Pierwszy etap choroby najczęściej nie daje żadnych objawów. Wraz z jej rozwojem pojawia się ból i kłopoty z chodzeniem. Zwężenie szpary stawowej, widoczne już na zdjęciu rentgenowskim, bardzo często stanowi pierwszy objaw dużo poważniejszej choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego. Ten rodzaj schorzenia częściej dotyka kobiety.
Objawy
Kłopoty ze stawem kolanowym spowodowane są przede wszystkim przedwczesnym zużyciem chrząstki stawowej i zwyrodnieniem tkanek tworzących stawy. Dodatkowo w obrębie stawu pojawiają się tzw. osteofity, narośla kostne występujące najczęściej na krawędziach kości (stawowej lub piszczelowej). Odpowiedzialne są one za bóle oraz zwężenia szpary stawu kolanowego. Dalszy rozwój choroby powoduje zanikanie płynu maziowego, który umożliwia prawidłową ruchomość a przede wszystkim zmniejsza tarcie powierzchni stawowej.
Zwężanie szpary stawu kolanowego niekiedy powodowane jest przez wtórne choroby zwyrodnieniowe. Zmiany w obrębie stawu kolanowego może mieć również podłoże genetyczne lub być konsekwencją urazu np. złamania.
Zwężenie szpary stawu kolanowego może wystąpić na jednej z trzech tzw. płaszczyzn poślizgowych. Najczęściej występującą jest postać przyśrodkowa. Zmiana chorobowa pojawia się pomiędzy przyśrodkowymi kłykciami kości udowej i piszczelowej. W niektórych przypadkach u pacjentów, z tego rodzaju zmianą, towarzyszy tzw. szpotawość kolana. Drugi wariant rzepkowo-udowy obejmuje zwężenie szpary stawowej pomiędzy rzepką a kością udową. Trzecia postać, zwana boczną, występuje najrzadziej. Zwężenie widoczne jest pomiędzy bocznymi kłykciami kości piszczelowej oraz udowej, bardzo często tej formie zwężenia towarzyszy koślawość kolan . Każdemu z rodzajów zwężenia towarzyszą przeszywające bóle (zwłaszcza zaraz po wstaniu) oraz charakterystyczne "trzeszczenie" drobnoziarniste.
Diagnoza
Jedyną formą rozpoznania tego typu schorzeń są badania radiologiczne. Zazwyczaj już samo RTG pozwala postawić właściwą diagnozę. Czasem w celu bardziej precyzyjnego określenia stanu rozwoju choroby wykonuje się MR (rezonans magnetyczny) oraz badania laboratoryjne ( mocz , krew). Jeśli zwężenie stawu kolanowego nie zostało prawidłowo zdiagnozowane i przekształciło się w gonatrozę (choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego), konieczne jest przebadanie płynu zbierającego się w torebce stawowej.
Leczenie
W pierwszym etapie leczenia stosuje się farmaceutyki. Ich podstawowym zadaniem jest uśmierzenie bólu, ograniczenie sztywności stawów oraz zapobieganie wystąpieniu stanów zapalnych. Jeśli leczenie doraźne przez dłuższy czas nie przynosi efektu do stawu wprowadza się substancję mającą zastąpić płyn maziowy.
