Przeciążone kolano - co się w nim najczęściej psuje?
Na początek w kilku słowach o tym, jak zbudowane jest kolano. Jest ono naszym największym stawem i łączy udo z podudziem, czyli znowu dwie najdłuższe kości. Jest to staw określany mianem stawu zawiasowo-obrotowego. Ma skomplikowaną budowę, ponieważ musi wypełnić wiele poważnych funkcji: utrzymuje naszą pionową pozycję, bierze na siebie ciężar ciała, pozwala nam iść, biegać i skakać, za każdym razem przystosowując się do innego rodzaju zadania. Ale jednocześnie naraża go to na tym częstsze urazy.
Wewnątrz stawu znajdują się dwa więzadła krzyżowe, które utrzymują kość piszczelową w odpowiedniej pozycji i umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie łąkotek i chrząstki. Więzadła kontrolują wszystkie ruchy kolana i odpowiadają za płynność ruchu. Najczęstszą przyczyną bólu kolana jest uraz, do którego dochodzi w wyniku nadmiernego przeciążenia stawu, a w konsekwencji do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego (ACL), więzadła pobocznego przyśrodkowego i łąkotki przyśrodkowej. Do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego dochodzi, gdy kolano doznaje urazu skrętnego lub urazu koślawiącego. Jest to więzadło najistotniejsze w naszym kolanie, mimo iż jest stosunkowo małe. Gdy dochodzi do jego uszkodzenia, kolano traci stabilność.
Innym elementem w kolanie, często ulegającym uszkodzeniom, jest łąkotka. W kolanie znajdują się dwie łąkotki - boczna i przyśrodkowa. Są powiązane z kością piszczelową i zbudowane z tkanki chrzęstnej włóknistej. Mają za zadanie odpowiednio amortyzować obciążenia w stawie kolanowym. Są ruchome i w trakcie ruchu kolana odpowiednio się przesuwają. Umożliwiają skoki i równomierne rozłożenie ciężaru ciała. Przy gwałtownych i silnych ruchach łąkotka przyśrodkowa może zostać uszkodzona. Ponadto dość często dochodzi do uszkodzenia łąkotki bocznej, więzadła krzyżowego tylnego, więzadła pobocznego strzałkowego, ścięgien mięśni zginaczy stawu kolanowego lub samego mięśnia czworogłowego uda.
Długotrwałe przeciążanie kolan może skończyć się zapaleniem kaletki maziowej. Jest to torebka, znajdująca się pomiędzy kością, ścięgnami i mięśniami, która amortyzuje tę przestrzeń. Zapalenia tego typu szczególnie często spotykają osoby z nadwagą i otyłe, których kolana muszą znosić ogromne przeciążenia.
Przeciążone kolano - objawy i przyczyny, zapobieganie
Przy naderwaniu więzadeł stawowych podstawowy objaw to ból kolana. Pojawia się też odczucie niestabilności w kolanie, chwiejności, wrażenie, jakby staw się przemieszczał. Uszkodzona łąkotka powoduje ból i ogranicza ruchomość stawu, przeciążone kolano może spowodować rozwój stanu zapalnego, z towarzyszeniem bólu i obrzęku.
Do przeciążeń kolan prowadzi intensywne uprawianie sportu, w tym bieganie czy narciarstwo. Warto przed treningiem czy biegiem rozgrzać wcześniej mięśnie, szczególnie mięśnie nóg. Silne i sprawne odciążą kolana i zapobiegną ewentualnym urazom. Jeśli czujemy, że jesteśmy przetrenowani i nasze stawy z trudem pracują, zróbmy przerwę i dajmy im odpocząć. Bardzo łatwo o kontuzję kolana, chociażby na stoku narciarskim, gdy pod koniec dnia zjeżdżany w pośpiechu. Kolana nie lubią też przebywania zbyt długo w tej samej pozycji, dlatego praca w niektórych zawodach jest obciążająca dla stawów. Za przeciążanie kolan odpowiedzialna jest także nadwaga i otyłość. Ponadto, do przeciążania kolan dochodzi w czasie ciąży.
