Marzanka wonna, inaczej przytulia wonna
Marzanka wonna nosi też botaniczną nazwę przytulia wonna. Rośnie w łanach w cienistych lasach bukowych. Należy do roślin wieloletnich i do naszych lasów przywędrowała z rejonów Europy i Azji o klimacie suboceanicznym. W krajach o klimacie umiarkowanym poczuła się na tyle dobrze, że masowo rozprzestrzeniła się w lasach liściastych na terenach nizinnych.
Marzanka w lesie rośnie gęsto, tworząc malownicze łany, pachnące lekko sianem. To kumaryna, znajdująca się w roślinie, nadaje marzance ten zapach. Roślina ma cienką łodyżkę z lekko szorstkimi liśćmi, wyrastającymi z tzw. przylistków. Kwiat jest delikatny, biały, dodający roślinie dużo uroku. Marzanka wonna rośnie na wysokość do 30 cm. Kwitnie na wiosnę i wczesnym latem, od kwietnia do czerwca. Najlepiej czuje się w lesie bukowym. Ze względu na większą zawartość kumaryny jest rośliną trującą.
Marzanka wonna jako surowiec zielarski
Ziele marzanki wonnej zawiera kumarynę, garbniki, glikozydy, związki goryczowe, sporo polifenolokwasów, a także flawonoidy.
Kumaryna jest naturalnym związkiem chemicznym. Znajdziemy ją w ponad 80 gatunkach roślin, gdzie pełni funkcję spowalniacza procesu kiełkowania nasion. Kumaryna występuje m.in. w turówce wonnej, czyli trawie żubrowej dodawanej do żubrówki. Zgodnie z przepisami jej zawartość w produkcie spożywczym nie może przekroczyć 2 mg/kg.
Garbniki natomiast nadają marzance właściwości bakteriobójczych i przeciwzapalnych.
Roślinę zbiera się przed kwitnieniem i naturalnie suszy w przewiewnym miejscu. Wysuszona roślina zmienia barwę na czarną.
Marzanka wonna - działanie
Marzanka wonna wykazuje działanie przeciwbakteryjne. Zażywana w formie naparu działa moczopędnie, uspokajająco oraz rozkurczowo. Poprawia także krążenie krwi.
Zewnętrznie możemy jej używać do okładów przy stanach zapalnych skórach oraz przy czyrakach.
Marzanka wonna - skutki uboczne i przeciwwskazania
Ziele marzanki wonnej zawiera spore ilości kumaryny, może powodować wewnętrzne krwawienie, dlatego należy jej używać ostrożnie i zgodnie ze wskazaniami. Przedawkowanie może ponadto grozić porażeniem mięśni gładkich oraz lekkimi stanami narkotycznymi. Dochodzą do tego nudności i bóle głowy.
Naparów z marzanki nie powinny pić kobiety w ciąży lub karmiące zanim nie skonsultują tego z lekarzem.
Sposób użycia marzanki wonnej
Nie więcej niż małą łyżeczkę suszonej marzanki zalewamy szklanką wrzątku i zostawiamy na 10 minut pod przykryciem. Pijemy nie częściej niż 2-3 razy dziennie. Nie zażywamy też dłużej niż dwa tygodnie.
Marzanka świetnie nadaje się do mieszania z innymi ziołami o podobnym działaniu.
Marzanka wonna w kuchni
W niektórych krajach ziele marzanki wonnej służy do przyprawiania ciast i deserów, a także bywa dodawane do napojów i herbatek ziołowych. Marzankę ceni sobie szczególnie kuchnia niemiecka. W środkowych Niemczech sok z marzanki dodaje się do piwa, a także produkuje się na niej nalewkę.
Więcej o roślinach zielarskich przeczytasz tutaj:
Drapacz lekarski - leczy żołądek, poprawia apetyt
Jałowiec: przyprawa o właściwościach zdrowotnych
Morwa biała - właściwości, przeciwwskazania, opinie
Wrotycz pospolity przeciwko kleszczom i komarom. Na co jeszcze pomaga i jak go stosować?
