Prawidłowy poziom cukru we krwi u zdrowej osoby, mierzony na czczo, powinien mieścić się w zakresie 70-99 mg/dl. Gdy stężenie glukozy jest większe, ale nie przekracza wartości 125 mg/dl oznacza nietolerancję glukozy (skrót IGT, tłumaczony jako nieprawidłowa tolerancja glukozy). Jeśli jednak stężenie glukozy we krwi na czczo przekracza 125 mg/dl (jest równe lub większe niż 126 mg/dl) można podejrzewać cukrzycę. Lekarz zaleca wówczas wykonanie dodatkowych badań (krzywa cukrzycowa).
Jakie objawy daje wysoki cukier?
Wysoki poziom cukru we krwi nosi nazwę hiperglikemii. Jest związany z cukrzycą typu 1 i cukrzycą typu 2 oraz cukrzycą ciążową, ale nie tylko. Hiperglikemia poranna może się zdarzyć osobom, które nie mają cukrzycy. Chodzi tutaj o poważnie chorych, którzy niedawno przeszli udar mózgu lub zawał serca, albo mają ciężką infekcję.
Objawy hiperglikemii u osób z cukrzycą rozwijają się powoli, czasem w ciągu kilku dni albo tygodni. Hiperglikemia może być również oznaką niezdiagnozowanej cukrzycy. W niektórych przypadkach nie widzimy żadnych wyraźnych symptomów, dopóki poziom cukru we krwi nie podniesie się bardzo wysoko.
Wysoki poziom cukru we krwi wiąże się z:
- zwiększonym pragnieniem i suchością w ustach
- koniecznością częstego oddawania moczu
- zaburzeniami widzenia (rozmazany obraz)
- stałym uczuciem zmęczenia
- szybką utratą masy ciała, nie uzasadnioną żadną specjalną dietą
- nawracającymi infekcjami, takimi jak pleśniawki, infekcje pęcherza moczowego (zapalenie pęcherza moczowego) i infekcje skóry
Gdy stężenie glukozy we krwi wynosi ponad 250 mg/dl (13,9 mmol/l) mogą pojawić się takie objawy jak bóle głowy, nudności i wymioty.
Czy hiperglikemia jest groźna dla zdrowia?
Tak, szczególnie jeśli jest wysoka i utrzymuje się przez dłuższy czas. Sporadyczne, łagodne epizody hiperglikemii zwykle nie są powodem do niepokoju. Mijają jeżeli podejmiemy leczenie, zmienimy dietę i tryb życia na bardziej aktywny. Wtedy poziom cukru może powrócić do normy.
Wysoki poziom cukru jest niebezpieczny, jeśli utrzymuje się na wysokim poziomie przez długi czas, miesiącami lub latami. Grozi wówczas uszkodzeniem najważniejszych układów w organizmie, czyli układu sercowo-naczyniowego, moczowego, nerwowego, a ponadto prowadzi do uszkodzeń wzroku, w często też słuchu, a nawet mózgu.
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Kiedy wysoki cukier zagraża życiu?
Bardzo wysoki poziom cukru we krwi może powodować zagrażające życiu powikłania, takie jak cukrzycowa kwasica ketonowa (ketokwasica cukrzycowa, ang. diabetic ketoacidosis, DKA) lub stan hiperglikemii hiperosmolarnej (HHS).
Kwasica ketonowa jest zaburzeniem metabolicznym polegającym na nadmiernym nagromadzeniu glukozy we krwi, której organizm nie może w pełni wykorzystać do produkcji energii z powodu braku lub niedoboru insuliny. W takiej sytuacji ciało zaczyna wytwarzać energię spalając tłuszcze i częściowo białka. W efekcie dochodzi do nadprodukcji ciał ketonowych, czyli związków chemicznych będących produktem pośrednim rozpadu tłuszczu (kwas β-hydroksymasłowy, kwas acetylooctowy, aceton). Organizm broni się przed hiperglikemią zwiększając produkcję moczu, aby usunąć z organizmu glukozę, co bardzo szybko doprowadza do ciężkiego odwodnienia z wszystkimi tego konsekwencjami.
Do rozwoju kwasicy ketonowej dochodzi, gdy we krwi przez dłuższy czas utrzymuje się wysoki poziom glukozy, wynoszący powyżej 250 mg/dl. Występuje częściej u chorych na cukrzycę typu 1 lub u pacjentów z cukrzycą typu 2, wymagającej podawania insuliny.
Stan hiperglikemii hiperosmolarnej (HHS - zespół hiperglikemiczno-hiperosmolalny) jest zaburzeniem metabolicznym związanym ze znacznym odwodnieniem organizmu i glikemią powyżej 600 mg/dl (33,3 mmol/l). Częściej zdarza się u starszych osób z cukrzycą typu 2 i chorobami współistniejącymi. Rozwija w ciągu dni albo tygodni w wyniku opóźnionego rozpoznania hiperglikemii lub niewłaściwego leczenia.
