Glikemia na czczo
U osoby zdrowej prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo powinien mieścić się w przedziale 70-99 mg/dl (3,9-5,5 mmol/l). Jeżeli stężenie glukozy we krwi wynosi mniej niż 70 mg/dl wskazuje to na hipoglikemię, czyli niedocukrzenie. Wskazania powyżej 99 mg/dl wiążą się z hiperglikemią. Norma poziomu cukru we krwi na czczo dla dzieci jest taka sama, jak dla osób dorosłych. Natomiast w przypadku kobiet w ciąży normalny poziom cukru we krwi na czczo wynosi mniej niż 92 mg/dl.
Stany pośrednie między stanem normalnym a cukrzycą to upośledzona tolerancja glukozy (IGT) i nieprawidłowa glikemia na czczo (IFG). Osoby z IGT lub IFG znajdują się w grupie wysokiego ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2, chociaż nie zawsze dochodzi do choroby.
Stan przedcukrzycowy lub stan zwiększonego ryzyka cukrzycy wiąże się z nieprawidłową glikemią na czczo (IFG) wynoszącą 100-125 mg/dl (5,6-6,9 mmol/l).
Natomiast dwukrotny wynik równy lub wyższy niż 126 mg/dl (7,0 mmol/l) wskazuje na cukrzycę. W przypadku podejrzenia choroby lekarz kieruje na dodatkowe badania.
Objawy cukrzycy
W przypadku cukrzycy typu 2 zdarza się często, że choroba przebiega bezobjawowo i zostaje wykryta przypadkowo lub w badaniach przesiewowych.
Typowe objawy cukrzycy to: wielomocz (poliuria), wzmożone pragnienie (polidypsja), widoczne umiarkowanie nasilone odwodnienie (zmniejszenie elastyczności skóry, suchość skóry i błon śluzowych), osłabienie i senność spowodowane odwodnieniem, chudnięcie nie uzasadnione dietą (rzadziej), kwasica i śpiączka ketonowa (to może być niekiedy pierwszy zauważalny objaw cukrzycy), a ponadto skłonność do ropnych zakażeń skóry lub zakażeń układu moczowo-płciowego.
Wielu chorych na cukrzycę cierpi też na otyłość, najczęściej typu brzusznego, a także na nadciśnienie tętnicze i zaburzenia lipidowe. Hiperglikemia może się ujawnić w przebiegu innej choroby, na przykład infekcji, takiej jak COVID-19 lub podobnej.
Kto znajduje się w grupie ryzyka?
Zaleca się, aby badania przesiewowe w kierunku cukrzycy wykonywać co trzy lata u osób w wieku powyżej 45 lat. Natomiast co roku w grupach ryzyka, które obejmują:
- osoby z nadwagą lub otyłością - BMI ≥25 kg/m2 i/lub obwód w talii > 80 cm (kobiety) oraz > 94 cm (mężczyźni)
- osoby z cukrzycą występującą w rodzinie (gdy chorzy są rodzice lub rodzeństwo)
- osoby mało aktywnych fizycznie
- osoby z grupy środowiskowej lub etnicznej częściej narażonej na cukrzycę
- osoby, u których w poprzednim badaniu stwierdzono stan przedcukrzycowy
- kobiety z przebytą cukrzycą ciążową
- kobiety, które urodziły dziecko o masie ciała > 4 kg
- osoby z nadciśnieniem tętniczym (≥140/90 mm Hg)
- osoby z hiperlipidemią [stężenie cholesterolu frakcji HDL < 40 mg/dl (< 1,0 mmol/l) i/lub triglicerydów > 150 mg/dl (>1,7 mmol/l)
- kobiety z zespołem policystycznych jajników
- osoby z chorobą układu sercowo-naczyniowego
Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.
Jak cukrzyca rujnuje nasze zdrowie
Długotrwały wysoki poziom cukru we krwi prowadzi do uszkodzenia serca, naczyń krwionośnych, oczu, nerek oraz układu nerwowego. Osoby z cukrzycą mają od dwóch do trzech razy większe ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Grozi im uszkodzenie nerwów (noszące nazwę neuropatia cukrzycowa), które może skończyć się nawet amputacją kończyny. To powikłanie określa się mianem stopy cukrzycowej i wiąże się z wysokim ryzykiem infekcji i owrzodzeń nogi.
Z kolei retinopatia cukrzycowa grozi ślepotą z powodu długotrwałego skumulowanego uszkodzenia małych naczyń krwionośnych w siatkówce. Cukrzyca pozostaje też jedną z głównych przyczyn niewydolności nerek.
Źródło: WHO
