Jelita oraz inne narządy wewnętrzne umiejscowione w jamie brzusznej są otoczone solidną warstwą ochronną - otacza je otrzewna oraz mięśnie brzucha. Niekiedy jednak z różnych przyczyn dochodzi do osłabienia tej bariery. Najczęstszy scenariusz w przypadku przepuklin powstających u dorosłego człowieka wygląda następująco:
Przepuklina pachwinowa jest więc stanem, w którym narząd wewnętrzny lub jego fragment przemieszcza się w miejsce, w którym nie powinien się znajdować, poza obszar jamy brzusznej. U większości zdrowych osób mięśnie brzucha i otrzewna są w stanie wytrzymać warunki powodowane przez tak zwaną tłocznię brzuszną, czyli wzrost ciśnienia. W specyficznych warunkach dochodzi do osłabienia tej bariery. Najczęściej powstaje wtedy przepuklina pachwinowa, która dzieli się na dalsze dwa rodzaje.
Przepuklina brzuszna może być wadą wrodzoną, powstałą w procesie rozwoju zarodka. Skutkiem jest powstanie u noworodka, a nawet już u płodu w macicy, luki w powłokach brzusznych, przez którą wydostają się wnętrzności. Taki stan można zdiagnozować jeszcze przed porodem. Istotna jest szybka interwencja chirurga dziecięcego, ponieważ przepuklina u noworodka jest o wiele groźniejsza, niż u dorosłego. Może prowadzić do poważnych powikłań.
O wiele częściej zdarzają się jednak przepukliny brzuszne u dorosłych. Szczególnie częstym typem przepukliny jest przepuklina pachwinowa, ponieważ właśnie w okolicach pachwin mięśnie brzucha łączą się powięziami z kośćmi i są nieco słabsze. Występują dwa typy przepukliny brzusznej w okolicach pachwin:
Wspomniane różnice wynikają z budowy kanału pachwinowego. U kobiet jest on niezbyt rozbudowany, mieści jedynie więzadło obłe macicy. U mężczyzn mieści także powrózek nasienny (nasieniowód, naczynia krwionośne, nerwy, mięsień dźwigacz jądra). Większy kanał pachwinowy tworzy ryzyko utworzenia się przepukliny pachwinowej. Z kolei u kobiet każdy kolejny poród powiększa ryzyko powstania przepukliny udowej, poszerzając kanał udowy.
Bardzo często zdarza się, że przepuklina długo pozostaje niewykryta. Niekiedy pacjent zwraca uwagę na dziwny, choć nie dający odczuć bólowych "guzek" o miękkiej strukturze, który uwidacznia się szczególnie podczas śmiechu, kaszlu, kichania, wydalania. Innym razem przepuklina powoduje:
Przez większość czasu przepuklina nie tworzy zagrożenia dla życia. Niekiedy jednak zdarza się, że jelito uwięźnie w otworze, który zamknie jego światło i zniesie drożność. Objawy takiego stanu można łatwo rozpoznać:
Taki stan zagraża bezpośrednio życiu - w krótkim czasie może się wytworzyć martwica jelita. Uwięźnięcie przepukliny wymaga szybkiej interwencji chirurga. Warto dodać, że w istniejącej przepuklinie jelito może uwięznąć w każdej chwili, przy każdym ruchu.
Istnieją trzy okresy życia, w których przepuklina pachwinowa pojawia się szczególnie często:
Powstaniu przepukliny sprzyjają ponadto:
Jak można zapobiegać powstaniu przepukliny? Z pewnością wskazany jest racjonalny, zdrowy tryb życia, bez pracy fizycznej ponad siły. Warto uważać na wagę i pilnować, by nie doszło do otyłości. Nawracające zaparcia usunie zmiana diety i łagodne środki na przeczyszczenie. Z kolei choroby płuc i prostaty wymagają interwencji lekarza - ryzyko powstania przepukliny to tylko jedno z towarzyszących im niebezpieczeństw. Warto również obserwować swoje ciało i po stwierdzeniu powstania przepukliny nie czekać, aż stanie się ona zagrożeniem życia, tylko wcześniej zgłosić się na leczenie.
Jedynym sposobem na trwałe, skuteczne usunięcie przepukliny pachwinowej jest operacja. Choć czasami poleca się pasy przepuklinowe szyte w pracowniach gorseciarskich, ich działanie nie zostało potwierdzone w badaniach. Nie warto więc wydawać na nie często niemałych pieniędzy.
Na czym dokładnie polega operacja przepukliny? Chirurg otwiera jamę brzuszną, oddziela i podwiązuje worek przepuklinowy. Następnie zszywa ubytek w powłoce mięśniowej, wzmacniając ją. Istnieje kilka technik operacji przepukliny, niektóre są związane z wszczepieniem specjalnych siatek wzmacniających powłoki brzuszne. Warto dodać, że operacje te są obciążone niewielkim ryzykiem. Zwykle już na drugi dzień chory wstaje z łóżka, choć przez pewien czas musi być ostrożny i oszczędzać się. Niekiedy stosuje się metodę laparoskopową, wymagającą silnej narkozy, choć skutkującą mniejszą raną pooperacyjną. Klasyczne metody operacji przepuklin można stosować przy znieczuleniu miejscowym, które wiąże się z mniejszą liczbą powikłań i mniejszym ryzykiem.
To także może cię zainteresować: