Choroby, w których dieta jest lekiem

Najczęściej występującymi dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego są zaparcia oraz biegunki. Większość osób podczas swojego życia spotkało się z nimi choć raz.

Zaparcie

W przypadku zaparć szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na zawartość błonnika pokarmowego w diecie. Zaleca się co najmniej 25g włókna pokarmowego w codziennym jadłospisie osoby zdrowej, natomiast osoby cierpiące z powodu zaparć powinny spożywać go w większych ilościach. Wskazane jest również zwiększenie spożycia produktów mlecznych fermentowanych oraz ograniczenie posiłków tłustych i słodyczy.

Istotne jest również wypijanie odpowiedniej ilości płynów oraz ograniczenie występowania w jadłospisie produktów zwanych zapierającymi (produkty wolno trawione, jak groch, fasola, grzyby, orzechy czy szparagi).

Takie postępowanie dietetyczne, połączone ze spożywaniem minimum 3 posiłków w ciągu dnia w odstępach czasu wynoszących od 3 do 4 godzin, pozwala zmniejszyć lub wyeliminować potrzebę stosowania farmakoterapii. Poprawa jakości diety daje możliwość unormowania cyklów wypróżnień w przyszłości.

Czytaj: wszystko o błonniku

Biegunki

Biegunki najczęściej są wynikiem zakażenia wirusowego lub bakteryjnego, mogą być jednak również związane z wystąpieniem innych chorób między innymi nietolerancji pokarmowych, choroby trzewnej czy stanów zapalnych jelit.

Najważniejszym elementem leczenia jest odpowiednie nawadnianie. WHO i UNICEF zalecają, by stosować płyny o obniżonej osmolarności ( o ograniczonej "zawiesistości", małej ilości obciążających organizm dodatków do czystej wody), które pozwolą uzupełnić niedobory płynów oraz zmniejszyć ich ilość w wydalanym stolcu. Do nawadniania powinny być stosowane płyny z zawartością elektrolitów oraz glukozy. W tym okresie nie należy stosować napojów gazowanych lub soków, gdyż mogą nasilać objawy choroby. Podobne skutki bywają efektem spożywania produktów o wysokiej zawartości cukru.

W ciągu dnia powinniśmy spożywać 4 - 5 lekkostrawnych posiłków. Wraz z ustępowaniem objawów dieta powinna stawać się coraz bardziej zbliżona do żywienia sprzed wystąpienia choroby. Należy ograniczać produkty z wysoką zawartością tłuszczu oraz techniki kulinarne wymagające dodatku tłuszczu (np. smażenie).

Inne problemy

W przypadku wszystkich chorób przewodu pokarmowego postępowanie dietetyczne powinno być dostosowane indywidualnie do potrzeb konkretnej osoby, stanu zdrowia, osobniczej tolerancji poszczególnych pokarmów i rodzaju choroby. Właściwie prowadzone odżywianie pozwala zachować lub poprawić stan odżywienia, złagodzić objawy oraz zmniejszyć negatywne odczucia związane z występowaniem choroby.

Czytaj:

Dlaczego boli mnie brzuch

Wszystko o wymiotach

Choroby układu krążenia to główny zabójca w naszym kraju. Zalicza się do nich między innymi nadciśnienie tętnicze, miażdżycę tętnic, niewydolność serca, chorobę wieńcową czy zawał mięśnia sercowego. Mają istotny wpływ na wydolność zarówno fizyczną, jak i psychiczną człowieka. Nie tylko profilaktyka jest oparta na racjonalnej diecie. Właściwe odżywianie ma również znaczący wpływ na przebieg choroby.

Czytaj także: Serdeczny dekalog

Walczymy z niewydolnością

Choroby przebiegające z niewydolnością krążenia (nadciśnienie, zawał mięśnia sercowego itp.) są powodem do stosowania diety łatwostrawnej. Składnikiem, który powinniśmy ograniczać, jest tłuszcz. Powinien on pochodzić z tłuszczów roślinnych zawierających wielonienansycone kwasy tłuszczowe: olej słonecznikowy, sojowy czy kukurydziany.

Zaleca się również, by tłuszcze zawierające kwasy jednonienasycone, jak olej rzepakowy czy oliwa z oliwek, były podawane na zimno czyli głównie do sałatek czy surówek. Z pozostałych produktów będących źródłami tłuszczu należy rezygnować. Powinno się również ograniczać ilość cukrów rafinowanych i słodyczy w jadłospisie.

Warto również zwrócić uwagę na odpowiednią podaż płynów oraz ograniczenie dodatku soli. Należy także zwiększyć ilość witaminy C, którą znajdziemy między innymi w truskawkach czy papryce. Dieta powinna dostarczać również odpowiednich ilości witaminy B1, której niedobór może pogłębiać uszkodzenie mięśnia sercowego.

Wszystko o:

olejach

truskawkach

papryce

Zobacz także:

Osteoporoza to najczęstsze schorzenie układu kostno-stawowego. Jest definiowana przez WHO jako metaboliczna choroba szkieletu, charakteryzująca się zaniżoną w stosunku do normalnej masą kości. Prowadzi do zwiększonego prawdopodobieństwa ich złamań.

Wapń to podstawa

Zalecenia, zarówno w profilaktyce jak i leczeniu, są bardzo podobne. Szczególną uwagę powinno się zwracać na pokrycie zapotrzebowania na wapń, które wynosi od 1000 do 1300 mg w ciągu doby. W codziennej diecie powinno pojawiać się mleko i produkty mleczne oraz warzywa i owoce.

Przeciwwskazania i zalecenia

Produktami, które powinny być eliminowane z diety są: kawa, sól kuchenna oraz alkohol. Istotnym elementem diety zarówno w profilaktyce jak i leczeniu osteoporozy są ryby. Ważne jest również pokrycie zapotrzebowania na witaminę D. Ze względu na ograniczone przebywanie na słońcu i korzystanie z kremów z filtrami, nasza synteza skórna nie jest wystarczająca. Aktualnie zaleca się spożycie witaminy D na poziomie 10 g u osób powyżej 50 roku życia oraz u osób powyżej 65 roku życia ilość ta powinna zostać zwiększona o 5 g. Ponadto warto zrezygnować z palenia oraz utrzymywać odpowiednią aktywność fizyczną.

Wszystko o:

wapniu

witaminie D

Dieta odgrywa istotą rolę w leczeniu wielu chorób oczu - zaćmy, jaskry czy zwyrodnienia plamki żółtej. W większości przypadków tych chorób nasza dieta powinna dostarczać odpowiednich ilości karotenoidów, witamin E i C, polifenoli (np. flawonoidów) oraz NNKT.

Źródła zdrowia oka

W diecie chorych powinny pojawiać się między innymi takie produkty, jak:

- marchew, pomidory, szpinak, dynia czy papryka czerwona, jako źródło beta-karotenu

- oleje, orzechy oraz nasiona, które są źródłem witaminy E,

- truskawki, papryka, brokuły, kapusty i cytrusy; znajdziemy w nich witaminę C,

-   cebula, kapusta włoska, fasola, brokuły, cykoria, seler, żurawina, będące źródłem flawonoidów,

-   tłuste ryby morskie, orzechy, olej rzepakowy, dostarczające niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych.

Ryba wpływa

Niezwykle istotne jest spożywanie każdego dnia odpowiedniej ilości różnorodnych warzyw i owoców. Eksperci Instytutu Żywności i Żywienia w zaleceniach dla populacji polskiej zamieszczonych w "Żywienie i aktywność fizyczna w prewencji otyłości i innych chorób niezakaźnych" rekomendują spożycie warzyw i owoców w ilości wynoszącej powyżej 400 gram w ciągu doby. Ponadto kilka razy w tygodniu miejsce mięsa powinna zastąpić ryba.

Więcej o diecie dla oczu

Czytaj także:

Owoce i warzywa: kolor ma znaczenie

Kwasy omega-3, a omega-6: ważne proporcje

O dietę powinniśmy dbać przez całe życie. Prawidłowy sposób odżywiania daje możliwość zmniejszenia ryzyka wystąpienia wielu groźnych chorób. Jeśli zachorujemy, powinniśmy zastanowić się czy zmiana sposobu żywienia nie pomoże nam w walce z chorobą.

Należy pamiętać, że dieta najczęściej jest jedynie jednym z elementów terapii. W trakcie leczenia wszystkich schorzeń sposób odżywiania powinien być dobrany indywidualnie, nie tylko do stanu zdrowia czy stosowanej farmakoterapii, ale również do indywidualnych upodobań smakowych oraz trybu życia.

Prawidłowo prowadzona dietoterapia ma wpływ na poprawę stanu zdrowia i jakości życia, zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia konsekwencji zdrowotnych wielu chorób.

Podstawą leczenia dietetycznego jest zapewnienie właściwego poziomu energii, czyli kaloryczności diety, odpowiednich proporcji, jakości i ilości węglowodanów, białek i tłuszczu, a także witamin oraz składników mineralnych.

Punktem wyjścia w planowaniu właściwej diety osoby chorej jest tak zwana dieta podstawowa czyli dieta zdrowego człowieka, która warunkuje właściwe odżywienie i funkcjonowanie organizmu.

W związku z chorobą powinniśmy unikać pewnych składników diety lub zwiększać ich spożycie: np. w przypadku alergii pokarmowych powinniśmy unikać produktów zawierających alergeny wywołujące niepożądane reakcje naszego organizmu czy w przypadku kamicy nerkowej zwiększyć spożycie płynów. Czasem z powodu choroby powinniśmy zmienić nie tylko wybór produktów, ale również konsystencję diety, czy temperatury spożywanych pokarmów.

Rzadko optymalną dietę jesteśmy w stanie przygotować samodzielnie. Pomóc powinien lekarz pierwszego kontaktu lub lekarz prowadzący. Niestety, nie jest to powszechna praktyka w naszym kraju. Przeszkoda to niejednokrotnie brak czasu i kompetencji w zakresie żywienia. Stąd najczęściej pełne informacje uzyskasz u dietetyka.

Najtrudniej jest zacząć - zrezygnować z przyzwyczajeń, odmówić sobie czegoś "dobrego". Poprawa ogólnego samopoczucia, odkrycie przysmaków dietetycznych i zarazem smacznych, to w diecie umacnia. A po pewnym czasie to ona sama staje się nawykiem. Już "dobrym" na serio.