Artroskopia - co to za badanie i na czym polega?

Artroskopia, czyli wziernikowanie stawu kolanowego to badanie, które pozwala dokładnie obejrzeć staw i ocenić charakter zmian, które w nim zachodzą. Kiedy wykonuje się takie badanie i jak wygląda?

Artroskop, czyli aparat wykorzystywany do badania to rodzaj endoskopu. Najczęściej w jego skład wchodzi twarda rurka o średnicy ok. 4 mm i długości ok.17 cm. W rurce zamontowany jest układ optyczny, który przenosi obraz z wnętrza stawu na ekran, a tym samym umożliwia nagranie przebiegu badania. Obraz, który lekarz obserwuje na monitorze podczas artroskopii jest znacznie powiększony. Dobrą widoczność uzyskuje się dzięki wprowadzeniu do stawu roztworu soli fizjologicznej lub gazu (dwutlenku węgla), co poprawia widoczność.

Artroskopia – kiedy jest wykonywana?

Artroskopia to jedno z częściej wykonywanych badań/zabiegów. Wskazaniem do jej wykonania są:

  • urazy stawu
  • nieprawidłowa ruchomość stawu
  • złamanie śródstawowe
  • reumatoidalne zapalenie stawów
  • obecność zmian zwyrodnieniowych
  • ciało obce w obrębie stawu
  • zmiana nowotworowa w obrębie stawu

Dlaczego kolano tak często boli i co się w nim psuje?

Artroskopia – jak wygląda?

Artroskopia to badanie, które można wykonywać jedynie w warunkach szpitalnych w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Powyżej badanego miejsca zakłada się opaskę mającą na celu ograniczenie dopływu krwi. Pozwala to na zminimalizowanie krwawienia. W czasie badania pacjent ma nogę zgiętą w kolanie.

W pierwszej kolejności lekarza wykonuje niewielkie nacięcie w obrębie badanego stawu i wprowadza artroskop. Następnie do stawu wpuszczany jest specjalny płyn (lub gaz), dzięki czemu obejrzenie stawu jest dużo łatwiejsze. Dzięki badaniu lekarz może dokładnie przyjrzeć się  wszystkim strukturom wewnątrzstawowym tj. chrząstce stawowej, błonie maziowej, więzadłu, mięśniom oraz łąkotce. Ten etap badania nazywany jest artroskopią diagnostyczną.

W niektórych sytuacjach – w zależności od charakteru zmian – można wykonać drobny zabieg. Wtedy mówi się o artroskopii operacyjnej (terapeutycznej). Zaletą artroskopii i wykonywanych w jej trakcie zabiegów jest to, że na skórze pozostaje jedynie niewielka i prawie niewidoczna blizna. Sam zabieg trwa nie dłużej niż 30 minut.

Przygotowanie do artroskopii

Artroskopia to badanie, które wymaga podania znieczulenia i nie u każdego pacjenta może być ono wykonane. Dlatego, zanim lekarz podejmie decyzję, że wziernikowanie stawu kolanowego jest konieczne zleci badania obrazowe. Zazwyczaj chory wykonuje USG, RTG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. W zależności od rodzaju znieczulenia, które będzie zastosowane podczas zabiegu, konieczne może być wykonanie jeszcze kilku dodatkowych badań tj. morfologii, EKG oraz prześwietlenia klatki piersiowej.

Przy niektórych rodzajach znieczulenia trzeba być na czczo (co najmniej 6 godzin bez jedzenia i picia). Szczegółowe instrukcje powinien podać lekarz przeprowadzający badanie lub anestezjolog, który będzie asystował przy badaniu.

Ponieważ zabieg jest mało inwazyjny to większość chorych wraca do pełnej sprawności bardzo szybko. Jednak pacjenci po znieczuleniu ogólnym mogą potrzebować więcej czasu. Najczęściej jednak po zabiegu jeszcze tego samego dnia wraca się do domu (dłuższy pobyt w szpitalu zdarza się bardzo rzadko).

Przez kilka tygodni po zabiegu staw może być obrzęknięty i napuchnięty. Choć ból nie powinien się pojawić należy oszczędzać nogę, czasem lekarz zaleca całkowite unieruchomienie kończyny.

Ile trwa rehabilitacja po artroskopii kolana?

Na pewno przez kilka pierwszych dni po zabiegu należy unikać obciążania stawu kolanowego. W tym celu zazwyczaj zaleca się pozostanie w pozycji leżącej, ewentualnie przemieszczanie się przy pomocy kul. Jeśli zalecona zostanie rehabilitacja, warto podjąć ją możliwie jak najwcześniej - mniej więcej 12-24 godziny po zabiegu. Przeprowadzana jest w warunkach ambulatoryjnych i trwa - w zależności od kondycji pacjenta - od półtora do trzech miesięcy.

Osób uprawiające intensywny sport, do zajęć mogą powrócić najwcześniej po 12 tygodniach od zabiegu (zawsze należy to uzgodnić z lekarzem).

Artroskopia – powikłania

W prawdzie artroskopia jest o wiele bezpieczniejsza niż klasyczna operacja to może się zdarzyć, że po zabiegu pojawią się drobne powikłania. Niekiedy w obrębie stawu rozwija się infekcja, pojawia się drobne uszkodzenie stawu, osłabienie lub utrata czucia w skórze w obrębie stawu.

Artroskopia – przeciwwskazania

Artroskopię można wykonać praktycznie u każdego, zdarzają się jednak wyjątki. Z zabiegu trzeba zrezygnować gdy chory ma:

  • stan zapalny skóry w obrębie stawu
  • alergię na środek stosowany przy znieczuleniu
  • zaburzenia krzepliwości krwi
  • zły stan zdrowia pacjenta

To również może cię zainteresować:

Więcej o: