Nerki - jakie funkcje pełnią w organizmie?
Nerki - narządy wchodzące w skład układu moczowo-płciowego - składają się z 1,5 miliona nefronów. Można w nich wyróżnić korę nerki oraz rdzeń nerki. Nefrony z kolei są złożone z jeszcze mniejszych struktur, między innymi dwóch rodzajów kłębuszków nerkowych. Naczelną funkcją nerek w organizmie jest nieustanne filtrowanie krwi i oddzielanie od niej toksycznych produktów przemiany materii. Nerki wykonują w ciele tytaniczną pracę - nie tylko filtrują krew, ale także produkują hormony i neutralizują te, których jest zbyt wiele. Pomagają także utrzymać homeostazę poprzez wyrównywanie ciśnienia osmotycznego krwi i zatrzymywanie w organizmie tych substancji, które nie powinny zostać z niego usunięte. Nerki regulują także pH całego organizmu i wspierają układ kostny, syntetyzując niezbędną witaminę D3.
Końcowym efektem filtrującej pracy jest mocz, wydalany drogami moczowymi. Gdy nerki przestają pracować lub ich praca zostaje zakłócona, powstaje ryzyko zatrucia organizmu szkodliwymi substancjami z zewnątrz oraz toksycznymi metabolitami. Niezależnie od tego, co stało się przyczyną takiego zakłócenia, trzeba szybko je zdiagnozować i wyleczyć.
Jak może dojść do zapalenia nerek?
Najczęściej występujące odmiedniczkowe zapalenie nerek bywa powikłaniem po niedoleczonym lub w ogóle nieleczonym zapaleniu pęcherza moczowego lub cewki moczowej. Te dwa z pozoru niegroźne, choć uciążliwe schorzenia mogą przyczynić się do groźnych powikłań właśnie w postaci zapalenia nerek. Gdy bakterie, które wywołały chorobę pęcherza lub cewki długo w nich zalegają, mogą dostać się drogą wstępującą poprzez moczowód do nerek. Najczęściej za cały stan rzeczy odpowiedzialna jest bakteria E.coli. Niekiedy, choć niezwykle rzadko, do zapalenia może dojść poprzez krew lub limfę, gdy bakterie zostaną przeniesione wraz z nimi do nerki.
Przytłaczająca większość przypadków zapalenia nerek jest jednak kwestią zaniedbanych, niedoleczonych infekcji w dolnych drogach moczowych. Przyczyną bywają też długo przyjmowane leki immunosupresyjne, zakażenie niektórymi bakteriami przenoszonymi drogą płciową, zakażenia grzybicze.
Z kolei ostre lub przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek jest skutkiem nieprawidłowej pracy układu odpornościowego. Z różnych powodów celem komórek odpornościowych, które powinny zwalczać ciała obce i patogeny, stają się kłębuszki nerkowe. Choroba ta towarzyszy niekiedy nowotworom, chorobom wątroby, a także chorobom autoimmunologicznym, takim jak toczeń rumieniowaty. Może dotyczyć jedynie nerek (pierwotne kłębuszkowe zapalenie nerek), lub także innych narządów (wtórne kłębuszkowe zapalenie nerek).
Objawy zapalenia nerek
Głównym objawem zapalenia nerek jest ból w okolicy lędźwiowej. Niekiedy chorzy mają wątpliwości, czy jest to ból kręgosłupa, czy nerek. Bardzo często towarzyszy mu stan podgorączkowy lub wysoka gorączka. Nie jest jednak powiedziane, że któryś z tych objawów wystąpi na pewno. Zapalenie nerek może przebiegać całkiem bezobjawowo, ale może także wskazywać na zatrucie organizmu, powodować dreszcze, uogólnione złe samopoczucie, biegunkę, wymioty, bóle brzucha. Zdarzają się także bóle w podbrzuszu, bolesne oddawanie moczu, częstomocz, uczucie parcia na pęcherz.
Lekarz diagnozuje zapalenie nerki lekko uderzając okolicę lędźwiową i sprawdzając w ten sposób, czy pacjent odczuwa ból - jest to tak zwany objaw Goldflama. Niekiedy objawy są bardzo uogólnione, ponieważ zapalenie pęcherza lub cewki moczowej, które przeniosło się na nerkę lub nerki, jeszcze nie minęło.
Objawy różnią się nieco przy kłębuszkowym zapaleniu nerek. Najczęściej jest ono diagnozowane przy okazji badania moczu, niekiedy pacjent zauważa, że mocz pieni się, ma nietypowy kolor lub oddawaniu moczu towarzyszy ból w okolicach nerek. W ostrym przebiegu występują obrzęki twarzy i kostek, chory czasami nie oddaje moczu nawet przez dobę.
Kłębuszkowe, odmiedniczkowe, ostre...?
Istnieje kilka różnych typów zapalenia nerek.
1) Odmiedniczkowe zapalenie nerek
Ta najczęstsza postać choroby powstaje w wyniku przeniesienia bakterii z dolnych dróg moczowych, a niekiedy poprzez zakażenie grzybami, bakteriami przenoszonymi drogą płciową lub podczas długotrwałego przyjmowania leków. Trwa do dwóch tygodni i nie ma potrzeby, by pacjent przebywał w tym czasie w szpitalu. Zwykle daje się skutecznie leczyć za pomocą antybiotyków przyjmowanych doustnie.
2) Kłębuszkowe zapalenie nerek
Kłębuszkowe zapalenia nerek powstają w wyniku nieprawidłowego działania układu immunologicznego. Komórki, których zadaniem jest obrona organizmu, atakują kłębuszki nerkowe zaburzając ich działanie. Ten typ zapalenia nerek ma dwie postaci - ostrą oraz przewlekłą. Powodem do niepokoju powinny być nie tylko odczuwane objawy, ale także nieprawidłowe wyniki badania moczu, na przykład większa niż normalna zawartość białek. Przewlekła postać choroby jest groźna, a jej przebieg i wynik leczenia niepewne - bywa, że ustępuje niemal samoistnie, jednak czasami leczenie nie przynosi skutków i dochodzi do niewydolności nerek.
3) Śródmiąższowe zapalenie nerek
Specyfika tego typu zapalenia nerek polega na miejscu rozwoju infekcji. Nie są to kłębuszki nerkowe, lecz cewki i tkanka śródmiąższowa. Najczęściej jest skutkiem przyjmowania leków, których pacjent nie toleruje. Może przyjąć postać ostrą lub przewlekłą. To stosunkowo rzadka choroba, której towarzyszy gorączka i wysypka na skórze, a także tępy ból w okolicach nerek.
Zapobieganie i leczenie
Kłębuszkowe i śródmiąższowe zapalenie nerek występują niezależnie od działań pacjenta - nie można im zapobiec, pozostaje szybkie diagnozowanie i leczenie. Za to zapalenie odmiedniczkowe, będące wynikiem niedoleczenia innych infekcji dróg moczowych, można powstrzymać. Leczenie różni się w zależności od typu choroby. Zwykle polega na podawaniu antybiotyków, niekiedy chory wymaga jednak hospitalizacji. W większości przypadków udaje się je całkowicie wyleczyć. Nie wolno jednak lekceważyć chorób układu moczowego. Nerki pełnią niezwykle istotną funkcję w organizmie, a ich niewydolność niezwykle utrudnia życie i wymaga skomplikowanego leczenia.
To również może cię zainteresować:
Problemy z układem moczowym - jaka dieta?
Groźny refluks moczowodowo-pęcherzowy: często skutek zlekceważonych "banalnych" infekcji
Domowe sposoby przy zapaleniu pęcherza i dróg moczowych
UKŁAD MOCZOWY (WYDALNICZY) - budowa, funkcje i najczęstsze dolegliwości
