Bezsenność - skąd się bierze?
Bezsenność jest to zaburzenie dotykające długości i jakości snu. Stanowi ono samodzielną jednostkę chorobową, ale także może być traktowane jako objaw innego schorzenia. Bezsennością określa się stan, kiedy człowiek ma kłopot:
- z zapadnięciem w sen,
- gdy sen nocny jest płytki, krótki lub często następują wybudzenia i w efekcie nie ma możliwości skutecznego wypoczynku.
Problemy ze snem mogą mieć charakter krótkotrwały, ale także zdarza się, że stają się przewlekłą dolegliwością. Tego typu kłopoty często dotykają osób starszych, ale statystyki wskazują, że młodzi ludzie ze względu na intensywny tryb życia, również coraz częściej zmagają się z insomnią.
Do głównych przyczyn problemów ze snem zalicza się m.in:
- intensywny tryb życia
- duże napięcie i stres występujące przewlekle w codziennym życiu
- zespół bezdechu sennego
- różnego typu kłopoty psychiczne
- nadużywanie alkoholu lub leków
- zespół niespokojnych nóg
Bezsenność - skutki
Wskazuje się, że problemy ze snem mogą dotykać od 20% do 60% całej populacji. Statystyki mówią, że problem ten częściej dotyka kobiet, a prawdopodobieństwo jego wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem. Insomnii nie powinno się lekceważyć. Zaburzenia snu mogą wywołać poważne konsekwencje dla ludzkiego organizmu. Skutkiem bezsenności jest m.in:
- przewlekłe zmęczenie,
- drażliwość
- problemy z koncentracją
- ogólne złe samopoczucie
Prowadzi to do problemów w codziennym funkcjonowaniu, zarówno w sferze społecznej jak i w życiu zawodowym. Bezsenność wpływa także na pogorszenie procesu uczenia się, dlatego tak ważne jest, aby dzieci i młodzież codziennie wysypiały się.
Przewlekła bezsenność może przyczynić się do powstania zaburzeń psychicznych, stanów lękowych, zwiększenia ciśnienia tętniczego krwi, popadania w uzależnienia od leków nasennych czy alkoholu.
Sposoby na bezsenność, czyli jak zmniejszyć ryzyko problemów ze snem
Kiedy pojawiają się problemy ze snem, warto w pierwszej kolejności przyjrzeć się prowadzonemu trybowi życia. Często zdarza się, że zmiana naszych przyzwyczajeń może znacząco wpłynąć na jakość snu. I tak, do najważniejszych czynników mogących polepszyć sen należy:
- zwiększenie ilości aktywności fizycznej, zwłaszcza w przypadku osób, które mają siedzący tryb pracy
- zmiany w diecie - ograniczenie ciężkostrawnych posiłków spożywanych w godzinach wieczornych, przed położeniem się do łóżka
- ograniczenie spożycia produktów o właściwościach pobudzających przed snem: kawy, herbaty, alkoholu
- zaprzestanie korzystania z telewizora, smartfona i innych urządzeń elektronicznych co najmniej pół godziny przed snem
- regularne godziny snu, unikanie drzemek w ciągu dnia
Powyższe sposoby na bezsenność powinny przynieść poprawę sytuacji, jeżeli będziemy je konsekwentnie przestrzegać.
Jak radzić sobie z bezsennością? - rytuał i higiena snu
Jeśli dopadły nas problemy z zasypianiem, należy jak najszybciej podjąć działania w celu ich wyeliminowania. Jak radzić sobie z bezsennością? Przede wszystkim, oprócz zrewidowania naszych negatywnych przyzwyczajeń, powinniśmy także przyjrzeć się temu, czy zachowujemy odpowiednią higienę snu. Co rozumiemy pod tym sformułowaniem? Otóż higiena snu dotyczy rytuału, jaki powinien mieć miejsce codziennie przez położeniem się do łóżka. Warto więc zwrócić uwagę na:
- pokój, w którym śpimy powinien być wywietrzony, a panująca w nim temperatura nie może być zbyt wysoka i przekraczać 19 stopni
- łóżko powinno być zasłane naturalną pościelą, która ułatwia wentylację i nie powoduje nadmiernego pocenia
- przed snem nie podejmujemy aktywności pobudzających nasze układ nerwowy: unikamy korzystania z urządzeń elektronicznych
- spożywamy posiłek lekkostrawny na co najmniej 2 godziny przed snem
- kładziemy się spać o stałych porach, bez względu na dzień tygodnia
Bezsenność: leczenie (metody niefarmakologiczne oraz terapie lekowe)
Zdarza się, że domowe sposoby na bezsenność nie są wystarczające, aby pozbyć się tej przykrej przypadłości. Wtedy koniecznie należy udać się do lekarza, który będzie starał się ustalić przyczyny występowania tego zjawiska. W zależności od tego, może wdrożyć różne metody leczenia bezsenności. Najczęściej na początku proponowane są sposoby niefarmakologiczne: różnego rodzaju techniki relaksacyjne lub terapia poznawczo - behawioralna. W trudniejszych przypadkach stosuje się leczenie farmakologiczne. W zależności od przyczyn występowania dolegliwości, mogą być to środki przeciwdepresyjne lub nasenne.
