Tasiemczyca - objawy, leczenie i profilaktyka

Kiedy mowa o pasożytach, w tym o tasiemcu, wiele osób nie bierze pod uwagę tego, że mogą zachorować. W rzeczywistości jednak tasiemiec jest zagrożeniem, które jest bardzo realne. Powoduje on chorobę - tasiemczycę, która może nawet stanowić zagrożenie życia.

Tasiemczyca - objawy

Zarażenie tasiemcem u dorosłych i dzieci może przebiegać zupełnie bez objawów lub objawy, które się pojawią mogą być mylnie kojarzone z grypą żołądkową lub zatruciem pokarmowym. Z tego też powodu wiele osób nawet nie wie, że w ich ciele znajduje się pasożyt. 

Przy zarażeniu tasiemcem mogą pojawić się:

Dorosłe formy tasiemca bytują w jelicie cienkim, natomiast jego larwy mogą przemieszczać się po całym organizmie. Mogą one umiejscowić się na przykład za gałką oczną i powodować mocne bóle głowy, a także problemy z widzeniem.

Objawy tasiemca u dzieci zazwyczaj są bardziej widoczne niż u dorosłych. Należą do nich:

  • fragmenty tasiemca w kale,
  • napadowe bóle brzucha, 
  • mdłości i wymioty,
  • osłabienie, 
  • problemy z koncentracją,
  • zaburzenie wzrostu,
  • zaburzenie wagi.

Tasiemczyca - przyczyny

Tasiemczyca to choroba odzwierzęca, która najczęściej przedostaje się do układu pokarmowego człowieka po zjedzeniu mięsa, w którym znajdują się wągry, czyli formy przetrwalnikowe tasiemca.

Różne zwierzęta są żywicielami pośrednimi dla różnych rodzajów tasiemca:

  • Bydło - tasiemiec nieuzbrojony. Ma on od 4 do 12 metrów długości, zarazić można się po zjedzeniu np. steku lub tatara. Jaja tasiemca przypominają pestki ogórka. W przypadku zarażenia tasiemcem nieuzbrojonym pojawia się też często pokrzywka.
  • Świnie - tasiemiec uzbrojony. Ma on 4 metry długości, zarazić można się przez niedogotowane mięso, ale też owoce i warzywa, które miały styczność z kałem świni. Jego larwy często przemieszczają się do mózgu i są groźne dla życia. Mogą pojawić się napady padaczkowe.
  • Ryby - bruzdogłowiec szeroki. Człowiek jest jego żywicielem ostatecznym. Tasiemiec ten może mieć od 4 cm długości do aż 20 metrów. Atakuje nie tylko ludzi, ale też inne ssaki.
  • Koty i psy - tasiemiec bąblowcowy. Ten rodzaj tasiemca u zwierząt może przechodzić bez objawów, ale jest groźny dla człowieka, powoduje bąblowicę, która osadza się na przykład w wątrobie lub mózgu.
  • Wągry giną w temperaturze - 10 stopni oraz +45, więc gotowanie skutecznie je zabija. Człowiek zazwyczaj zaraża się, jedząc niedogotowane mięso. 

Ludzie zakażeni tasiemcem wydalają jego niewielkie segmenty z kałem. Segmenty te, jeśli trafią do środowiska, mogą zarazić zwierzęta i cykl zaczyna się od nowa.

Tasiemczyca - diagnostyka

Diagnostyka zarażenia tasiemcem opiera się na badaniu kału. Z kałem są bowiem wydzielane jaja lub człony tasiemca. Czasami jedno badanie może być niewystarczające, aby ocenić czy pasożyt bytuje w organizmie człowieka. Wiarygodny wynik można otrzymać przy przebadaniu próbek kału z kilku dni.

Pod mikroskopem bada się także dokładnie człony tasiemca, dzięki temu można określić dokładnie, z jakim rodzajem ma się do czynienia.

W określeniu rodzaju tasiemca może też pomóc wywiad z chorym. Tasiemczyca zazwyczaj rozwija się długi czas, ale jeśli ktoś, kto nigdy nie je mięsa wołowego, ale raz sięgnął po tatara, zachorował na tasiemczycę, to można przepuszczać, że zaatakował go tasiemiec nieuzbrojony.

Leczenie tasiemczycy

Leczenie tasiemczycy na własną rękę nie jest rozsądne. Chociaż dostępnych jest wiele środków ziołowych i naturalnych na pasożyty, to są one raczej mało skuteczne i mogą powodować więcej problemów niż korzyści. 

Leki na odrobaczenie, które są podawane po badaniu, działają paraliżująco na pasożyta i niwelująco na jego jaja. W końcu odczepia się on od ścianek przewodu pokarmowego i jest wydalany razem z kałem. Czasami kuracja nie jest skuteczna do końca, a przyczepionej do jelita główki może odrodzić się cały tasiemiec. Dlatego też zazwyczaj leki odrobaczające podaje się ponownie. 

Jeśli w organizmie umiejscowią się wągry, zazwyczaj są usuwane chirurgicznie.

Ryzyko zachorowań

Niewiele osób jest świadoma tego, że możliwość zakażenia się tasiemcem jest bardzo realna.

Zwiększone ryzyko zachorowań mają:

  • dzieci, 
  • właściciele psów lub kotów,
  • osoby lubiące surowe mięso,
  • osoby pracujące z dziećmi,
  • osoby pracujące ze zwierzętami, 
  • osoby pijące nieprzegotowaną wodę z kranu.

Te osoby powinny regularnie wykonywać badania kału. Są one jednak zalecane każdemu.

Trudno oszacować, ile osób choruje na choroby pasożytnicze, ale prawdopodobnie większość nie podejrzewa nawet, że ma pasożyty. Przez lata zakażenie może rozwijać się bez objawów. 

Szacunki mówią o tym, że zakażonych może być od 1 do 10% społeczeństwa, ale niektórzy twierdzą, że nawet 80% osób może cierpieć na zakażenia pasożytnicze. W diagnostyce na pewno nie pomaga fakt, że dla wielu osób pasożyty ludzkie są tematem tabu.

Tasiemczyca - profilaktyka

Profilaktyką przeciw tasiemcom jest odpowiednia higiena i dieta. 

Jak uchronić się przed tasiemcem:

  • nie jedz surowego i na pół ugotowanego mięsa - to najczęstsza przyczyna zakażeń,
  • nie całuj psów i kotów - nawet jeśli regularnie je odrobaczasz, to i tak mogą mieć pasożyty,
  • myj często ręce, zwłaszcza przed jedzeniem - kiedy jesteś za domem stosuj żele antybakteryjne, ucz dzieci odpowiedniej higieny,
  • myj ręce po zabawie ze zwierzętami,
  • pij przegotowaną lub butelkowaną wodę,
  • myj dokładnie owoce i warzywa przed zjedzeniem.
  • wybieraj mięso z pewnych, badanych weterynaryjnie źródeł.

W profilaktyce skutecznie działa też dieta bogata w pokarmy zasadowe, pasożyty z reguły wolą bowiem kwaśne środowisko. Warto wprowadzić do diety goździki, czosnek, sok z kiszonej kapusty, ogórki kiszone, pestki dyni - to naturalne środki odrobaczające. 

To również może cię zainteresować:

Więcej o: