Koźlarz - grzyb z dużej rodziny
Pod nazwą koźlarz kryje się wiele gatunków zaliczanych do tego rodzaju. To m.in. koźlarz czerwony, pomarańczowy i babka.
Najogólniej rzecz ujmując to grzyby kapeluszowe, posiadające średnie lub duże owocniki. Ich kapelusze przyjmują różne barwy - zazwyczaj są to różne odcienie brązu, czerwieni i pomarańczy. Z kolei miąższ tych grzybów jest biały, lecz po uszkodzeniu może się nieco zmienić.
Polska nazwa "koźlarz" została podana pod koniec XIX wieku. Inne określenia na ten rodzaj, z jakimi możemy się spotkać to m.in. koźlak, kożlarek, kozak.
Koźlarze - opis
Oto szczegółowa systematyka tego rodzaju grzybów.
- Rodzaj: koźlarz
- Rodzina: borowikowate
- Rząd: borowikowce
- Klasa: pieczarniaki
- Typ: podstawczaki
- Królestwo: grzyby
- Domena: eukarionty
Jakie są najpowszechniejsze gatunki grzybów tego rodzaju? Przedstawiamy szczegółowo kilka z nich.
Koźlarz babka - czy jest jadalny?
Koźlarz babka to bardzo pospolity w naszym kraju grzyb, który rośnie w okresie od maja do października. W kuchni szczególnie ceniony jest smak młodych okazów tego gatunku. Babka koźlarz jest grzybem jak najbardziej jadalnym i bezpiecznym dla ludzi. Znajdziemy ją przede wszystkim w lasach mieszanych i liściastych.
Co ciekawe, rośnie tylko i wyłącznie pod brzozami. Są to zazwyczaj grupy grzybów składające się z kilku okazów tego gatunku.
Jak wygląda koźlarz babka? [OPIS]
Grzyb ten bywa jednak mylony z niejadalnym goryczakiem żółtym (który ma wyjątkowo gorzki smak). Jak więc rozpoznać babkę koźlarz, aby uniknąć bardzo gorzkiego rozczarowania na talerzu? Oto kilka najważniejszych cech wyglądu tego grzyba:
- Średnica owocnika ma zazwyczaj od 4 do 20 centymetrów.
- Owocnik u najmłodszych okazów jest z reguły półkolisty.
- Ma jedwabistą i gładką powierzchnię.
- Ma zazwyczaj barwę brązową lub szarą.
- Trzon osiąga wysokość od 8 do 20 centymetrów.
- Z kolei grubość trzonu ma z reguły od 1 do 3,5 centymetrów.
Koźlarz czerwony - bogaty w białko i węglowodany
Innym powszechnym przedstawicielem rodzaju jest koźlarz czerwony. Jest także jadalny i w pełni bezpieczny dla ludzi. Jeśli zależy nam na tego typu okazach, powinniśmy ich szukać w okresie od lipca do listopada, gdyż wówczas rośnie ich najwięcej. Warto także wspomnieć, że grzyb ten pojawia się głównie pod osikami.
Co ciekawe, koźlarz czerwony jest cennym źródłem białka i węglowodanów.
Jak rozpoznać koźlarza czerwonego?
Jak podpowiada nazwa tego gatunku, jego owocnik ma charakterystyczną ceglastoczerwoną barwę. Z czasem może on stać się jednak nieco bladszy. Powierzchnia tego grzyba jest aksamitna i matowa.
Owocnik koźlarza czerwonego ma średnicę osiągającą od 5 do 25 centymetrów. Z kolei wysokość trzonu ma z reguły od 5 do 18 centymetrów. Jego grubość nie przekracza 5 centymetrów.
Koźlarz pomarańczowy - często mylony z czerwonym
Kolejnym znanym grzybem z tego rodzaju jest koźlarz pomarańczowy. Ze względu na spore podobieństwo często mylony jest z koźlarzem czerwonym. Można je jednak od siebie odróżnić.
Musimy pamiętać przede wszystkim o tym, że czerwony ma łuski białe, które z czasem stają się bordowe. Z kolei te u pomarańczowego są czarne. Inna ważna kwestia to barwa kapeluszy. W tym pierwszym przypadku jest to znacznie bardziej intensywna czerwień. Ponadto, koźlarz czerwony rośnie z reguły tylko pod osiką. Pomarańczowy natomiast preferuje brzozy.
Gdy nie rozróżnimy od siebie tych dwóch gatunków, z punktu widzenia bezpieczeństwa nie robi jednak znaczenia. Oba grzyby są jak najbardziej jadalne i bezpieczne dla ludzi.
Grzyby koźlarze - rodzaje
Jakie są jeszcze inne gatunki należące do tego rodzaju? To m.in. koźlarz:
- bruzdkowany
- różnobarwny
- topolowy
- świerkowy
- grabowy
- sosnowy
- grabowy
Ostrożnie z grzybami
Mimo że opisane gatunki są bezpieczne dla ludzi, szczególną ostrożność w przypadku wszystkich grzybów powinni zachować rodzice małych dzieci. Ich układy pokarmowe nie są z reguły jeszcze w stanie ich strawić. Dlatego eksperci radzą, by wstrzymać się z podawaniem dzieciom grzybów do 8-10 roku życia.
W przypadku zatruć grzybami u najmłodszych dzieci dochodzi m.in. do silnych bóli brzucha, biegunek i wymiotów. Możliwe są także problemy ze snem.
Zobacz także:
- Pieprznik jadalny - gdzie szukać tych grzybów i z jakimi gatunkami łatwo jest je pomylić?
- Opieńka miodowa - czy jest trująca i z czym możemy ją pomylić?
- Goryczak żółciowy - nie jest trujący, ale i tak nie powinniśmy go jeść. Dlaczego?
- Gąska grzyb - które z nich z jadalne, a które nie? [opis, rodzaje, systematyka]
