Więcej o zdrowiu kobiety przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Nazwa choroby pochodzi od endometrium, czyli tkanki wyściełającej macicę. Ta naturalnie występująca błona śluzowa (śluzówka) macicy naprzemiennie grubnie lub złuszcza się podczas cyklu menstruacyjnego. Gdy dochodzi do zapłodnienia śluzówka zostaje i otacza oraz chroni zarodek. Do naprzemiennych zmian w grubości błony śluzowej i złuszczania się dochodzi pod wpływem hormonów kobiecych (estrogeny i gestageny, w tym progesteron).
Z powodów, które do dzisiaj nie zostały w pełni rozpoznane, u niektórych kobiet dochodzi do rozrostu endometrium poza macicą, najczęściej w jajowodach, jajnikach, pochwie, sromie, otrzewnej, czyli ochronnej błonie otaczającej narządy jamy brzusznej. Ale bywa też odkrywane w jelitach czy w płucach. Problem w tym, że podczas cyklu miesiączkowego endometrium złuszcza się wszędzie tam, gdzie przerosło. To jest przyczyna krwioplucia, krwi w stolcu i dolegliwości bólowych w nietypowych miejscach. Złuszczająca się śluzówka powoduje bowiem stany zapalne, obrzęki i bliznowacenie normalnej tkanki, którą pokryła.
Endometrioza może przebiegać bezobjawowo, jednak częściej oznacza ból i pogorszenie jakości życia kobiet, dotkniętych taką przypadłością. Szacuje się, że co dziesiąta młoda kobieta na świecie cierpi z powodu endometriozy, zatem problem jest niebagatelny. To przewlekła i trudna do wyleczenia choroba, która powoduje czasowe wyłączenie z aktywności życiowej czy zawodowej wielu milionów kobiet. Ponadto endometrioza jest jedną z trzech najczęstszych przyczyn niepłodności.
Objawy endometriozy
Wśród objawów endometriozy na pierwszym miejscu wymienia się ból. Pojawia się podczas miesiączki i jest zlokalizowany w podbrzuszu (miednica mała), czasem też w krzyżu. Do bolesnych miesiączek dołącza niekiedy ból odczuwany podczas stosunku oraz ból podczas oddawania moczu i stolca. Niektóre kobiety mają bóle brzucha nawet poza miesiączką. Ponadto endometrioza może powodować plamienie pomiędzy okresami. Wśród rzadkich objawów wymienia się cykliczne, rwące bóle nóg, krwioplucie, duszności. Dzieje się tak, gdy do rozrostu endometrium dojdzie daleko poza macicą, na przykład w płucach. Jeśli śluzówka przedostanie się do jelit, w stolcu pojawia się krew.
Ponadto endometrioza łączy się z zaburzeniami w pracy przewodu pokarmowego. Wówczas kobieta skarży się na wzdęcia, zaparcia, biegunki. Kolejny objaw endometriozy to częstomocz lub parcie naglące, (nagle pojawiające się uczucie potrzeby oddania moczu nawet przy niewielkim wypełnieniu pęcherza).
Nasilenie bólu niekoniecznie ma związek z ciężkością choroby. Niekiedy kobiety z ciężką endometriozą w ogóle nie odczuwają bólu, podczas gdy inne, z łagodniejszą postacią choroby, mają silne bóle i inne nietypowe objawy.
- ból, zwłaszcza nadmierne skurcze menstruacyjne, odczuwalne w jamie brzusznej lub w dolnej części pleców (w krzyżu)
- ból podczas stosunku
- nieprawidłowe lub obfite krwawienie menstruacyjne
- niepłodność
- bolesne oddawanie moczu podczas miesiączki
- bolesne wypróżnienia podczas miesiączki
- inne problemy żołądkowo-jelitowe, takie jak biegunka, zaparcia, nudności
Endometrioza - jak wygląda diagnoza
Endometriozę diagnozuje ginekolog na podstawie badania fizykalnego oraz wywiadu medycznego. Podejrzenie endometriozy potwierdza się badaniami obrazowymi, takimi jak tomografia komputerowa, ultrasonografia, rezonans magnetyczny, jednak najczęściej wykonuje się biopsję i bada wycinek (laparoskopia).
