Więcej tekstów na temat cukrzycy i zdrowia mózgu znajdziesz na głównej stronie Gazeta.pl.
Najnowsze badania wskazują, że mózgi osób chorujących na cukrzycę typu 2 starzeją się szybciej. Zrealizowano je w Stony Brook University w Stanach Zjednoczonych, a do analiz wykorzystano dane z brytyjskiego Biobanku. Badana grupa liczyła ponad 20 tys. osób w średnim i starszym wieku (mieli od 50 do 80 lat).
Okazało się, że podczas testów badających funkcje poznawcze i wykonawcze mózgu, osoby z cukrzycą wypadły o wiele gorzej, gdy ich wyniki porównano z wynikami osób w podobnym wieku, tej samej płci i na tym samym poziomie wykształcenia, ale bez objawów cukrzycy. Różnice dotyczyły takich cech jak pamięć, szybkość przetwarzania informacji, umiejętność planowania i organizowania codziennych zadań. Funkcje poznawcze u osób z cukrzycą były niższe o 13 proc., a szybkość przetwarzania informacji słabsza o 7 proc.
- Zanik istoty szarej u osób z cukrzycą typu 2 dokonał się o około 26 proc (± 14 proc.) szybciej niż obserwowany przy normalnym starzeniu się. Czas trwania choroby był związany ze zwiększoną neurodegeneracją - piszą autorzy badania.
Niektórym osobom wykonano ponadto skany mózgu. Rezonans magnetyczny (MRI) ujawnił różnice pomiędzy badanymi osobami w tych obszarach mózgu, które są związane z funkcjami poznawczymi (większe rozrzedzenie struktur). Wyglądało to tak, jakby diabetycy byli starsi o 10 lat w porównaniu do swoich rówieśników.
Jedna z autorek badania, dr Lilianne R. Mujica-Parodi, profesor inżynierii biomedycznej w Stony Brook University wyjaśnia, że w mózgu chorych na cukrzycę widać było zmiany w tych samych obszarach, co u osób w podobnym wieku, ale proces zniszczenia był znacznie bardziej posunięty. Mózg starzeje się wraz z upływającymi latami, ale tempo zmian może być różne. Na tych skanach mózgu naukowcy zobaczyli, jakie szkody czyni nam cukrzyca typu 2.
Związek cukrzyca-mózg
Cukrzyca jest bardzo silnie powiązana ze zdrowiem mózgu, odpowiada za szybszy spadek ostrości umysłu w starszym wieku i wiąże się z wyższym ryzykiem demencji. Wysoki poziom cukru we krwi grozi uszkodzeniami naczyń krwionośnych i nerwów, co niesie ze sobą ryzyko rozwoju takich chorób jak schorzenia serca, mózgu oraz nerek. Przy czym wpływ cukrzycy na mózg jest znacznie bardziej dramatyczny. Przede wszystkim dlatego, że glukoza jest dla niego pokarmem, a wszelkie zaburzenia w poziomie glukozy we krwi wpływają na pracę tego organu. Neurony, które nie otrzymują dostatecznej ilości cukru ulegają atrofii. Prof. Mujica-Parodi uważa, że to właśnie "zagłodzenie" neuronów, a nie uszkodzenie naczyń krwionośnych, powoduje szybsze starzenie się mózgu.
Z tą opinią do pewnego stopnia zgadzają się inni eksperci. Dr. Michal Schnaider Beeri, profesor psychiatrii w Icahn School of Medicine w Mount Sinai w Nowym Jorku uważa, że za osłabienie ostrości umysłu u osób z cukrzycą odpowiadają uszkodzenia naczyń krwionośnych w mózgu. Ale możliwe też, że neurony ulegają atrofii, ponieważ "głodują" z powodu zaburzeń w poziomie glukozy we krwi. Cukrzyca z całą pewnością rujnuje całe ciało, w tym także mózg.
Naukowcy zadali sobie też pytanie, czy uszkodzenia w mózgu wywołane cukrzycą typu 2, są odwracalne, czy zatrzymanie choroby automatycznie poprawia funkcje poznawcze? Niestety, stan wiedzy na dzisiaj nie pozwala na rozstrzygnięcie, czy taki lek na cukrzycę jak metformina, działa pozytywnie na mózg (aktualnie trwają badania kliniczne). Kluczowa pozostaje prewencja, czyli zapobieganie chorobie poprzez odpowiedni, zdrowy styl życia, ruch fizyczny i właściwą dietę oraz obniżenie masy ciała.
Z wynikami badań można się zapoznać na łamach czasopisma "eLife".
