objawiać jako chwilowe zwolnienie lub przyspieszenie pracy serca albo odczuwanie dodatkowych skurczów. Czasami pacjenci odczuwają rodzaj szarpanie w okolicach serca. Niektórzy pacjenci czują wówczas dławienie lub mają silną potrzebę kaszlu. Inne objawy, które mogą towarzyszyć arytmii, to:
W przypadku wystąpienia tego typu objawów należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, a najlepiej wezwać pogotowie.
Do podjęcia prawidłowego leczenia, konieczne jest przeprowadzenie dokładnej diagnostyki i stwierdzenie przyczyny zaburzeń rytmu serca. W przypadku podejrzenia arytmii podstawowym badaniem jest badanie elektrokardiograficzne (EKG).
Pozostałe badania:
Metoda leczenie zaburzeń rytmu serca zależy od jej rodzaju arytmii, nasilenia oraz występujących objawów. W przypadku łagodnej arytmii lekarz zwykle zaleca zmianę stylu życia, czyli odpowiednią dietę, aktywność fizyczną, rzucenie palenia tytoniu, ograniczenie alkoholu.
Arytmia często jest powiązana z innymi chorobami, jak nadciśnienie tętnicze, podwyższony poziom cholesterolu oraz cukrzyca. W takich przypadkach, oprócz leczenia samej arytmii, konieczna jest terapia towarzyszących jej chorób.
Gdy przyczyną arytmii są nieprawidłowości w budowie serca, przeprowadza się operacyjne leczenie, które daje najlepsze, zazwyczaj trwałe efekty. Metody leczenie zabiegowego to min:
W przypadku arytmii niedającej leczyć się zabiegowo stosuje się leczenie farmakologiczne. Najczęściej stosowane leki to glikozydy, beta-blokery, amidaron oraz propafenon.
Prawidłowo funkcjonujące serce kurczy się rytmicznie, w równych odstępach czasu. Przyjmuje się, że w normalnych warunkach liczba uderzeń serca na minutę waha się średnio od 60 do 100. Częstotliwość jego skurczów zmienia się wraz z wiekiem. W okresie płodowym oraz niemowlęcym serce bije szybciej, w wieku dziecięcym wolniej, a w wieku dorosłym ponownie przyspiesza. Akcja serca zależy również od indywidualnych skłonności oraz predyspozycji. Czynniki zwiększające ryzyko zaburzeń rytmu serca to natomiast:
Gdy praca serca zostaje zaburzona pojawiają się nieprawidłowości, takie jak:
O tachykardii (częstoskurczu) mówimy, gdy liczba skurczów na minutę jest wyższa niż 90. Podwyższenie pulsu często towarzyszy sytuacjom stresowym albo wzmożonemu wysiłkowi, jednak wówczas po ustąpieniu bodźców częstość skurczów serca wraca do normy. Jeżeli jednak podwyższone tętno utrzymuje się przez dłuższy czas i nie ma wyraźnej przyczyny, konieczna jest konsultacja lekarska.
Bradykardię (rzadkoskurcz) diagnozuje się, gdy liczba skurczów jest mniejsza niż 60 na minutę. Naturalnie taki puls występuje na przykład podczas snu. Jeżeli z rzadkoskurczem nie wiążą się żadne dodatkowe dolegliwości, taki stan nie wymaga leczenia, gdy jednak pojawią się dodatkowe objawy, takie jak na przykład omdlenia czy zasłabnięcia, należy zgłosić się do lekarza.
Zaburzenia rytmu serca są najczęściej spowodowane nieprawidłowym systemem pracy układu przewodzącego lub zachwianiem rytmiczności tworzenia bodźców w węźle zatokowym serca. Inną przyczyną arytmii może być zbyt wysoka pobudliwość serca, która powoduje, że wytwarzane są dodatkowe skurcze.
Artykuł został zaktualizowany 09.03 2022