Endoproteza stawu kolanowego

Endoproteza stawu kolanowego to sztuczny staw, który ma przypominać i spełniać funkcje tego prawdziwego. Jego kształt oraz rozmiar dobierany jest indywidualnie do potrzeb każdego pacjenta. Kiedy wykonuje się tego rodzaju zabieg, kto może z niego skorzystać i ile trwa powrót do pełnej sprawności?

Zastąpienie zniszczonego kolana endoprotezą to zazwyczaj ostania szansa dla pacjentów, którzy mają problemy ze stawem kolanowym, żeby odzyskać dawną – lub przynajmniej część – dawnej sprawności. Do zabiegu kwalifikuje się:

  • zwyrodnienie spowodowane np. chorobą reumatyczną,
  • rozległy uraz,
  • długo utrzymujący się i nawracający stan zapalny w kolanie,
  • zbyt mała ilość mazi stawowej (odżywia staw i zapewnia mu prawidłową ruchomość),
  • kolano szpotawe lub koślawe.

Dlaczego kolano tak często boli i co się w nim psuje?

Endoproteza stawu kolanowego – rodzaje

Dobór protezy zależy przede wszystkim od stopnia uszkodzenia stawu. Jeśli zmiany są bardzo duże i zniszczona została większa część kolana konieczna będzie endoproteza całościowa. W przypadku, gdy uszkodzonych zostało kilka jego elementów stosuje się protezy częściowe. Zabieg polega wtedy na umieszczeniu w kolanie specjalnego dysku, który pozwala na swobodny ruch w kolanie, dodatkowo umieszcza metalową podkładkę, która łączy całość z kością udową. U osób, u których uszkodzona została tylko jedna część stawu, taka endoproteza zakładana jest tylko z jednej strony.

Niekiedy endoprotezy stawu kolanowego dzieli się na cementowe i bezcementowe. Różnią się one między sobą tym, że pierwsza z nich potrzebuje dodatkowego zespolenia, aby dobrze trzymać się kości. O tym, która z nich zostanie wykorzystana zawsze decyduje lekarz (endoprotezy bezcementowe znacznie częściej stosuje się u dzieci niż u dorosłych).

Mimo że wszczepienie endoprotezy dla wielu pacjentów jest zabiegiem ostatniej szansy, to nie u każdego chorego można go wykonać. Przeciwwskazaniem do zabiegu są:

  • niezbyt dobry stan zdrowia,
  • infekcja,
  • zakrzepica,
  • żylaki kończyn dolnych,
  • staw neurogenny,
  • poważane zniekształcenie kończyny,
  • bardzo rozwinięta osteoporoza.

Endoproteza stawu kolanowego – jak wygląda zabieg?

Wszczepienie endoprotezy stawu kolanowego wymaga przeprowadzenia klasycznej operacji. Pacjent otrzymuje znieczulenie ogólne, tym samym nie ma najmniejszej szansy, aby odczuł jakikolwiek ból podczas zabiegu.

Podczas operacji lekarz otwiera kolano, usuwa wszystkie zniszczone elementy kolana i na ich miejscu umieszcza endoprotezę. Przed operacją, w oparciu o badanie obrazowe kolana, wykonuje się indywidualny dla każdego chorego model protezy. Cała operacja trwa zazwyczaj dwie godziny.

Trzeba jednak pamiętać, że założenie endoprotezy, podobnie, jak każdy inny zabieg może wywołać powikłania. U osób po operacji mogą się pojawić:

  • zakażenia,
  • zwichnięcie lub obluzowanie endoprotezy,
  • nadmierny rozrost tkanki łącznej,
  • złamanie kości w okolicach protezy,
  • alergia na materiały, z których została wykonana endoproteza,
  • silny ból,
  • zmniejszenie zakresu ruchów,
  • uszkodzenie naczyń krwionośnych,
  • zakrzepica,
  • uszkodzenie rzepki,
  • bliznowacenie,
  • porażenie nerwów.

Endoproteza stawu kolanowego – rehabilitacja

Hospitalizacja po zabiegu wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego trwa maksymalnie dziesięć dni. W tym czasie pacjent przyjmuje antybiotyki, leki przeciwbólowe oraz przeciwzakrzepowe. Rodzaj i zakres rehabilitacji dobierany jest indywidualnie do każdego pacjenta. Zazwyczaj zaczyna się ją jeszcze w szpitalu, dzień po zabiegu. Na operowaną nogę zakładana jest tzw. szyna ruchowa i dopiero wtedy wykonywane są proste ćwiczenia (czasem chorzy proszeni są o zakupienie takiej szyny i ćwiczenie z nią w domu). Tuż po zabiegu bardzo ważne jest, aby poruszać się bardzo ostrożnie i nie wykonywać żadnych gwałtownych ruchów. Zaleca się, aby w pierwszych dniach po operacji chorzy poruszali się o lasce lub o kulach.

Obok ćwiczeń, których wykonywanie zaleci rehabilitant, należy jeszcze chodzić na spacery, ale spokojne i najlepiej po płaskim terenie. Po zagojeniu się ran warto pomyśleć o zapisaniu się na basen lub jeździe na rowerze (najlepiej stacjonarnym). Większość pacjentów potrzebuje ok. 3 miesięcy, aby odzyskać sprawność. Przed upływem tego czasu chorzy powinni wystrzegać się także wszelkiej pracy fizycznej.

Endoproteza stawu kolanowego – ile trzeba czekać na zabieg i ile on kosztuje?

Zabieg wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego można wykonać w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Niestety, aby wykonać zabieg za darmo trzeba się uzbroić w cierpliwość, bo okres oczekiwania jest bardzo długi. Chorzy, który mają szczęście czekają kilka miesięcy, ci którzy mieli go trochę mniej muszą czekać nawet kilka lat.

Pacjenci, którzy nie chcą utknąć w kolce mogą wykonać zabieg niemal od ręki w prywatnej klinice. Cena operacji zależy przede wszystkim od skali uszkodzeń i samej protezy, którą trzeba będzie zastosować. Szacuje się, że koszt takiego zabiegu może się wahać od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

To również może cię zainteresować:

Więcej o: